تعلیقاتی بر عقیده ی واسطیه شیخ الاسلام ابن تیمیه

فهرست کتاب

العين (چشم)

العين (چشم)

چشمان خداوند از صفات ذاتی و ثابت او بوده، و به صورتی هستند كه لایق خداوند می‌باشند. و با آنان نظر و رویت می‌كند. و دلیل آن این آیه می‌باشد: ﴿وَلِتُصۡنَعَ عَلَىٰ عَيۡنِيٓ[طه: ۳۹]. (معنی): «تا در مقابل چشم ما پرورش و تربیت یابی». و همچنین: ﴿تَجۡرِي بِأَعۡيُنِنَا[القمر: ۱۴]. (معنی): «در مقابل چشمان ما جریان داشت».

هرگز نمی‌توان چشمان خداوند را به علم و یا رویت تفسیر نمود، تا بدین وسیله چشمان او نفی گردند. چون این امر مخالف ظاهر آیه و اجماع سلف بر ثبوت چشم برای خداوند است، و این گونه تفسیر هیچ دلیلی ندارد.

و در جواب تفسیری كه برخی از سلف از این قول خداوند نموده‌اند: ﴿تَجۡرِي بِأَعۡيُنِنَاو گفته‌اند كه ((ما آنها را رویت می‌كردیم))، باید بگوییم كه آنها نخواسته‌اند با این تفسیر، معنای عین یا چشم را نفی كنند، بلكه آن را همراه با اثبات چشم به لازم تفسیر كرده‌اند. و این امر اشكالی ندارد. یعنی این امر به خلاف تفسیر كسانی است كه عین یا چشم را به رویت تفسیر نموده، و حقیقت عین را انكار می‌كنند.