ابوبکر، محبوبترین انسان در نزد رسول خدا ص
از عمرو بن عاصس روایت است: «أَنَّ النَّبِىَّ ج بَعَثَهُ عَلَى جَيْشِ ذَاتِ السَّلاَسِلِ، فَأَتَيْتُهُ فَقُلْتُ أَىُّ النَّاسِ أَحَبُّ إِلَيْكَ قَالَ: عَائِشَةُ. فَقُلْتُ مِنَ الرِّجَالِ فَقَالَ: أَبُوهَا. قُلْتُ ثُمَّ مَنْ قَالَ: ثُمَّ عُمَرُ بْنُ الْخَطَّابِ. فَعَدَّ رِجَالاً» [۱۱۴].
«پیامبرصاو را بر سر لشکر ذات السلاسل فرستاد. پس نزد پیامبرصآمدم و گفتم: چه کسی برای تو از همه محبوبتر است؟ فرمود: عایشه. گفتم از میان مردان چه کسی برای تو از همه محبوبتر است؟ فرمود: پدرش. گفتم بعد از او چه کسی؟ فرمود: سپس عمر بن خطاب. و چند مرد دیگری را نام برد».
در احادیث «مخاله» [۱۱۵]که به حد تواتر رسیده، آن گونه که در صحیح بخاری و صحیح مسلم است، از ابوسعید خدریس روایت است که گوید: «پیامبرصبرای مردم خطبه خواند و فرمود: «إِنَّ اللَّهَ خَيَّرَ عَبْدًا بَيْنَ الدُّنْيَا وَبَيْنَ مَا عِنْدَهُ، فَاخْتَارَ مَا عِنْدَ اللَّهِ». «همانا خداوند متعال بندهای را میان دنیا و میان آنچه که نزد خداست، مخیر کرده و او آنچه را که نزد خداست، انتخاب نموده است». آنگاه ابوبکر گریه کرد و گفت: با پدر و مادرمان فدایت شویم! ابوسعید خدری گوید: آن کسی که میان دنیا و آنچه که نزد خداست، مخیره شد، رسول اللهصبود، و ابوبکر از همه ما عالمتر به آن بود. آنگاه پیامبرصفرمود: «يَا أَبَا بَكْرٍ لاَ تَبْكِ، إِنَّ أَمَنَّ النَّاسِ عَلَىَّ فِى صُحْبَتِهِ وَمَالِهِ أَبُو بَكْرٍ، وَلَوْ كُنْتُ مُتَّخِذًا خَلِيلاً مِنْ أُمَّتِى لاَتَّخَذْتُ أَبَا بَكْرٍ، وَلَكِنْ أُخُوَّةُ الإِسْلاَمِ وَمَوَدَّتُهُ، لاَ يَبْقَيَنَّ فِى الْمَسْجِدِ بَابٌ إِلاَّ سُدَّ إِلاَّ بَابُ أَبِى بَكْرٍ» [۱۱۶].
«ای ابوبکر! گریه نکن. سپس افزود: همانا ابوبکر بیشتر از همه مردم، با مال و جانش بر من منت نهاده است و اگر من از میان امتم، کسی را بعنوان دوست صمیمی، انتخاب میکردم، حتما ابوبکر را انتخاب میکردم. اما دوستی و اخوت اسلامی، کافی است. آنحضرتصدر پایان، فرمود: تمام درهایی را که به مسجد باز شدهاند، ببندید جز دروازه خانه ابوبکرس را».
همچنین بخاری این حدیث را از طریق ابن عباس بدین صورت روایت کرده که بن عباسبمیگوید: رسول اللهصدر بیماری وفات، در حالی که پارچهای به سرش بسته بود، وارد مسجد شد و بر منبر نشست. و پس از حمد و ثنای خداوند، فرمود: «إِنَّهُ لَيْسَ مِنَ النَّاسِ أَحَدٌ أَمَنَّ عَلَىَّ فِى نَفْسِهِ وَمَالِهِ مِنْ أَبِى بَكْرِ بْنِ أَبِى قُحَافَةَ، وَلَوْ كُنْتُ مُتَّخِذًا مِنَ النَّاسِ خَلِيلاً لاَتَّخَذْتُ أَبَا بَكْرٍ خَلِيلاً ، وَلَكِنْ خُلَّةُ الإِسْلاَمِ أَفْضَلُ، سُدُّوا عَنِّى كُلَّ خَوْخَةٍ فِى هَذَا الْمَسْجِدِ غَيْرَ خَوْخَةِ أَبِى بَكْرٍ». وفي روایة:«وَلَكِنْ أَخِى وَصَاحِبِى» [۱۱٧].
«ای مردم! همانا ابوبکر بیشتر از همه مردم، با مال و جانش بر من منت نهاده است و اگر من از میان شما، کسی را بعنوان دوست خالص، انتخاب میکردم، حتماً ابوبکرس را برمیگزیدم. اما دوستی اسلامی از هر گونه دوستی دیگر، بهتر است».
و افزود: «همه دریچههایی را که به مسجد باز میشود، ببندید جز دریچه خانه ابوبکرس را».
گویم: ابن تیمیه/بقیه احادیث و روایات راجع به موضوع «مخاله» را ذکر کرده و سپس میگوید: تمامی این نصوص، مختص بودن ابوبکر به فضائل و برتریهای همنشینی و همراهی با پیامبرصو به جای آوردن تمامی حقوق آن را نشان میدهند، چیزی که کس دیگری از آن بهرهمند نیست. این ویژگی برای ابوبکر تا آنجا رسیده که اگر رابطه دوستی خالص و صمیمانه با مخلوق ممکن میبود تنها ابوبکر مستحق آن میبود که خلیل و دوست صمیمی پیامبرصباشد. اما چون دوستی خالص مستلزم نهایت و کمال محبت است، از اینرو چنین رابطهای تنها با خداوند درست است.
این نصوص صراحتاً بیان میدارند که ابوبکر محبوبترین و بهترین انسان در نزد پیامبرصبود [۱۱۸].
[۱۱۴] صحیح بخاری: ک ۶۲، ب ۵؛ صحیح مسلم: ک ۴۴، ح ۸. [۱۱۵] مخاله به معنای رابطة دوستی خالص و صمیمانه کسی با دیگری است (مترجم). [۱۱۶] صحیح بخاری: ک ۸، ب ۸۰ و ک ۶۲، ب ۵؛ صحیح مسلم: ک ۴۴، ح ۲-٧. [۱۱٧] صحیح بخاری: ک ۸، ب ۸ و ک ۶۲، ب ۵. [۱۱۸] منهاج السنة: ۴/۲۵۳ و ۲۵۴.