تعلیقاتی بر عقیده ی واسطیه شیخ الاسلام ابن تیمیه

فهرست کتاب

مذهب ((جهميه))، ((اشعريه)) و ((كلابيه)) در مورد كلام خداوند:

مذهب ((جهميه))، ((اشعريه)) و ((كلابيه)) در مورد كلام خداوند:

جهمیه در مورد كلام خداوند می‌گویند كه كلام خداوند، خلقی از مخلوقات او است، و نه صفتی از صفات او. و اضافه شدن كلام به الله، اضافه تشریف و تكریم می‌باشد. همان گونه كه ((بیت)) و ((ناقه)) در این آیات به او اضافه شده است: ﴿وَطَهِّرۡ بَيۡتِيَ[الحج: ۲۶]. (معنی): «و خانه ام را پاكیزه‌دار».

﴿هَٰذِهِۦ نَاقَةُ ٱللَّهِ[الأعراف: ۷۳]. (معنی): «این شتر خداوند است».

و مذهب اشعریه بر این است كه كلام صفتی از صفات خداوند است، اما این كلام، معنی قائم به نفس خود می‌باشد.( این امر فقط در ذهن متصور است. اما وجود آن در خارج غیر ممكن می‌باشد) و این حروف، حروفی هستند مخلوق تا بتوان كلام را تعبیر كرد.

و كلابیه مانند اشعریه نظر می‌دهند با این تفاوت كه آنان الفاظ را ((حكایت)) نامیده‌اند، و نه ((عبارت)) و بر طبق مذاهب آنان، كلام حرف و صوت نیست بلكه ((معنی قائم به نفس)) خود می‌باشد.