خورشید اهل زمین
خداوند میفرماید:
﴿قُتِلَ ٱلۡإِنسَٰنُ مَآ أَكۡفَرَهُۥ١٧ مِنۡ أَيِّ شَيۡءٍ خَلَقَهُۥ١٨ مِن نُّطۡفَةٍ خَلَقَهُۥ فَقَدَّرَهُۥ١٩ ثُمَّ ٱلسَّبِيلَ يَسَّرَهُۥ٢٠ ثُمَّ أَمَاتَهُۥ فَأَقۡبَرَهُۥ٢١ ثُمَّ إِذَا شَآءَ أَنشَرَهُۥ٢٢ كَلَّا لَمَّا يَقۡضِ مَآ أَمَرَهُۥ٢٣ فَلۡيَنظُرِ ٱلۡإِنسَٰنُ إِلَىٰ طَعَامِهِۦٓ٢٤ أَنَّا صَبَبۡنَا ٱلۡمَآءَ صَبّٗا٢٥ ثُمَّ شَقَقۡنَا ٱلۡأَرۡضَ شَقّٗا٢٦ فَأَنۢبَتۡنَا فِيهَا حَبّٗا٢٧ وَعِنَبٗا وَقَضۡبٗا٢٨ وَزَيۡتُونٗا وَنَخۡلٗا٢٩ وَحَدَآئِقَ غُلۡبٗا٣٠ وَفَٰكِهَةٗ وَأَبّٗا٣١ مَّتَٰعٗا لَّكُمۡ وَلِأَنۡعَٰمِكُمۡ٣٢﴾[عبس: ۱۷-۳۲].
«کشته باد انسان! چه خدانشناس و ناسپاس است! * خدا او را از چه چیزی میآفریند؟ او را از نطفۀ ناچیزی میآفریند و قوّت و قدرت (و جمال و کمال) به وی میبخشد * سپس راه (شناخت خوبی و بدی) را برای او آسان میکند (تا راه هدایت را در پیش گیرد، و راه ضلالت را ترک گوید) * بعد او را میمیراند و وارد گورش میگرداند * هرگز! هرگز! انسان (با وجود طول حیات) دستوری را که خداوند بدو داده است (و وظایفی را که برای وی تعیین کرده است، آن چنان که شایستۀ مقام با عظمت الهی است) هنوز که هنوز است انجام نداده است! * انسان باید به غذای خویش بنگرد و دربارۀ آن بیندیشد که چگونه ما آن را برای او فراهم کردهایم، و در ساختمان مواد غذایی و اجزاء حیاتبخش آن، چه دقت و مهارت و ظرافتی بکار بردهایم * ما آب را از آسمان بگونۀ شگفتی میبارانیم * سپس زمین را میشکافیم و از هم باز میکنیم* در آن دانهها را میرویانیم (که مایۀ اصلی خوراک انسان است) * و رزها و گیاهان خوردنی را * ودرختان زیتون و خرما را * و باغهای پردرخت و انبوه را* و میوه و چراگاه را * برای استفاده و بهرهمندی شما و چهار پایان شما».
و نیز میفرماید:
﴿قُلِ ٱنظُرُواْ مَاذَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ وَمَا تُغۡنِي ٱلۡأٓيَٰتُ وَٱلنُّذُرُ عَن قَوۡمٖ لَّا يُؤۡمِنُونَ١٠١﴾[یونس: ۱۰۱].
«بگو: بنگرید (و چشم برون و درون را باز کنید و ببینید) در آسمانها و زمین چه چیزهائی است؟! آیات خواندنی کتآبهای آسمانی، از جمله قرآن، و دیدنی جهان هستی) و بیمدهندگان(پیغمبر نام، و اندرزها و انذارها هیچکدام) به حال کسانی سودمند نمیافتد که نمیخواهند ایمان بیاورند».
خورشید یکی از نشانههای روشنی بخشی است که همانند درخشش خود بهسوی خدا هدایت میکند، ستاره متوسطی است که یک میلیون و سیصد هزار بار از زمین بزرگتر است و با آن صد و پنجاه و شش میلیون کیلومتر فاصله دارد. اما ستارگان دیگری نیز وجود دارد که حجم آنها از خورشید و زمین و فاصله میان آنها بیشتر است.
اما حرارت مرکزی آن، بیست میلیون درجه است که اگر زمین در درون خورشید انداخته شود در اندک مدتی، تبخیر میشود و طول زبانههای آتش اطراف آن به نیم میلیون کیلومتر میرسد. حرارت آن به حدی است که در هر ثانیه، به اندازه دو هزار میلیارد تن زغال سنگ حرارت تولید میکند. این جسم نورانی، هر روز سیصد و شصت هزار میلیون تن از حجم خویش را از دست میدهد و طبق برآورد دانشمندان، تاکنون پنج هزار میلیون سال از عمر آن میگذرد و به مردم اطمینان میدهند که تا قبل از پنج هزار میلیون سال دیگر، خاموش نخواهد شد. اما در صورت خاموشی آن، زمین را تاریکی شدیدی فرا گرفته و دمای آن به دویست و هفتاد درجه زیر صفر کاهش مییابد، و به گورستانی یخی تبدیل میشود. از بین رفتن گرما و نور در زمین کافی است که تمام نشانههای حیات را نابود سازد.
به خورشید بنگر و بپرس، چه کسی آن را گرما بخشیده و چه کسی آن را در بلندای آسمان قرار داده و همانند سکه بر دل آسمان ضرب کرده و یا همانند ساعت آویزان نموده که عقربههای آن تا روز قیامت در کارند. کیست که به آن عروج داده و در مدار خود قرار داده و در برجهای مختلف جایگزین کرده و نور آن را به آسمان دنیا انتقال داده است؟
زمان محصول آن است و از فروع و اصول آن سرچشمه گرفته و نوشتار اجزاء و فصلهای زمان، دستاورد آن است، اگر خورشید نبود روزها و ماهها و سالها، نظم نمیگرفت و در شمارش نمیآمد و نور و تاریکی متمایز نمیشد، طلای اصیل از سرچشمههای آن و شفق سرخ از اثر پرتوهای آن حاصل شده است، و این پرتوها نظارهگر شکست تاریخ بودهاند و پیشرفت و ترقی بشر جلوهی زیبای وی را از بین نبرده است.
و خالق او میفرماید:
﴿وَمِنۡ ءَايَٰتِهِ ٱلَّيۡلُ وَٱلنَّهَارُ وَٱلشَّمۡسُ وَٱلۡقَمَرُۚ لَا تَسۡجُدُواْ لِلشَّمۡسِ وَلَا لِلۡقَمَرِ وَٱسۡجُدُواْۤ لِلَّهِۤ ٱلَّذِي خَلَقَهُنَّ إِن كُنتُمۡ إِيَّاهُ تَعۡبُدُونَ٣٧﴾[فصلت: ۳۷].
«از نشانههای (قدرت) خدا، شب و روز و خورشید و ماه است. برای خورشید و ماه سجده نکنید، برای خدایی که آنها را آفریده است، سجده کنید، اگر واقعاً او را عبادت و پرستش میکنید».
و میفرماید:
﴿وَسَخَّرَ لَكُمُ ٱلشَّمۡسَ وَٱلۡقَمَرَ دَآئِبَيۡنِۖ وَسَخَّرَ لَكُمُ ٱلَّيۡلَ وَٱلنَّهَارَ٣٣﴾[إبراهیم: ۳۳].
«و خورشید و ماه را مسخر شما کرده است که دائماً به برنامۀ (نورافشانی و تربیت موجودات زنده و ایجاد جزر و مد در اقیانوسها و دریاها و خدمات دیگر) خود ادامه میدهند».
و نیز میفرماید:
﴿وَٱلشَّمۡسُ تَجۡرِي لِمُسۡتَقَرّٖ لَّهَاۚ ذَٰلِكَ تَقۡدِيرُ ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡعَلِيمِ٣٨﴾[یس: ۳۸].
«و (نشانۀ دیگری بر قدرت خدا، این است که) خورشید بهسوی قرارگاه خود در حرکت است* این محاسبه و اندازهگیری و تعیین خدای بس چیره و توانا و آگاه و دانا است».