سوره اخلاص
كه عبارت است از:
﴿ قُلۡ هُوَ ٱللَّهُ أَحَدٌ ١ ٱللَّهُ ٱلصَّمَدُ ٢ لَمۡ يَلِدۡ وَلَمۡ يُولَدۡ ٣ وَلَمۡ يَكُن لَّهُۥ كُفُوًا أَحَدُۢ ٤﴾[الاخلاص: ۱-۴].
(معنی): «بگو كه او خدای یكتا است. آن خدایی كه بی نیاز است. هرگز نزاییده و زاییده نشده است. و نه هیچ كس مثل و همتای او است».
و به این دلیل سوره اخلاص نامیده شده است كه خداوند آن را به خود اختصاص داده و خالص گردانیده است، و در آن بجز امور متعلق به اسماء و صفاتش چیز دیگری ذكر نشده است. و باز هم به این دلیل كه قاری آن را از شرک و تعطیل خلاص می‌گرداند. و سبب نزول این سوره این بود كه مشركین از نبی جخواستند تا نسب پروردگارش را بگوید و عنوان كند كه او از چه ساخته شده است. این سوره معادل یک سوم قرآن است. و دلیل آن این است كه خبرهای قرآن از سه بخش تشكیل شده‌اند:
(خبرهایی در مورد خداوند)، (خبرهایی در مورد مخلوقات خداوند) و (احكام) كه همان اوامر و نواهی می‌باشند. و سوره اخلاص نوع اول را شامل می‌شود كه همان خبرهایی در مورد خداوند است.
اسماء خداوند در این سوره بدین ترتیبند: الله، الأحد، الصمد. الله همان مألوه(أله) معبود است كه باید به او عشق ورزید و او را تعظیم نمود. و احد، جدا از هر گونه شریک و مماثل و همتا است. و صمد، او است كه در صفاتش كامل بوده و جمیع مخلوقاتش فقیر درگاه اویند. و در این سوره صفتهای خداوند وجود دارند كه از همین اسماء گرفته می‌شوند:
۱- الوهیت.
۲- احدیت.
۳- صمدیت.
۴- نفی فرزند از او. چون او بی نیاز از فرزند بوده و هیچ شبیهی ندارد.
۵- نفی زاییده شدن او. چون او خود خالق همه چیز بوده، و او است كه قبل از او چیزی نیست.
۶- نفی همتا بر او. یعنی كسی كه در صفات با او برابری كند. چون خداوند به علت كمال صفاتش هیچ مثل و همتایی ندارد.