۶- کتب اطراف
ششمین بخش از کتاب‌های غیر مستقل، کتاب‌های اطراف است، که مؤلف در آن کتاب‌ها به ذکر جزئی از حدیث که بر بقیه دلالت دارد، اکتفا کرده است و طرف و اسناد آن حدیث به نقل از ماخذی که حدیث در آن وجود دارد بیان نموده است و کتاب‌های اطراف حکم فهرست راهنما یا فرهنگ حدیث را دارند و دو فایدۀ بسیار مهم دارند اول اینکه آگاهی بر اساتید حدیث‌ها را آسان می‌کنند زیرا تمام طرف در یک جا فراهم آمده است دوم اینکه نشان می‌دهند از صاحبان منابع و مجموعه‌های حدیثی چه کسانی آن حدیث را نقل کرده‌اند و در چه بابی از کتاب‌های خود آورده‌اند.
مهم‌ترین کتاب‌های اطراف به ترتیب تاریخ تألیف آن‌ها عبارتند از:
۱- اطراف الصحیحین، تألیف ابراهیم‌بن محمدبن [۵۴۱]عبید دمشقی (م ـ ۴۰۰).
۲- اطراف الصحیحین، تألیف ابومحمد خلف‌بن [۵۴۲]محمد واسطی (م ـ ۴۰۱).
۳- اطراف الصحیحین، تألیف ابونعیم [۵۴۳]اصفهانی (م ـ ۴۳۰).
۴- اطراف الکتب [۵۴۴]السته، تألیف محمدبن طاهر مقدسی (م ـ ۵۰٧).
۵- اطراف السنن الاربعه، تألیف ابوالقاسم علی‌بن حسن معروف به ابن عساکر (م ـ ۵٧۱).
۶- تحفة الاشراف بمعرفة الاطراف، تألیف یوسف بن عبدالرحمن مزی [۵۴۵](م ـ ٧۴۲).
٧- اتحاف المهرة باطراف العشرة [۵۴۶]، تألیف ابن حجر عسقلانی (م ـ ۸۵۲).
۸- اطراف المسانید العشرة، تألیف احمدبن ابی‌بکر بوصیری، (م ـ ۸۴۰).
٩- موسوعه اطراف الحدیث النبوی الشریف در یازده جلد تألیف و تنظیم و تحریر دانشمندان معاصر (محمد سعید بسیونی زغلول و دکتر عبدالغفار و سلیمان عبدالغفار بنداری).
[۵۴۱] کشف الظنون، کاتب چلبی، ج ۱، ص ۱۱۶ و ۱۱٧. [۵۴۲] همان. [۵۴۳] همان. [۵۴۴] همان. [۵۴۵] همان. [۵۴۶] کشف الظنون، حاج خلیفه، ج ۱، ص ٧.