تربچه
ما تقریباً هر روز گیاه تربچه را در بازار مشاهده میکنیم گاهی آن را میخریم. بعضی وقتها از خرید آن خودداری میکنیم. به علت کمارزش بودن این گیاه در نظر مردم ضربالمثلی رایج شده است که به ندرت مورد استفاده قرار میگیرد: کمارزشتر از تربچه.
دانشمندان میگویند: این گیاه حاوی مواد ازتی، مقادیری نشاسته و مواد معدنی است. همچنین مقدار قابل توجهی ویتامین ث دارد. علاوه بر این ویتامینها دارای مقادیری کلسیم و آهن نیز میباشد. باتوجه به دارا بودن این ویتامینها تربچه تقویتکننده استخوانها و افزایش دهنده و روانکنندۀ ادرار است. عصاره آن برای شکستن سنگ کلیه و صفرا مفید است. همچنین سنگهای ریز همراه با ادرار را ذوب میکند. باعث شفای بیماری کبد میشود و به هضم غذا کمک میکند. در بعضی از کشورهای اروپایی – به تناسب عصر حاضر – از آن برای مبارزه با آبلهمرغان استفاده میکنند.
پروردگارا تو پاک و منزهی! همۀ این ویتامینها و مواد معدنی در گیاهی است که مردم به آن اهمیتی نمیدهند. خداوند – سبحانه و تعالی – همه چیز را به صورت بیعیب و بدیعی آفریده است و این گیاه را به چیز موزونی تبدیل کرده است:
﴿وَأَنۢبَتۡنَا فِيهَا مِن كُلِّ شَيۡءٖ مَّوۡزُونٖ١٩﴾[الحجر: ۱۹].
«و همه چیز را به گونه سنجیده، هنماهنگ و در اندازههای متناسب و مشخصی در آن رویاندیم [و آفریدیم]».
درصد ترکیبات تربچه عبارتند از: ۸۵ درصد آب و مواد ازتی، مقادیری مواد نشاستهای، معدنی، ویتامین آ، ویتامین ث، کلسیم، آهن و اسیدهای مخصوص. همۀ این مواد برای آن است که فرد از بعضی از بیماریها حفظ شود و در ترمیم بعضی از اعضا به او کمک کند. خداوند – سبحانه و تعالی – این گیاهان را به نشانه و دلیلی برای عظمتش تبدیل کرده است:
﴿فَلۡيَنظُرِ ٱلۡإِنسَٰنُ إِلَىٰ طَعَامِهِۦٓ٢٤ أَنَّا صَبَبۡنَا ٱلۡمَآءَ صَبّٗا٢٥ ثُمَّ شَقَقۡنَا ٱلۡأَرۡضَ شَقّٗا٢٦ فَأَنۢبَتۡنَا فِيهَا حَبّٗا٢٧ وَعِنَبٗا وَقَضۡبٗا٢٨ وَزَيۡتُونٗا وَنَخۡلٗا٢٩ وَحَدَآئِقَ غُلۡبٗا٣٠ وَفَٰكِهَةٗ وَأَبّٗا٣١ مَّتَٰعٗا لَّكُمۡ وَلِأَنۡعَٰمِكُمۡ٣٢﴾[عبس: ۲۴-۳۲].
«انسان باید به غذای خویش بنگرد [و در آن بیندیشد [که چگونه ما آن را برای او فراهم کردهایم و در ساختمان مواد غذایی و اجزاء حیات بخش آن، چه دقت، مهارت و ظرافتی به کار بردهایم] * ما آب را از آسمان به گونه شگفتی از آسمان میبارانیم * سپس زمین را میشکافیم و از هم باز میکنیم * در آن دانهها را میرویانیم [که مایه اصلی خوراک انسان است] * و زرها و گیاهان خوردنی را * و درختان زیتون و خرما را * و باغهای پردرخت و انبوه را * و میوه و چراگاه را * برای استفاده و بهرهمندی شما و چهار پایانتان».