(۱۹)- (سخن- ۳۴۱) سود و زیان برخی از خردها
(۱)مَنْ نَظَرَ فِى عَيْبِ نَفْسِهِ اشْتَغَلَ عَنْ عَيْبِ غَيْرِهِ، (۲)وَمَنْ رَضِىَ بِرِزْقِ اللَّهِ لَمْ يَحْزَنْ عَلى ما فاتَهُ، (۳)وَمَنْ سَلَّ سَيْفَ الْبَغْىِ قُتِلَ بِهِ، (۴)وَمَنْ کابَدَ الْأُمُورَ عَطِبَ، (۵)وَمَنِ اقْتَحَمَ اللُّجَجَ غَرِقَ، (۶)وَمَنْ دَخَلَ مَداخِلَ السُّوءِ اتُّهِمَ، (۷)وَمَنْ کَثُرَ کَلامُهُ کَثُرَ خَطَؤُهُ وَمَنْ کَثُرَ خَطَوُهُ قَلَّ حَياؤهُ وَمَنْ قَلَّ حَياؤُهُ قَلَّ وَرَعُهُ، وَمَنْ قَلَّ وَرَعُهُ ماتَ قَلْبُهُ، وَمَنْ ماتَ قَلْبُهُ دَخَلَ النَّارَ، (۸)وَمَنْ نَظَرَ فِى عُيُوبِ النَّاسِ فَأَنْکَرَها ثُمَّ رَضِيَها لِنَفْسِهِ فَذلِكَ الاَحْمَقُ بِعَيْنِهِ، (۹)وَالْقَناعَةُ مالٌ لا يَنْفَدُ، (۱۰)وَمَنْ أَکْثَرَ مِنْ ذِکْرِ الْمَوْتِ رَضِىَ مِنَ الدُّنْيا بِالْيَسِيرِ، (۱۱)وَمَنْ عَلِمَ أَنَّ کَلامَهُ مِنْ عَمَلِهِ قَلَّ کَلامُهُ إِلّا فِيما يَعْنِيهِ.
[(۱) آن كس كه در عيب خود بنگرد از عيب جويى ديگران باز ماند، (۲)كسى كه به روزى خدا خشنود باشد بر آنچه از دست رود اندوهگين نباشد، (۳)و كسى كه شمشير ستم بر كشد با آن كشته شود، (۴)و آن كس كه در كارها خود را به رنج اندازد خود را هلاک سازد، (۵)و هر كس خود را در گردابهاى بلا افكند عرق گردد، (۶)و هر كس به جاهاى بدنام قدم گذاشت متهم گرديد. (۷)و كسى كه زياد سخن مىگويد، زياد هم اشتباه دارد، هر كس كه بسيار اشتباه كرد، شرم وحيای او اندک است، آن كه شرم او اندک باشد، پرهيزكارى او نيز اندک خواهد بود، كسى كه پرهيزكارى او اندک است، دلش مرده است، آن كه دلش مرده باشد، در آتش جهنم سقوط خواهد كرد. (۸)و آن كس كه زشتى هاى مردم را بنگرد و آن را زشت بشمارد، سپس همان زشتىها را مرتكب شود، پس او احمق واقعى است. (۹)قناعت مالى است كه پايان نيابد، (۱۰)آن كس كه فراوان به ياد مرگ باشد، در دنيا به اندک چيزى خشنود است، (۱۱)و هر كس بداند كه گفتار او نيز از اعمال او به حساب مىآيد جز به ضرورت سخن نگويد.]