دانه‌ها و تحمل شرایط دشوار
از جمله نشانه‌هایی که بر عظمت پروردگار دلالت دارد، این است که زمین خشک و بی‌آب و علفی ممکن است چندین سال بر آن بگذرد اما در آن فقط شن و خاک دیده شود. ناگهان باران فراوانی بر آن می‌بارد. گیاهان، گل‌ها و علف‌ها می‌رویند به طوری که باعث تعجب و حیرت فراوان می‌شود. آیا این سؤال به ذهن شما خطور نکرده است: در مدت این هفت یا ده سالی که باران نباریده است و زمین خشک بوده است، این بذرها از کجا آمده‌اند تا این گیاهان برویند؟ این سؤال کاملاً به جاست. کسی این بذرها را در آنجا نپاشیده است. این منطقه از بیابان خشک و بی‌آب و علف به بهشت سرسبزی تبدیل شده است. چه کسی این بذرها را در آنجا پراکنده است؟ سؤال و نشانه اینجاست.
می‌دانیم که حتی صخره‌های سخت و محکم نیز تحت تأثیر شرایط دشوار و عوامل زیست محیطی قرار می‌گیرند. عوامل و شرایط دشوار عبارتند از باد، باران، گرما و سرما... این عوامل سنگ‌ها را تحت تأثیر قرار داده و به خاک تبدیل می‌کنند. همچنین این عوامل جوی‌ها و رودخانه‌ها را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهند. آیا این عوامل در بذرها که خداوند آنها را در خاک پنهان می‌کند، تأثیری نمی‌گذارد؟
دانشمندان می‌گویند: بذرها و دانه‌ها طوری آفریده شده‌اند که عوامل دشوار و فرساینده در آنها تأثیری ایجاد نمی‌کند. زمانی که در دل خاک پنهان می‌شود و ما آن را نمی‌بینیم، سال‌های پیاپی سرما و گرما، بادهای شدید، هوای بسیار گرم و یخبندان شدید بر آنها اثر می‌گذارد. اما این دانه‌ها سالیان طولانی جوانه و پوسته نازکی که اطراف جوانه را فراگرفته است، ریشه‌های کوچک، ساقک، و ذخیره غذایی را همچنان حفظ می‌کند. بعد از چندین سال باران می‌بارد. ناگهان زمین به بهشت سرسبزی تبدیل می‌شود. عطر شکوفه‌ها در فضا می‌پیچد. رنگ‌ها و تناسب آنها چشم نوازی می‌کنند. پس این همه زیبایی در این مدت کجا بوده است؟ خداوند آن را از عوامل و شرایط دشوار و فرسایشی که می‌تواند همه چیز را نابود کند، حفظ کرده است.
مثال بسیار ملموس و عینی تری بزنیم. خداوند در معدۀ انسان یکی از قوی‌ترین و تأثیرگذارترین اسیدهاست که نام آن اسید کلریدریک است. هرگاه گوشت سفتی را می‌خورید حتی اگر آن گوشت بسیار سفت باشد کافی است که در اسید معده شناور شود تا تجزیه و هضم گردد. در این باره آزمایش‌های فراوانی انجام شده است به طوری که دانشمندان تکه گوشت سفت در یک توپ کوچک سوراخ‌دار گذاشتند. آنگاه بعد از اینکه حیوان آن را خورد، پس از مدتی حیوان را ذبح کردند و توپ را از معدۀ آن خارج کردند اما تکه گوشت را در آن نیافتند. اسیدهای هاضمه به داخل توپ آهنی نفوذ کرده و گوشت را ذوب کرده بودند. آیا عمل هضم یک عمل مکانیکی است یا یک عمل شیمیایی؟ در حقیقت عمل هضم هر دوی آنهاست. هرگاه غذایی به وسیلۀ عمل مکانیکی هضم نشود، عصاره‌ها و مواد شیمیایی آن را به مایع تبدیل می‌کند. هر غذایی که انسان می‌خورد هر اندازه که سفت باشد به وسیلۀ این اسیدها و مخمّرها تبدیل به مایع قابل جذبی می‌شود. با این وجود بعضی از دانه‌هایی که انسان به همراه میوه‌ها می‌خورد، سالم از بدن انسان خارج می‌شوند. عوامل مکانیکی و شیمیایی معده نمی‌تواند در آن تأثیر بگذارد. این امر فیزیکی از نشانه‌های خداوند است. پس خداوند ﻷدر دانه‌ها پوسته و محافظی قرار داده است که آن را از هر نوع تأثیر مکانیکی و شیمیایی حفظ می‌کند. این امر یکی از نشانه‌ها و آیات خداوند است. فراموش نکنید که دانشمندان از اهرام مصر، گندم‌هایی را استخراج کرده‌اند که ۶ هزار سال قبل ذخیره شده بود. آنان این گندم‌ها را کاشتند با کمال تعجب دیدند که این دانه‌ها روییدند! پس این جوانه کوچک و حساسی که خداوند در آن زندگی را به امانت گذاشته است و پوسته نازکی آن را احاطه کرده است و در این پوسته غذای آن ذخیره شده است و ساقک و ریشه‌های کوچک را در آن به وجود آورده است، این موجود زندۀ لطیف و کوچکی که خداوند آن را در جوانه خلق کرده است ۶ هزار سال بدون اینکه آسیبی ببیند، سالم باقی مانده است. به همین دلیل خداوند می‌فرماید:
﴿هَٰذَا خَلۡقُ ٱللَّهِ فَأَرُونِي مَاذَا خَلَقَ ٱلَّذِينَ مِن دُونِهِۦۚ بَلِ ٱلظَّٰلِمُونَ فِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٖ١١﴾[لقمان: ۱۱].
«این‌ها [که می‌نگرید و می‌بینید] آفریده‌های خدایند، شما به من نشان دهید آنانی که جز خدایند چه چیزی را آفریده‌اند؟ [تا شایسته پرستش و شراکت در الوهیت را داشته باشند] بلکه ستمگران [کفرپیشه] در گمراهی آشکاری هستند».