تابشی از قرآن - ترجمه و تفسیر قرآن کریم - جلد اول

امتیاز قرآن از سایر معجزات

قرآن از جهاتی با سایر معجزات فرق دارد:

۱- در قرآن و ترتیب حروف و کلمات آن خرق قوانین طبیعی نشده و این بهتر از معجزاتی است که خرق نوامیس طبیعت در آن باشد زیرا بهم زدن قوانین طبیعت که آتش را گلستان و یا چوب را اژدها کردن موجب غُلُوِّ مردم و اعتقاد به الوهیّت آورندۀ آن می‌شود و لذا پیغمبر اسلامصاز معجزات خارق العاده که از او می‌خواستند خودداری می‌کرد و مردم را به اعجاز قرآن و نظر در آن دعوت می‌نمود، تا ببینند کلامی که از حروف معمولی مرکّب شده چنان معارف و فصاحت دارد که همه را متحّیر ساخته، با اینکه برخلاف طبیعت کلامی در آن نیست، تا بنگرند و دربارۀ محمّدصغُلُوّ نکنند و لذا به بندگی همواره افتخار داشت نه به کارهای خارق‌العاده.

۲- امتیاز دیگر آنست که پیروان اسلام به واسطۀ تأملّ و تفکّر در آن آشنا به تدبّر و تفکّر در امور معنوی و قضاوت فکری شوند و تعقّل ایشان زیاد شود و از تقلید اجتناب کنند به‌ خلاف سایر معجزات که چنین فائده نداشت.

۳- آوردن معجزات خارق‌العاده باعث می‌شود که مردم درخواست‌های بی‌خردانه کنند و مقام نبّوت دستخوش اوهام این و آن گردد و در نتیجه رسول خدا را متهّم به سحر و شعبده کنند و به اضافه یک رشته افسانه و خرافات در پیرامون آن جعل کنند، به خلاف قرآن که چنین نیست.

۴- امتیاز دیگر قرآن این است که قرآن دلیل بر نبوّت و نبوّت مدّعای پیغمبر است و بین دلیل و مدّعا تناسب و ارتباطی است یعنی نبوّت برای تربیت و قرآن دستور تربیت است، به خلاف سایر معجزات که چنین تناسبی با نبوّت ندارند.

۵- امتیاز دیگر اینکه قرآن از جنس تکلّم و سهل‌ترین کارِ بشر است، با این حال اگر بشر نتواند مانند آن را بیاورد، به‌ خوبی اعجاز آن ثابت می‌شود، ولی معجزات دیگر از جنس کارهای سهل بشری نیست.

۶- امتیاز دیگر اینکه چون نبوّت پیغمبر اسلامصدائمی و آئین او جاویدان است، معجزۀ او نیز باید ماندنی باشد که در هر دوره دلیلی بر اثبات نبوّت او باقی باشد برخلاف سایر معجزات که باقی نمانده و وجود آنها باید به‌ وسیلۀ تاریخ ثابت شود و هر کس می‌تواند وقوع آنها را انکار کند، مخصوصاً کارهای فو‌ق‌العاده و خارق‌العاده را زود انکارمی‌کنند، خصوصاً مردمی که مادّی باشند و با معنویّات و تأثیر عالم غیب الهی سر و کاری ندارند.

۷- اعجاز قرآن و عظمت آن به واسطۀ ترقّی علوم و افکار در هر دوره بهتر ثابت می‌شود و به واسطۀ عجز مردم هر دوره از معارضۀ آن بر اهمّیّت آن افزوده می‌شود و راههای جدیدی برای اعجاز آن کشف می‌شود، ولذا اعجاز قرآن از نظر علوم جدیده یکی از وجوه اعجاز آن شمرده می‌شود، اعجاز آن از نظر علوم فنّی، طبیعی و فیزیولوژی و از نظر علم هیئت، نجوم، جنین‌شناسی، گیاه‌‌شناسی، تلقیح بادها، کیفیّت خلقت آسمان و زمین و سایر علومِ امروزه که ما إن شاء الله در ضمن ترجمۀ آیات مربوط به آن اشاره خواهیم نمود.