ماه جمادی الثانی (۲۳)
۱۱۶- بیشترین چیزی که باعث فساد مردم می‌شود گمان بدِ بدون دلیل است. به سبب شدت فسادی که برخی از گمان‌های بد به بار می‌آورد، خداوند از سوء ظن نهی کرده است:
﴿ٱجۡتَنِبُواْ كَثِيرٗا مِّنَ ٱلظَّنِّ إِنَّ بَعۡضَ ٱلظَّنِّ إِثۡمٞۖ...﴾[الحجرات: ۱۲].
«...از بسیاری از گمان‌ها بپرهیزید که پاره‌ای از گمان‌ها گناه است...».
۱۱۷- خداوند امت را با «مصلحان» حفظ می‌کند نه با «صالحان». الله متعال می‌فرماید:
﴿وَمَا كَانَ رَبُّكَ لِيُهۡلِكَ ٱلۡقُرَىٰ بِظُلۡمٖ وَأَهۡلُهَا مُصۡلِحُونَ١١٧﴾[هود: ۱۱۷].
«و پروردگار تو [هرگز] بر آن نبوده که شهرهایی را که مردم آن اصلاح‌گرند به ستم هلاک سازد».
۱۱۸- بی‌شک پس از هر سختی آسانی خواهد آمد، اما خداوند عمر هر یک را مشخص ساخته، و هر آسانی طولانی‌تر از سختیِ آن خواهد بود:
﴿...سَيَجۡعَلُ ٱللَّهُ بَعۡدَ عُسۡرٖ يُسۡرٗا﴾[الطلاق: ۷].
«... به زودی الله پس از سختی آسانی قرار خواهد داد».
و رسول الله ص می‌فرماید: «یک سختی دو آسانی را شکست نخواهد داد». [به روایت حاکم و بیهقی].
۱۱۹- محافظت بر نماز و امر کردن خانواده به آن از اسباب روزی و یاری است:
﴿وَأۡمُرۡ أَهۡلَكَ بِٱلصَّلَوٰةِ وَٱصۡطَبِرۡ عَلَيۡهَاۖ لَا نَسَۡٔلُكَ رِزۡقٗاۖ نَّحۡنُ نَرۡزُقُكَۗ وَٱلۡعَٰقِبَةُ لِلتَّقۡوَىٰ١٣٢﴾[طه: ۱۳۲].
«و خانوادهٔ خود را به نماز امر کن و بر آن شکیبا باش. ما از تو روزی نمی‌خواهیم [بلکه] خود به تو روزی می‌دهیم و فرجام [نیک] برای پرهیزگاری است».
۱۲۰- با بیشتر شدن فتنه‌ها، نظرات و آراء نیز بیشتر دچار تغییر می‌شوند. با جوشش فتنه‌ها قلب‌ها نیز زیر و رو می‌شوند مگر کسانی که خداوند آنان را پایدار گرداند. در حدیث آمده که: «زیر و رو شدن قلب فرزند آدم سریع‌تر از دیگی است که در حال جوش باشد» [مسند شهاب].