شگفتیهای خداوند در جهان آفرینش

اسب

از جمله نشانه‌های خداوند که عظمت اورا نشان می‌دهد، اسب است. پیامبر ج دربارۀ اسب می‌فرماید:

«الخيل معقودٌ في نواصيها الخيرُ إلي يوم القيامه». «در پیشانی اسب تا روز قیامت خیر و نیکی [نقش] بسته است» [۱۲۵].

از جمله ویزگی‌های این حیوان که خداوند آن را برای تکریم و بزرگداشت انسان برای او مسخّر کرده است، نیروی شنوایی قوی است. این حیوان صداهای پاهای اسب دیگر را قبل از آنکه آن را ببیند می‌شنود. همچنین قبل از اینکه اسب دیگری را در افق ببیند، صداهای پاهای آن را می‌شنود و به صاحب خود اطلاع می‌دهد.

اسب با افزایش سن قدرت زاد و ولد خود را از دست نمی‌دهد:

«الخيل معقود في نَوَاصِيها الخير». «در پیشانی است خیر ونیکی [نقش] بسته است».

بیماری و زخم‌های اسب به سرعت التیام و شفا می‌یابد. بدن اسب سریع‌تر از بدن انسان التیام و بهبود می‌یابد. استخوان‌های شکسته او با سرعت عجیبی ترمیم می‌شوند. اسب برای راه رفتن مسیر طولانی به مقدار کمی علف نیاز دارد.

دستگاه تنفسی اسب قوی و دارای دوشش بزرگ و قفسه سینه بسیار پهن می‌باشد که به او کمک می‌کند مقدار فراوانی اکسیژن را تنفس کند تا به او در راه یافتن طولانی کمک نماید.

اسب قادر به تحمل سختی‌ها و مشقات فراوانی است و می‌تواند باری معادل ۱/۴ وزن خود را حمل نماید. چنانچه وزن آن ۴۰۰ کیلوگرم باشد، می‌تواند ۱۰۰ کیلوگرم بار را حمل کند. همچنین می‌تواند در مسافت‌ها و مدت‌های طولانی، بدون غذا و آب بدود. اسب دارای حافظه قوی و تیزی است. این حافظه به دقت در اماکنی که اسب در آن زندگی می‌کند، معطوف می‌شود. چنانچه صاحب اسب دچار مشکلی شود، اسب قادر است با استفاده از قدرت حافظه‌اش او را به خانه‌اش بازگرداند. بلکه حتی اسب می‌تواند دقیق‌ترین اماکن و جزئیات را به خاطر بسپارد. همچنین می‌تواند بدون اینکه صاحبش را ببیند صدای او را تشخیص دهد. بلکه حتی صاحبش را از چگونگی سوار شدن و سوارکاری می‌شناسد. پس او را به وسیله صدا، بو یا شیوه اسب‌سواری می‌شناسد. اسب به حرکات سوار کارش به سرعت پاسخ می‌دهد.

روایت می‌کنند که فردی دخترش بیمار شد. اسب آن فرد شروع به سردادن ناله کرد و او را بر پشت خود سوار کرد به خاطر وفاداری به صاحبش شروع به دویدن کرد تا مبادا به دختر او گزندی برسد.

اسب یکی از باهوش‌ترین و وفادارترین حیوانات است. چنانچه در تحقیقات علمی ثابت شده است، سوارکاری باعث پیشگیری از بیماری‌های قلب، کبد، کلیه‌ها و دستگاه گوارشی می‌شود. برخلاف رانندگی که باعث ابتلا به بیماری‌های قلب، کلیه و کبد می‌شود.

عَنْتَرَه بن شدّاد، یکی از شاعران دورۀ جاهلی اسبش را چنین وصف می‌کند: فازورّ منْ وقعِ القنا بلبانه وشكا إلي بعبرهٍ وتحمحم [۱۲۶] اسبم در اثر ضربات نیزه بر سینه‌اش از جایش منحرف شد و با اشک و صدای منقطع پیش من شکایت کرد. [تا به او رحم کنم و از این وضع نجاتش دهم]. لوكان يدري ما المحاورهُ اشتكي ولكان لوْ علمَ الكلامَ مكلِّمي اگر اسب من گفتگو بلد بود [از رنجش‌هایش] شکایت می‌کرد و اگر سخن گفتن می‌دانست با من [دربارۀ ناراحتی‌هایش] سخن می‌گفت.

این دو بیت به هوش و وفاداری اسب اشاره می‌کنند. پیامبر ج به درستی می‌فرماید: «الخَيلُ معقود في نواصيها الخير إلي يوم القيامه» «در پیشانی اسب تا روز قیامت خیر و نیکی [نقش] بسته است» [۱۲۷].

[۱۲۵] بخاری (۲۶۹۴) به روایت از ابن عمر، مسلم (۱۸۷۱) به روایت از جریر و غیره. [۱۲۶] بیت اول معلقه چنین است: هل غادر الشعراء من متردِّم أم هل عَرَفتَ الدّارَ بعدَ توهّم [۱۲۷] تخریج آن در صفحات پیشین ذکر شد.