گنجینه اصطلاحات فقهی و اصولی

ضابطه‌ی واژه‌های عجمی و عربی

واژه‌های عجمی (غیرعربی) ، بدین جهت «عجمی» محسوب می‌شوند، چرا که واضع نخست آن‌ها، عجم و غیرعرب بوده است. بنابراین اگر بعدها عرب‌ها نیز آن واژه‌ی عجمی را در محاورات خویش، به کار برند، ضرری به عجمی بودن آن نمی‌رسانند چرا که واضعِ نخست آن، عجمی بوده است.

به عنوان مثال: اگر فردی عرب، نام فرزند خود را «ابراهیم» و یا غیرآن از دیگر الفاظ عجمی، بگذارد، این واژه‌ها با استعمال آن فرد عرب، عربی نمی‌شود چراکه اصل کلمه، وابسته به واضعِ نخست آن دارد و واضع نخست این کلمات و واژه‌ها نیز عجم‌ها هستند.

و حکایت کلمات و واژه‌های عربی نیز بدین منوال است، یعنی اگر واضع نخست کلمه‌ای، از عرب‌ها بود، این کلمات «کلمات عربی» به شمار می‌آیند به طوری که اگر بعدها، غیرعرب‌ها نیز آن‌ها را در محاورات خود استعمال کنند ضرری به عربی بودنشان نمی‌رسانند.

پس تفاوت میان واژه‌های عربی و عجمی، در واضعِ نخست کلمات و واژه‌ها، نهفته است بنابراین، «واژه‌ی عجمی» آن است که واضع نخستش عجم، و «واژه‌ی عربی» آن است که واضع نخست آن، عرب باشد.

(۱۵)