اهمیت تبلیغی و تربیتی حجِّةُالوداع [۸۹]
پیش از آنکه به گزارش سفر بپردازیم، لازم است اهمیت این سفر را بار دیگر مرور نماییم؛ امام دعوت در قرن بیستم، حضرت سید ابوالحسن ندوی/چنین گوید:
رسول اکرم جمدینه را به قصد مکه ترک گفت تا ادای حج نموده و به مسلمانان دین و مناسک آنها را تعلیم دهد، و با ادای امانت و أخذ شهادت از آنها، آخرین توصیههای خود را به اُمّت عرضه فرماید، همچنین با گرفتن عهد و پیمان از مسلمانان، آثار جاهلیت را زدوده و زیر قدمهای خود دفن کند.
این حج عملاً جانشین هزاران خطبه و هزاران درس قرار گرفت؛ گویی مدرسهای متحرّک و مسجدی سیار و یک پایگاه گشتی بود که جاهل در آن آموزش میدید و غافل آگاه میشد و تنبل هوشیار شده و ناتوان در آن نیرومند میگردید.
ابر رحمتی بود که در حال توقف و حرکت بر سر مردم سایه افگنده بود.
آری! ابر رحمتی که با مصاحبت خود و بارانی که با بارش مهر و عطوفت و تربیت و نظارت خود همهی همراهان را فرا گرفته بود [۹۰].
[۸۹] این حج به «حجة الوداع»، «حجة البلاغ» و «حجة التمام» نیز مشهور است. [۹۰] نبی رحمت، ص ۳۸۵ ـ ۳۸۶.