آیا زمین را گردآورنده قرار ندادیم؟
خداوند میفرماید:
﴿أَلَمۡ نَجۡعَلِ ٱلۡأَرۡضَ كِفَاتًا٢٥ أَحۡيَآءٗ وَأَمۡوَٰتٗا٢٦﴾[المرسلات: ۲۵-۲۶].
«آیا ما زمین را گردآورندۀ (مردمان در حال حیات بر روی خود، و در حال ممات در دل خود) نساختهایم؟ * هم در حال حیات و هم در حال ممات؟».
کلمه «کفاتا» از ریشه «كفَتَ» است و «كفَتَ يكفِتُه كفْتاً، كفَّتَه»: یعنی وی را در بر گرفت و به خود نزدیک کرد [۴۸]، از خصوصیات زمین، در بر گرفتن و جذب کردن و به خود نزدیک ساختن است و این آیه به روشنی به جاذبه زمین اشاره دارد، زیرا زمین همه چیز را به خود جذب میکند و وزن اشیاء در حقیقت حاصل نیروی جاذبه آن است که با حجم زمین نیز تناسب دارد. یعنی اگر شئی بر روی زمین صد کیلوگرم وزن داشته باشد، بر روی ماه ۱/۶ آن وزن را داراست و انسانی که در زمین شصت کیلوگرم وزن دارد بر روی ماه ده کیلوگرم وزن دارد. پس وزن هر شیء بر روی ماه یا زمین، متناسب با قدرت جذب آنها است. باتوجه به این خصوصیت است که خداوند فرمود:
﴿أَلَمۡ نَجۡعَلِ ٱلۡأَرۡضَ كِفَاتًا٢٥ أَحۡيَآءٗ وَأَمۡوَٰتٗا٢٦﴾[المرسلات: ۲۵-۲۶].
اگر نیروی جاذبه نبود، زندگی چگونه ممکن بود؟ و آب چگونه روی زمین باقی میماند؟ و هوای اطراف آن نیز اگر تحت تأثیر نیروی جاذبه نبود، چگونه گرداگرد آن دوام مییافت؟ اگر این نیروی قوی نبود و باعث گردش هوا به همراه زمین نمیشد یعنی زمین حرکت میکرد و هوای اطراف ثابت میماند، گردبادهایی با سرعت بیشتر از هزار و ششصد کیلومتر در ساعت پدید میآمد و تمامی سطح زمین را با خود نابود میکرد.
باز از خود بپرسیم: کیست که هوا را با زمین مرتبط کرده و نیروی جاذبه را سبب این ارتباط قرار داده است؟ و کیست که دریاها را با این نیرو به زمین مربوط کرده و استقرار بخشیده است؟
بیوزنی حالتی تحملناپذیر است، خداوند میفرماید:
﴿أَمَّن جَعَلَ ٱلۡأَرۡضَ قَرَارٗا﴾[النمل: ۶۱].
«(بتها بهترند) یا کسی که زمین را قرارگاه (و محل اقامت انسانها) ساخته است».
در واقع زمینی که در حال گردش است، در عین استقرار بوده و اشیاء سطح خود را نیز ثابت و به خود جذب کرده و به آنها وزن بخشیده است. برخی از علما گمان کردهاند که زمین انسان را به خود جذب کرده تا در قبر فرو میرود اما خداوند زندگان را نیز در شمول این حکم آورده است:
﴿أَحۡيَآءٗ وَأَمۡوَٰتٗا٢٦﴾[المرسلات: ۲۶].
و زندگان نیز با زمین مرتبط بوده و جذب آن شدهاند و مثلاً وزن شصت کیلو برای یک شخص به معنی میزان قدرت جذب زمین نسبت به اوست. با این وصف آیا این آیات گفتار خداوند نیست؟ و برای ایمان ما کافی نیست که قرآن به نظریهها و حقایق علمی امروزی، اشاره کرده است.
[۴۸] نگا: لسانالعرب، ماده کفَتَ و در «القاموس المحیط» ذیل ماده کفَتَ آمده است که: [کَفَتَ یکفِتُ کفتاً: یعنی جذب کرد، در بر گرفت و شامل خود کرد و کِفات: یعنی جایی که اشیاء گردآمدهاند که زمین نیز گردآورنده ما انسانهاست].