سی و دومین پایه از پایه‌های ایمان: پای بند بودن به قراردادها
زیرا الله تعالى می فرماید: ﴿أَوۡفُواْ بِٱلۡعُقُودِ﴾[المائدة: ۱]. «... به قراردادها (پیمان‌ها) عمل کنید». در این باره ابن عباسب گفته است: «عقود یعنی عهد و پیمان‌ها: آنچه که الله حلال کرده و یا حرام نموده است وآنچه که واجب نموده و تمامی حدودی‌که در قرآن وجود دارد» [٩۳]و همچنین می‌فرماید: ﴿يُوفُونَ بِٱلنَّذۡرِ…﴾[الإنسان: ٧]. «[عباد الله کسانی هستند که] در نذرهای‌شان پایبندند» وهمچنین می فرماید: ﴿…وَلۡيُوفُواْ نُذُورَهُمۡ…﴾[الحج: ۲٩]. «... و به نذرهای‌شان وفا کنند...». و نیز می‌فرماید: ﴿۞وَمِنۡهُم مَّنۡ عَٰهَدَ ٱللَّهَ…﴾[التوبة: ٧۵]. «... و از آنها [منافقین] کسانی هستند که با الله پیمان بسته [و خیانت می کنند]...». و می‌فرماید: ﴿وَأَوۡفُواْ بِعَهۡدِ ٱللَّهِ إِذَا عَٰهَدتُّمۡ وَلَا تَنقُضُواْ ٱلۡأَيۡمَٰنَ بَعۡدَ تَوۡكِيدِهَا…﴾[النحل: ٩۱]. «و به عهد خداوند وقتی پیمان بستید، وفا کنید و قسم‌ها را بعد از تاکید به آنها نشکنید...».
از عبدالله بن مسعودس آمده است که پیامبر ج فرمود: «لِكُلِّ غَادِرٍ لِوَاءٌ يَوْمَ الْقِيَامَةِ يُقَالُ هَذِهِ غَدْرَةُ فُلاَنٍ» [٩۴]. «برای هر پیمان شکنی روز قیامت پرچمی بالا برده می شود و گفته خواهد شد: این پیمان شکنیِ فلانی است». و حدیث عبدالله بن عمروب که پیامبر ج فرمود: «أَرْبَعٌ مَنْ كُنَّ فِيهِ كَانَ مُنَافِقًا خَالِصًا وَمَنْ كَانَتْ فِيهِ خَصْلَةٌ مِنْهُنَّ كَانَتْ فِيهِ خَصْلَةٌ مِنْ النِّفَاقِ حَتَّى يَدَعَهَا إِذَا اؤْتُمِنَ خَانَ وَإِذَا حَدَّثَ كَذَبَ وَإِذَا عَاهَدَ غَدَرَ وَإِذَا خَاصَمَ فَجَرَ» [٩۵]. «چهار چیز است که اگر در شخصی جمع شود او کاملاً منافق است و اگر خصلتی از این خصلت‌ها را داشته باشد، قسمتی از نفاق در وی وجود دارد [مگر] زمانی‌که آن را از خود دور کند: وقتی به او امانت داده می شود خیانت می کند و وقتی سخن می گوید دروغ‌گویی می کند و وقتی پیمان می بندد آن را می شکند و وقتی بحث می کند از حق منحرف می شود». و حدیث عقبۀ بن عامر الجهنی: پیامبر ج فرمود: «إِنَّ أَحَقَّ الشَّرْطِ أَنْ يُوفَى بِهِ مَا اسْتَحْلَلْتُمْ بِهِ الْفُرُوجَ» [٩۶]. «محق ترین وفای به عهد، [عهد و پیمانی است] که با آن فروج را برای خود حلال می کنید» [٩٧].
[٩۳] تفسیر ابن کثیر ذیل همین آیه. [٩۴] صحیح بخاری: ۶۱٧٧- ۶۱٧۸؛ صحیح مسلم: ۴۶۲٧- ۴۶۲٩- ۴۶۳۱- ۴۶۳۲- ۴۶۳۳- ۴۶۳۶؛ سنن ابوداود: ۲٧۵۶؛ و صححه آلبانی. [٩۵] صحیح بخاری: ۳۴- ۲۴۵٩- ۳۱٧۸؛ صحیح مسلم: ۲۱٩؛ سنن ترمذی: ۲۶۳۲. [٩۶] صحیح بخاری: ۲٧۲۱- ۵۱۵۱؛ صحیح مسلم: ۳۵۳٧؛ سنن ابو داود: ۲۱۳٩؛ سنن ترمذی: ۱۱۲٧؛ سنن نسائی: ۳۲۸۱- ۳۲۸۲؛ سنن ابن ماجه: ۱٩۵۴؛ صححه آلبانی. [٩٧] منظور پیمان زناشویی است.(مترجم)