گفتار پنجم: در بهشت زنان بيشتر هستند يا مردان؟
در زمان حیات اصحابشدر مورد این مسأله میان مردان و زنان اختلاف به وجود آمد. در صحیح مسلم از ابن سیرین نقل شده است که: مردان و زنان در مورد اینکه تعداد کدام یک از آنان در بهشت بیشتر خواهد بود، اختلاف داشتند. در یک روایت چنین آمده است: به همدیگر میبالیدند و جدال میکردند، که بیشتر بهشتیان مردان هستند یا زنان؟ در اینباره از ابوهریرهسسوال کردند. ابوهریرهسبا استناد به حدیث زیر گفت: بیشتر بهشتیان زن هستند.
«إِنَّ أَوَّلَ زُمْرَةٍ تَدْخُلُ الْجَنَّةَ عَلَى صُورَةِ الْقَمَرِ لَيْلَةَ الْبَدْرِ وَالَّتِى تَلِيهَا عَلَى أَضْوَإِ كَوْكَبٍ دُرِّىٍّ فِى السَّمَاءِ لِكُلِّ امْرِئٍ مِنْهُمْ زَوْجَتَانِ اثْنَتَانِ يُرَى مُخُّ سُوقِهِمَا مِنْ وَرَاءِ اللَّحْمِ وَمَا فِى الْجَنَّةِ أَعْزَبُ».
«چهرهی نخستین گروهی که وارد بهشت میشوند مانند ماهِ تمام است و گروه بعدی مانند ستارهی درخشان هستند. هر مرد بهشتی دو همسر دارد که از زیبایی و لطافت بدن، درون ساق پاهایشان از بیرون دیده میشود و آنچه در بهشت است، گواراتر میباشد».
این حدیث به طور صریح و روشن، به برتری تعداد زنان بهشتی بر مردان بهشتی اشاره دارد. برخی نیز بنا بر حدیث «رَأَيتُكُنَّ أكثَرُ أهلِ النَّارِ» [۲۲۳]بر این عقیدهاند که تعداد مردان در بهشت بیشتر است.
در پاسخ این روایت گفته میشود: بیشتر بودن زنان در دوزخ، بدین معنا نیست که تعدادشان در بهشت کمتر از مردان است. همانطور که ابن حجر عسقلانی میگوید. [۲۲۴]
جمعبندی میان این دو حدیث، این است که تعداد زنان در بهشت و دوزخ از تعداد مردان بیشتر است. ممکن است چنین گفته شود که حدیث ابوهریرهسدلالت بر این دارد که نوع زن در بهشت بیشتر است. خواه زنان دنیا باشند یا حوریان بهشت.
قرطبی این دو حدیث را چنین هماهنگ کرده است: زنان پیش از شفاعت و پیش از بیرون آمدن مؤمنان گناهکار از دوزخ، بیشتر اهل دوزخ را تشکیل میدهند. اما وقتی مؤمنان گناهکار با شفاعت شفاعتکنندگان و رحمت ارحم الراحمین، از دوزخ بیرون میآیند، در بهشت زنان بیشتر از مردان میشوند. [۲۲۵]
روایتی که احمد و ابو یعلی از عمروبن عاصسآوردهاند، بیانگر این است که در بهشت تعداد زنان از مردان کمتر میباشد:
«بَيْنَمَا نَحْنُ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صفِي هَذَا الشِّعْبِ إِذْ قَالَ: انْظُرُوا هَلْ تَرَوْنَ شَيْئًا؟ فَقُلْنَا: نَرَى غِرْبَانًا فِيهَا غُرَابٌ أَعْصَمُ أَحْمَرُ الْمِنْقَارِ وَالرِّجْلَيْنِ. فَقَالَ رَسُولُ الله ص: لَا يَدْخُلُ الْجَنَّةَ مِنْ النِّسَاءِ إِلَّا مَنْ كَانَ مِنْهُنَّ مِثْلَ هَذَا الْغُرَابِ فِي الْغِرْبَانِ» [۲۲۶].
«در حالی که همراه پیامبر صراه میرفتیم، ناگهان پیامبر صبه ما فرمود: نگاه کنید، آیا چیزی میبینید؟ عرض کردیم: چند کلاغ و در میانشان یک کلاغ سیاه با منقار و پاهای سرخ میبینیم. رسول الله صفرمود: تعداد زنان در بهشت مانند تعداد این نوع کلاغ در میان سایر کلاغهاست.
[۲۲۳] شما زنان را بیشترینِ دوزخیان میبینم. [۲۲۴] فتح الباری (۶/۳۲۵) [۲۲۵] التذکرة، قرطبی: ص (۴۷۵) [۲۲۶] سلسله احادیث الصحیحه (۴/۴۶۶)