مهم‌ترین دلایل عقلی در جواز ربا
در حالی‌که ما در مسایل مربوط به ربا بحث می‌نماییم، اولین چیزی‌که در اطراف آن بحث لازم است این است که: آیا داد و گرفت ربا در حقیقت و واقعیت چیزی است معقول و موافق عقل و منطق؟ و آیا از نگاه عقل یک انسان حق دارد بر قرضه‌اش ربا را هم تقاضا کند؟ و آیا عدالت و انصاف حکم می‌کند، کسی‌که به دیگری مالی به قرضه دهد در وقت تأدیه، آن مال را با یک زیادتی به موافقه رسیده به دائن تسلیم کند؟
این اولین سوالی است که در صدد بحث از مسایل ربا به آن دچار می‌شویم، اگر ما در این باب به یک حکم قاطع برسیم، بدون شک به زیاده‌تر از نصف اجزای این بحث توافق حاصل کرده‌ایم، زیرا اگر از نگاه عقل به ثبات برسد که اخذ ربا چیزی است معقول و منطقی، در این حالت کسانی‌که به حرمت آن قایلند در نزدشان کدام دلیل قوی باقی نمی‌ماند و لیکن در صورتی‌که جواز آن از نگاه عقل و منطق معقول و یک امر منفی ثابت شود، پس ضروری است که در این باره فکر شود که چرا اصرار و الحاح شدید در تمسک به این چیز غیر معقول – ربا – و بقای آن در اجتماع بشری جریان و دوام داشته باشد؟