ابوبکر صدیق رضی الله عنه بر ترین صحابی و مستحق ترین فرد به خلافت

پیامبرصهر کدام از ابوبکر و عمر را به پیامبران تشبیه کرد

هنگامی که پیامبرصراجع به تکلیف اسیران جنگ بدر از ابوبکر نظرخواهی کرد و او به فدیه گرفتن از آنان اشاره نمود، و از عمر نظرخواهی کرد و او به کشتن آن‌ها اشاره نمود [۱۵۵]، پیامبرصفرمود: اینک شما را از دو رفیقتان آگاه می‌سازم: ای ابوبکر، تو با این نظری که دادی همانند ابراهیم هستی که گفت: ﴿فَمَن تَبِعَنِي فَإِنَّهُۥ مِنِّيۖ وَمَنۡ عَصَانِي فَإِنَّكَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ﴾[ابراهیم: ۳۶].

«پروردگارا! آن‌ها (بت‌ها) بسیارى از مردم را گمراه ساختند! هر کس از من پیروى کند از من است، و هر کس نافرمانى من کند، تو بخشنده و مهربانى».

و همانند عیسی هستی، آنگاه که گفت: ﴿إِن تُعَذِّبۡهُمۡ فَإِنَّهُمۡ عِبَادُكَۖ وَإِن تَغۡفِرۡ لَهُمۡ فَإِنَّكَ أَنتَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ ١١٨﴾[المائدة: ۱۱۸].

«(با این حال،) اگر آن‌ها را مجازات کنى، بندگان تواند. (و قادر به فرار از مجازات تو نیستند)، و اگر آنان را ببخشى، توانا و حکیمى! (نه کیفر تو نشانه بى‏حکمتى است، و نه بخشش تو نشانه ضعف!)».

و تو ای عمر، با این نظری که دادی، همانند نوح هستی، آنگاه که گفت: ﴿وَقَالَ نُوحٞ رَّبِّ لَا تَذَرۡ عَلَى ٱلۡأَرۡضِ مِنَ ٱلۡكَٰفِرِينَ دَيَّارًا ٢٦﴾[نوح: ۲۶].

«نوح÷ گفت: پروردگارا! هیچ یک از کافران را روی زمین باقی مگذار».

و همانند موسی هستی، که گفت: ﴿رَبَّنَا ٱطۡمِسۡ عَلَىٰٓ أَمۡوَٰلِهِمۡ وَٱشۡدُدۡ عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ فَلَا يُؤۡمِنُواْ حَتَّىٰ يَرَوُاْ ٱلۡعَذَابَ ٱلۡأَلِيمَ﴾[یونس: ۸۸].

«پروردگارا! اموالشان را نابود کن! و (بجرم گناهانشان،) دل‌هایشان را سخت و سنگین ساز، به گونه‏اى که ایمان نیاورند تا عذاب دردناک را ببینند!».

پیامبرصبر هیچ یک از آنان به خاطر نظری که اظهار کردند، خُرده‌گیری نکرد و از آنان انتقاد ننمود، بلکه آنان را مدح و ستایش، و به پیامبران تشبیه نمود، ابوبکر را در آرامی و نرمی‌اش به خاطر خدا، به ابراهیم و عیسی تشبیه کرد، و عمر را در تندی و سخت‌گیری‌اش به خاطر خدا، به نوح و موسی تشبیه نمود [۱۵۶]و [۱۵٧].

[۱۵۵] این موضوع مربوط به ماجرای اسیران جنگ بدر است که در کتاب صحیح مسلم از ابن عباس روایت شده و قبلاً بیان شد. [۱۵۶] منهاج السنة: ۴/۸۸ و ۲۱۴. [۱۵٧] در کتاب مجمع الزوائد آمده که از عبدالله بن عباس روایت شده که گوید: «در روز بدر، پیامبر فرمود: «ما تقولون في هذه الأسری». «درباره این اسیران چه می‌گویید»؟ ابوبکرسگفت: ای رسول خدا، اینان قوم و = =عشیره و نزدیکان تو هستند. از آنان فدیه بگیر تا قدرت و توانایی مالی بر کافران را به دست آوریم، شاید خداوند توفیق توبه را نصیبشان کند و از آنان درگذرد. راوی گوید: عمر گفت: ای رسول خدا، آنان تو را از خانه و کاشانه خود بیرون کردند و تو را تکذیب نمودند، پس گردنشان را بزن. و عبدالله بن رواحه گفت: ای رسول خدا، دره‌اى پر از هیزم را ترتیب بده و آنان را داخل آن گردان، سپس آتش را بر آنان افروخته ‌کن و آنان را بسوزان. راوی گوید: آنگاه عباس گفت: رابطه خویشاوندی‌ات را قطع کردی. راوی گوید: پس رسول اللهصداخل شد و رأی آنان را رد نکرد. عده‌ای گفتند: پیامبرصرأی ابوبکر را مى‌پذیرد، عده دیگری گفتند رأی عمر را مى‌پذیرد، و عده دیگری گفتند: رأی ابن رواحه را مى‌پذیرد. راوی گوید: پس پیامبرصبر آنان وارد شد و فرمود: «إِنَّ اللَّهَ لَيُلَيِّنُ قُلُوبَ رِجَالٍ فِيهِ حَتَّى تَكُونَ أَلْيَنَ مِنَ اللَّبَنِ وَإِنَّ اللَّهَ لَيُشَدِّدُ قُلُوبَ رِجَالٍ فِيهِ حَتَّى تَكُونَ أَشَدَّ مِنَ الْحِجَارَةِ وَإِنَّ مَثَلَكَ يَا أَبَا بَكْرٍ....». «همانا خداوند دلهای کسانی را نرم می‌کند تا جایی که از شیر هم نرم‌ترند، و همانا خداوندأدل‌های کسانی را سخت می‌گرداند تا جایی که از سنگ هم سخت‌ترند. و همانا مثل تو ای ابوبکر، ...». [مجمع الزوائد: ۶/۸۶ و ۸٧، مسلم: شماره ۱٧۶۳].