ماه جمادی الثانی (۲۱)
۱۰۶- بزرگ‌ترین اوقات برای استغفار، هنگام سحر است، و بهترین استغفار هنگام سجدهٔ نماز شب است. الله متعال می‌فرماید:
﴿...وَٱلۡمُسۡتَغۡفِرِينَ بِٱلۡأَسۡحَارِ﴾[آل عمران: ۱۷].
«... و کسانی که سحرگاهان آمرزش می‌خواهند».
طبری می‌گوید: «آنان کسانی هستند که هنگام سحر [از الله] خواهان پوشش رسوایی خود هستند».
۱۰۷- دلتنگ شدن به سبب آزار مخالفان، امری است فطری. موسی ÷ می‌فرماید:
﴿وَيَضِيقُ صَدۡرِي...﴾[الشعراء: ۱۳].
«و سینه‌ام تنگ می‌شود...».
و الله متعال دربارهٔ محمد ص می‌فرماید:
﴿وَلَقَدۡ نَعۡلَمُ أَنَّكَ يَضِيقُ صَدۡرُكَ بِمَا يَقُولُونَ٩٧﴾[الحجر: ۹۷].
«و قطعا می‌دانیم که سینه‌ات از آنچه می‌گویند تنگ می‌شود».
علاج این دلتنگی این است:
﴿...فَأَعۡرِضۡ عَنۡهُمۡ وَتَوَكَّلۡ عَلَى ٱللَّهِۚ...﴾[النساء: ۸۱].
«...پس از آنان روی بگردان و بر الله توکل کن...».
۱۰۸.
پایان‌ها و فرجام کارها مهم است نه آغازِ آن:
﴿قُلۡ يَٰقَوۡمِ ٱعۡمَلُواْ عَلَىٰ مَكَانَتِكُمۡ إِنِّي عَامِلٞۖ فَسَوۡفَ تَعۡلَمُونَ مَن تَكُونُ لَهُۥ عَٰقِبَةُ ٱلدَّارِۚ إِنَّهُۥ لَا يُفۡلِحُ ٱلظَّٰلِمُونَ١٣٥﴾[الأنعام: ۱۳۵].
«بگو: ای قوم من هر چه در توانتان است انجام دهید من [نیز آنچه را در توانم است] انجام می‌دهم. به زودی خواهید دانست که عاقبت آن سرا از آن کیست. آری او ستمگران را رستگار نمی‌کند».
۱۰۹- خودِ فرعون جادوگران را یکی یکی از شهرهای گوناگون یکجا جمع کرد تا موسی را شکست دهد، اما همینکه با او مخالفت کردند همه را «گروهکی توطئه‌گر» به رهبری موسی دانست!
﴿...إِنَّهُۥ لَكَبِيرُكُمُ ٱلَّذِي عَلَّمَكُمُ ٱلسِّحۡرَۖ﴾[طه: ۷۱].
«... بی‌شک او سرکردهٔ شماست که جادوگری را به شما یاد داده!...».
۱۱۰- جدا کردن دین از زندگی و داد و ستدها سنتی جاهلی و قدیمی است:
﴿...قَالُواْ يَٰشُعَيۡبُ أَصَلَوٰتُكَ تَأۡمُرُكَ أَن نَّتۡرُكَ مَا يَعۡبُدُ ءَابَآؤُنَآ أَوۡ أَن نَّفۡعَلَ فِيٓ أَمۡوَٰلِنَا مَا نَشَٰٓؤُاْۖ﴾[هود: ۸۷].
«گفتند: ای شعیب! آیا نمازت به تو دستور می‌دهد آنچه را پدران ما عبادت می‌کردند ترک نماییم یا در اموال خود آنطور که می‌خواهیم تصرف نکنیم؟»