پایه های ایمان کامل (ترجمه مختصر شعب الایمان بیهقی)

هفتاد و چهارمین پایه از پایه‌های ایمان: بخشندگی و دست و دلبازی

زیرا الله تعالى می فرماید: ﴿۞وَسَارِعُوٓاْ إِلَىٰ مَغۡفِرَةٖ مِّن رَّبِّكُمۡ وَجَنَّةٍ عَرۡضُهَا ٱلسَّمَٰوَٰتُ وَٱلۡأَرۡضُ أُعِدَّتۡ لِلۡمُتَّقِينَ ١٣٣ ٱلَّذِينَ يُنفِقُونَ فِي ٱلسَّرَّآءِ وَٱلضَّرَّآءِ...﴾[آل عمران: ۱۳۳ – ۱۳۴]. «بشتابید بسوی آمرزشِ پروردگارتان و بهشتی‌که عرض آن به اندازۀ آسمان‌ها و زمین است [و] وعده داده شده است به متقین: * کسانی‌که در حال ثروتمندی و فقر مال‌شان را انفاق می‌کنند...». آیات دیگری نیز در این زمینه وجود دارد و در مورد کسی‌که بر عکس عمل نموده یعنی خساست می نماید می فرماید: ﴿ٱلَّذِينَ يَبۡخَلُونَ وَيَأۡمُرُونَ ٱلنَّاسَ بِٱلۡبُخۡلِ وَيَكۡتُمُونَ مَآ ءَاتَىٰهُمُ ٱللَّهُ مِن فَضۡلِهِۦۗ وَأَعۡتَدۡنَا لِلۡكَٰفِرِينَ عَذَابٗا مُّهِينٗا ٣٧﴾[النساء: ۳٧]. «کسانی‌که خساست می-ورزند [و انفاق نمی کنند] و مردم را به خساست [و انفاق نکردن] امر می نمایند و آنچه را که خداوند از فضلش به آنان عطا فرموده است، می پوشانند و برای کافرین عذاب خوار کنندۀ خواهد بود». همچنین می-فرماید: ﴿وَمَن يَبۡخَلۡ فَإِنَّمَا يَبۡخَلُ عَن نَّفۡسِهِ﴾[محمد: ۳۸]. «و کسی‌که خساست کند [و انفاق ننماید] فقط به ضرر خودش خساست کرده است...». و می فرماید: ﴿وَمَن يُوقَ شُحَّ نَفۡسِهِۦ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ ٩﴾[الحشر: ٩]. «و کسانی‌که از آزمندی نفس خویش در امان بمانند همانا از رستگارانند». و آیات دیگری که در این زمینه وجود دارد.

دلیل از سنت: حدیث ابی هریرهس در صحیحین: پیامبر ج فرموده است: «مَا مِنْ يَوْمٍ يُصْبِحُ الْعِبَادُ فِيهِ إِلَّا مَلَكَانِ يَنْزِلَانِ فَيَقُولُ أَحَدُهُمَا اللَّهُمَّ أَعْطِ مُنْفِقًا خَلَفًا وَيَقُولُ الْآخَرُ اللَّهُمَّ أَعْطِ مُمْسِكًا تَلَفًا» [۲۴۲]. «روزی نیست که بندگان صبح کنند بجز اینکه دو ملائک نازل می شوند و یکی از آنها می گوید: خداوندا کسی‌که انفاق می کند به او عوض بده و دیگری می گوید: به کسی‌که از انفاق خودداری می کند ضرر و زیان برسان».

[۲۴۲] صحیح بخاری: ۱۴۴۲؛ صحیح مسلم: ۲۳۸۳.