ماه جمادی الثانی (۹)

۴۱- نفس بشری ممکن است آنقدر با بدی خو گیرد که آن را نیکی بپندارد:

﴿وَإِنَّهُمۡ لَيَصُدُّونَهُمۡ عَنِ ٱلسَّبِيلِ وَيَحۡسَبُونَ أَنَّهُم مُّهۡتَدُونَ٣٧﴾[الزخرف: ۳۷].

«و مسلما آن‌ها (شیاطین) ایشان را از راه [الله] باز می‌دارند و [اینان] گمان می‌کنند که هدایت یافتگانند».

۴۲- الله متعال در قرآن به آفریدگان بسیاری سوگند یاد کرده اما ندیده‌ام هیچ چیز بر نفس بشری بزرگتر و سنگین‌تر از این سخن خداوند متعال باشد:

﴿وَٱلۡعَصۡرِ١ إِنَّ ٱلۡإِنسَٰنَ لَفِي خُسۡرٍ٢ إِلَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ وَتَوَاصَوۡاْ بِٱلۡحَقِّ وَتَوَاصَوۡاْ بِٱلصَّبۡرِ٣﴾[العصر: ۱-۳].

«قسم به زمانه (۱) که بی‌شک انسان در حال زیان است (۲) مگر کسانی که ایمان آوردند و کارهای صالح انجام دادند».

۴۳- شکر نعمت سبب دو نعمت دیگر است:

۱- بقای نعمت.

۲- برکت در آن.

اما هر کس کفران نعمت کند خداوند آن نعمت را از وی می‌گیرد، و حتی اگر در ظاهر آن را باقی بگذارد برکت آن را می‌برد و او را به واسطهٔ همان نعمت نگون بخت می‌کند.

۴۴- می‌توان گفت امکان ندارد اخلاق فاسد و عمل نیک یکجا شود، زیرا پیامبر خدا ص عمل نیک را هم ردیف اخلاق نیک آورده و فرموده است:

«البِرّ حُسنُ الخُلُق...» [به روایت مسلم].

«نیکی یعنی اخلاق نیک».

۴۵- هر کس سختی زندگی را تحمل نکند و در آن رنج نکشد، معنای انسانیت را که بر آن آفریده شده، نخواهد دانست:

﴿لَقَدۡ خَلَقۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ فِي كَبَدٍ٤﴾[البلد: ۴].

«بی‌شک انسان را در رنج آفریدیم».