هود
کلمات (احکمت – فصلت – من لدن) در آیه ۱ سوره هود ﴿الٓرۚ كِتَٰبٌ أُحۡكِمَتۡ ءَايَٰتُهُۥ ثُمَّ فُصِّلَتۡ مِن لَّدُنۡ حَكِيمٍ خَبِيرٍ١﴾ [هود: ۱] به چه معناست؟
احکمت: محکم و استوار و متقن و منظم گردیده است.
فصلت: شرح و بیان شده است.
من لدن: از جانب از سوی.
کلمات (یثنون – یستغشون) در آیه ۵ سوره هود ﴿أَلَآ إِنَّهُمۡ يَثۡنُونَ صُدُورَهُمۡ لِيَسۡتَخۡفُواْ مِنۡهُۚ أَلَا حِينَ يَسۡتَغۡشُونَ ثِيَابَهُمۡ يَعۡلَمُ مَا يُسِرُّونَ وَمَا يُعۡلِنُونَۚ إِنَّهُۥ عَلِيمُۢ بِذَاتِ ٱلصُّدُورِ٥﴾ [هود: ۵] به چه معناست؟
یثنون: خم میکنند و پیچ می‌‌دهند.
یستغشون: حجاب و پردهمی گردانند.
کلمات (مستقر – مستودع) در آیه ۶ سوره هود ﴿وَمَا مِن دَآبَّةٖ فِي ٱلۡأَرۡضِ إِلَّا عَلَى ٱللَّهِ رِزۡقُهَا وَيَعۡلَمُ مُسۡتَقَرَّهَا وَمُسۡتَوۡدَعَهَاۚ كُلّٞ فِي كِتَٰبٖ مُّبِينٖ٦﴾ [هود: ۶] به چه معناست؟
مستقر: قرارگاه، محل زیست.
مستودع: آرامگاه، محل دفن.
کلمه (یووس) در آیه ۹ سوره هود ﴿وَلَئِنۡ أَذَقۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ مِنَّا رَحۡمَةٗ ثُمَّ نَزَعۡنَٰهَا مِنۡهُ إِنَّهُۥ لَئَُوسٞ كَفُورٞ٩﴾ [هود: ۹] به چه معناست؟
یووس: بسیار ناامید و مأیوس.
کلمه (ضائق) در آیه ۱۲ سوره هود ﴿فَلَعَلَّكَ تَارِكُۢ بَعۡضَ مَا يُوحَىٰٓ إِلَيۡكَ وَضَآئِقُۢ بِهِۦ صَدۡرُكَ أَن يَقُولُواْ لَوۡلَآ أُنزِلَ عَلَيۡهِ كَنزٌ أَوۡ جَآءَ مَعَهُۥ مَلَكٌۚ إِنَّمَآ أَنتَ نَذِيرٞۚ وَٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ وَكِيلٌ١٢﴾ [هود: ۱۲] به چه معناست؟
ضآئق: دلتنگ، غمگین.
کلمه (مفتریات) در آیه ۱۳ سوره هود ﴿أَمۡ يَقُولُونَ ٱفۡتَرَىٰهُۖ قُلۡ فَأۡتُواْ بِعَشۡرِ سُوَرٖ مِّثۡلِهِۦ مُفۡتَرَيَٰتٖ وَٱدۡعُواْ مَنِ ٱسۡتَطَعۡتُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ١٣﴾ [هود: ۱۳] به چه معناست؟
مفتریات: بهم بافته، ساخته‌های دروغین.
کلمات (یتلوه – شاهد – الاحزاب) در آیه ۱۷ سوره هود ﴿أَفَمَن كَانَ عَلَىٰ بَيِّنَةٖ مِّن رَّبِّهِۦ وَيَتۡلُوهُ شَاهِدٞ مِّنۡهُ وَمِن قَبۡلِهِۦ كِتَٰبُ مُوسَىٰٓ إِمَامٗا وَرَحۡمَةًۚ أُوْلَٰٓئِكَ يُؤۡمِنُونَ بِهِۦۚ وَمَن يَكۡفُرۡ بِهِۦ مِنَ ٱلۡأَحۡزَابِ فَٱلنَّارُ مَوۡعِدُهُۥۚ فَلَا تَكُ فِي مِرۡيَةٖ مِّنۡهُۚ إِنَّهُ ٱلۡحَقُّ مِن رَّبِّكَ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يُؤۡمِنُونَ١٧﴾ [هود: ۱۷] به چه معناست؟
یتلوه: بدنبال آن می‌‌آید.
شاهد: گواه.
الاحزاب: جمع حزب، گروه‌ها، دسته‌ها.
کلمه (الاشهاد) در آیه ۱۸ سوره هود ﴿وَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّنِ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبًاۚ أُوْلَٰٓئِكَ يُعۡرَضُونَ عَلَىٰ رَبِّهِمۡ وَيَقُولُ ٱلۡأَشۡهَٰدُ هَٰٓؤُلَآءِ ٱلَّذِينَ كَذَبُواْ عَلَىٰ رَبِّهِمۡۚ أَلَا لَعۡنَةُ ٱللَّهِ عَلَى ٱلظَّٰلِمِينَ١٨﴾ [هود: ۱۸] به چه معناست؟
گواهان.
کلمه (لاجرم) در آیه ۲۲ سوره هود ﴿لَا جَرَمَ أَنَّهُمۡ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ هُمُ ٱلۡأَخۡسَرُونَ٢٢﴾ [هود: ۲۲] به چه معناست؟
حقاً. مسلماً.
جمله (أخبتوا الی ربهم) در آیه ۲۳ سوره هود ﴿إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ وَأَخۡبَتُوٓاْ إِلَىٰ رَبِّهِمۡ أُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلۡجَنَّةِۖ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ٢٣﴾ [هود: ۲۳] به چه معناست؟
در برابر خدای خود فروتنی و کرنش میکنند.
کلمات (أرازل ـ بادی الرای) در آیه ۲۷ سوره هود ﴿فَقَالَ ٱلۡمَلَأُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِن قَوۡمِهِۦ مَا نَرَىٰكَ إِلَّا بَشَرٗا مِّثۡلَنَا وَمَا نَرَىٰكَ ٱتَّبَعَكَ إِلَّا ٱلَّذِينَ هُمۡ أَرَاذِلُنَا بَادِيَ ٱلرَّأۡيِ وَمَا نَرَىٰ لَكُمۡ عَلَيۡنَا مِن فَضۡلِۢ بَلۡ نَظُنُّكُمۡ كَٰذِبِينَ٢٧﴾ [هود: ۲۷] به چه معناست؟
أراذل: جمع ارزل، اشخاص بسیار کوچک و فرومایه.
بادی الرای: سطحی نگر و کوتاه فکر. ساده لوح و ظاهر بین.
جمله (أنلزمکموها) در آیه ۲۸ سوره هود ﴿قَالَ يَٰقَوۡمِ أَرَءَيۡتُمۡ إِن كُنتُ عَلَىٰ بَيِّنَةٖ مِّن رَّبِّي وَءَاتَىٰنِي رَحۡمَةٗ مِّنۡ عِندِهِۦ فَعُمِّيَتۡ عَلَيۡكُمۡ أَنُلۡزِمُكُمُوهَا وَأَنتُمۡ لَهَا كَٰرِهُونَ٢٨﴾ [هود: ۲۸] به چه معناست؟
آیا به پذیرش آن شما را مجبور کنیم و با اکراه آن را به شما بقبولانیم؟
کلمه (تزدری) در آیه ۳۱ سوره هود ﴿…وَلَآ أَقُولُ إِنِّي مَلَكٞ وَلَآ أَقُولُ لِلَّذِينَ تَزۡدَرِيٓ أَعۡيُنُكُمۡ لَن يُؤۡتِيَهُمُ ٱللَّهُ خَيۡرًاۖ ٱللَّهُ أَعۡلَمُ بِمَا فِيٓ أَنفُسِهِمۡ إِنِّيٓ إِذٗا لَّمِنَ ٱلظَّٰلِمِينَ٣١﴾ [هود: ۳۱] به چه معناست؟
حقیر می‌‌بینند. خوارو پست می‌‌بینند.
کلمه (بأعیننا) در آیه ۳۷ سوره هود ﴿وَٱصۡنَعِ ٱلۡفُلۡكَ بِأَعۡيُنِنَا وَوَحۡيِنَا وَلَا تُخَٰطِبۡنِي فِي ٱلَّذِينَ ظَلَمُوٓاْ إِنَّهُم مُّغۡرَقُونَ٣٧﴾ [هود: ۳۷] به چه معناست؟
تحت رعایت و نظر ما.
کلمه (یخزیه) در آیه ۳۹ سوره هود ﴿فَسَوۡفَ تَعۡلَمُونَ مَن يَأۡتِيهِ عَذَابٞ يُخۡزِيهِ وَيَحِلُّ عَلَيۡهِ عَذَابٞ مُّقِيمٌ٣٩﴾ [هود: ۳۹] به چه معناست؟
رسوایش می‌‌سازد. خوارش می‌‌کند.
کلمات (مرسی ـ مجری) در آیه ۴۱ سوره هود ﴿۞وَقَالَ ٱرۡكَبُواْ فِيهَا بِسۡمِ ٱللَّهِ مَجۡرٜىٰهَا وَمُرۡسَىٰهَآۚ إِنَّ رَبِّي لَغَفُورٞ رَّحِيمٞ٤١﴾ [هود: ۴۱] به چه معناست؟
مجری: حرکت. زمان حرکت. مسیر حرکت.
مرسی: لنگر انداختن. زمان ایستادن. لنگر گاه.
کلمه (سآوی) در آیه ۴۳ سوره هود ﴿قَالَ سَ‍َٔاوِيٓ إِلَىٰ جَبَلٖ يَعۡصِمُنِي مِنَ ٱلۡمَآءِۚ قَالَ لَا عَاصِمَ ٱلۡيَوۡمَ مِنۡ أَمۡرِ ٱللَّهِ إِلَّا مَن رَّحِمَۚ وَحَالَ بَيۡنَهُمَا ٱلۡمَوۡجُ فَكَانَ مِنَ ٱلۡمُغۡرَقِينَ٤٣﴾ [هود: ۴۳] به چه معناست؟
پناه خواهم برد.
کلمات (ابلعی ـ اقلعی ـ الجودی) در آیه ۴۴ سوره هود ﴿وَقِيلَ يَٰٓأَرۡضُ ٱبۡلَعِي مَآءَكِ وَيَٰسَمَآءُ أَقۡلِعِي وَغِيضَ ٱلۡمَآءُ وَقُضِيَ ٱلۡأَمۡرُ وَٱسۡتَوَتۡ عَلَى ٱلۡجُودِيِّۖ وَقِيلَ بُعۡدٗا لِّلۡقَوۡمِ ٱلظَّٰلِمِينَ٤٤﴾ [هود: ۴۴] به چه معناست؟
ابلعی: فرو خور. قورت بده.
اقلعی: از بارش و ریزش بایست.
الجودی: نام کوهی است که آن را کوه کاردو یا اکراد نزدیک موصل در شمال عراق می‌‌دانند.
کلمه (اهبط) در آیه ۴۸ سوره هود ﴿قِيلَ يَٰنُوحُ ٱهۡبِطۡ بِسَلَٰمٖ مِّنَّا وَبَرَكَٰتٍ عَلَيۡكَ…﴾ [هود: ۴۸] به چه معناست؟
اهبط: فرود آی، بیا پایین.
کلمه (مفترون) در آیه ۵۰ سوره هود ﴿وَإِلَىٰ عَادٍ أَخَاهُمۡ هُودٗاۚ قَالَ يَٰقَوۡمِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ مَا لَكُم مِّنۡ إِلَٰهٍ غَيۡرُهُۥٓۖ إِنۡ أَنتُمۡ إِلَّا مُفۡتَرُونَ٥٠﴾ [هود: ۵۰] به چه معناست؟
مفترون: افتراء کنندگان، کسانی که به دروغ انبازهایی به الله نسبت می‌‌دهند.
جمله (اعتراک... بسوء) در آیه ۵۴ سوره هود ﴿إِن نَّقُولُ إِلَّا ٱعۡتَرَىٰكَ بَعۡضُ ءَالِهَتِنَا بِسُوٓءٖۗ قَالَ إِنِّيٓ أُشۡهِدُ ٱللَّهَ وَٱشۡهَدُوٓاْ أَنِّي بَرِيٓءٞ مِّمَّا تُشۡرِكُونَ٥٤﴾ [هود: ۵۴] به چه معناست؟
اعتراک... بسوء: بلایی بر سر تو آورده است.
جمله (آخذ بناصیتها) در آیه ۵۶ سوره هود ﴿إِنِّي تَوَكَّلۡتُ عَلَى ٱللَّهِ رَبِّي وَرَبِّكُمۚ مَّا مِن دَآبَّةٍ إِلَّا هُوَ ءَاخِذُۢ بِنَاصِيَتِهَآۚ إِنَّ رَبِّي عَلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ٥٦﴾ [هود: ۵۶] به چه معناست؟
آخذ بناصیتها: موی پیشانی او را در دست دارد، مراد این است که بر او تسلط کامل دارد.
کلمه (یستخلف) در آیه ۵۷ سوره هود ﴿فَإِن تَوَلَّوۡاْ فَقَدۡ أَبۡلَغۡتُكُم مَّآ أُرۡسِلۡتُ بِهِۦٓ إِلَيۡكُمۡۚ وَيَسۡتَخۡلِفُ رَبِّي قَوۡمًا غَيۡرَكُمۡ وَلَا تَضُرُّونَهُۥ شَيًۡٔاۚ إِنَّ رَبِّي عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٍ حَفِيظٞ٥٧﴾ [هود: ۵۷] به چه معناست؟
یستخلف: جانشین، جایگزین می‌‌سازد.
کلمه (عنید) در آیه ۵۹ سوره هود ﴿وَتِلۡكَ عَادٞۖ جَحَدُواْ بَِٔايَٰتِ رَبِّهِمۡ وَعَصَوۡاْ رُسُلَهُۥ وَٱتَّبَعُوٓاْ أَمۡرَ كُلِّ جَبَّارٍ عَنِيدٖ٥٩﴾ [هود: ۵۹] به چه معناست؟
عنید: طاغی و یاغی.
جمله (استعمرکم فیها) در آیه ۶۱ سوره هود ﴿۞وَإِلَىٰ ثَمُودَ أَخَاهُمۡ صَٰلِحٗاۚ قَالَ يَٰقَوۡمِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ مَا لَكُم مِّنۡ إِلَٰهٍ غَيۡرُهُۥۖ هُوَ أَنشَأَكُم مِّنَ ٱلۡأَرۡضِ وَٱسۡتَعۡمَرَكُمۡ فِيهَا فَٱسۡتَغۡفِرُوهُ ثُمَّ تُوبُوٓاْ إِلَيۡهِۚ إِنَّ رَبِّي قَرِيبٞ مُّجِيبٞ٦١﴾ [هود: ۶۱] به چه معناست؟
استعمرکم فیها: توان آباد نمودن زمین را به شما داده است.
کلمات (مرجواً - مریب) در آیه ۶۲ سوره هود ﴿قَالُواْ يَٰصَٰلِحُ قَدۡ كُنتَ فِينَا مَرۡجُوّٗا قَبۡلَ هَٰذَآۖ أَتَنۡهَىٰنَآ أَن نَّعۡبُدَ مَا يَعۡبُدُ ءَابَآؤُنَا وَإِنَّنَا لَفِي شَكّٖ مِّمَّا تَدۡعُونَآ إِلَيۡهِ مُرِيبٖ٦٢﴾ [هود: ۶۲] به چه معناست؟
مرجوا: محل امید، مایه امیدواری.
مریب: به شک اندازنده، دلهره انگیز.
کلمه (تخسیر) در آیه ۶۳ سوره هود ﴿قَالَ يَٰقَوۡمِ أَرَءَيۡتُمۡ إِن كُنتُ عَلَىٰ بَيِّنَةٖ مِّن رَّبِّي وَءَاتَىٰنِي مِنۡهُ رَحۡمَةٗ فَمَن يَنصُرُنِي مِنَ ٱللَّهِ إِنۡ عَصَيۡتُهُۥۖ فَمَا تَزِيدُونَنِي غَيۡرَ تَخۡسِيرٖ٦٣﴾ [هود: ۶۳] به چه معناست؟
تخسیر: زیان.
کلمه (ناقة الله) در آیه ۶۴ سوره هود ﴿وَيَٰقَوۡمِ هَٰذِهِۦ نَاقَةُ ٱللَّهِ لَكُمۡ ءَايَةٗۖ فَذَرُوهَا تَأۡكُلۡ فِيٓ أَرۡضِ ٱللَّهِۖ وَلَا تَمَسُّوهَا بِسُوٓءٖ فَيَأۡخُذَكُمۡ عَذَابٞ قَرِيبٞ٦٤﴾ [هود: ۶۴] به چه معناست؟
ناقة الله: شتر الله، اضافه شتر به (الله) اضافه تشریفی است و بیانگر اکرام و احترام است. از قبیل: ارض الله، بیت الله.
کلمه (عقروها) در آیه ۶۵ سوره هود ﴿فَعَقَرُوهَا فَقَالَ تَمَتَّعُواْ فِي دَارِكُمۡ ثَلَٰثَةَ أَيَّامٖۖ ذَٰلِكَ وَعۡدٌ غَيۡرُ مَكۡذُوبٖ٦٥﴾ [هود: ۶۵] به چه معناست؟
عقروها: آنرا نحر کردند، آنرا سر بریدند.
کلمه (الصیحة) در آیه ۶۷ سوره هود ﴿وَأَخَذَ ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ ٱلصَّيۡحَةُ فَأَصۡبَحُواْ فِي دِيَٰرِهِمۡ جَٰثِمِينَ٦٧﴾ [هود: ۶۷] به چه معناست؟
الصیحة: صوت شدید، صدای مهیب.
کلمات (عجل - حنیذ) در آیه ۶۹ سوره هود ﴿وَلَقَدۡ جَآءَتۡ رُسُلُنَآ إِبۡرَٰهِيمَ بِٱلۡبُشۡرَىٰ قَالُواْ سَلَٰمٗاۖ قَالَ سَلَٰمٞۖ فَمَا لَبِثَ أَن جَآءَ بِعِجۡلٍ حَنِيذٖ٦٩﴾ [هود: ۶۹] به چه معناست؟
عجل: گوساله.
حنیذ: بریان.
کلمه (خیفة) در آیه ۷۰ سوره هود ﴿فَلَمَّا رَءَآ أَيۡدِيَهُمۡ لَا تَصِلُ إِلَيۡهِ نَكِرَهُمۡ وَأَوۡجَسَ مِنۡهُمۡ خِيفَةٗۚ قَالُواْ لَا تَخَفۡ إِنَّآ أُرۡسِلۡنَآ إِلَىٰ قَوۡمِ لُوطٖ٧٠﴾ [هود: ۷۰] به چه معناست؟
خیفة: خوف و هراس.
کلمه (ضحکت) در آیه ۷۱ سوره هود ﴿وَٱمۡرَأَتُهُۥ قَآئِمَةٞ فَضَحِكَتۡ فَبَشَّرۡنَٰهَا بِإِسۡحَٰقَ وَمِن وَرَآءِ إِسۡحَٰقَ يَعۡقُوبَ٧١﴾ [هود: ۷۱] به چه معناست؟
ضحکت: منظور حیض شد.
کلمه (الروع) در آیه ۷۴ سوره هود ﴿فَلَمَّا ذَهَبَ عَنۡ إِبۡرَٰهِيمَ ٱلرَّوۡعُ وَجَآءَتۡهُ ٱلۡبُشۡرَىٰ يُجَٰدِلُنَا فِي قَوۡمِ لُوطٍ٧٤﴾ [هود: ۷۴] به چه معناست؟
الروع: خوف و هراس، وحشت.
کلمه (منیب) در آیه ۷۵ سوره هود ﴿إِنَّ إِبۡرَٰهِيمَ لَحَلِيمٌ أَوَّٰهٞ مُّنِيبٞ٧٥﴾ [هود: ۷۵] به چه معناست؟
منیب: رجوع کننده، توبه کار.
جملات (سیء بهم – ضاق بهم ذرعا - عصیب) در آیه ۷۷ سوره هود ﴿وَلَمَّا جَآءَتۡ رُسُلُنَا لُوطٗا سِيٓءَ بِهِمۡ وَضَاقَ بِهِمۡ ذَرۡعٗا وَقَالَ هَٰذَا يَوۡمٌ عَصِيبٞ٧٧﴾ [هود: ۷۷] به چه معناست؟
سیء بهم: حضورایشان لوط را بد حال و ناراحی کرد، زیرا گمان برد ایشان انسان هستند.
ضاق بهم ذرعا: سخت به تنگنا افتاد و کاری برای ایشان از دستش بر نمی‌‌آمد و دلش به حال آنان سوخت.
عصیب: پیچیده و دشوار.
جمله (یهرعون الیه - رشید) در آیه ۷۸ سوره هود ﴿وَجَآءَهُۥ قَوۡمُهُۥ يُهۡرَعُونَ إِلَيۡهِ وَمِن قَبۡلُ كَانُواْيَعۡمَلُونَ ٱلسَّئَِّاتِۚ قَالَ يَٰقَوۡمِ هَٰٓؤُلَآءِ بَنَاتِي هُنَّ أَطۡهَرُ لَكُمۡۖ فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَلَا تُخۡزُونِ فِي ضَيۡفِيٓۖ أَلَيۡسَ مِنكُمۡ رَجُلٞ رَّشِيدٞ٧٨﴾ [هود: ۷۸] به چه معناست؟
یهرعون الیه: شتابان به‌سوی او آمدند.
رشید: عاقل، راهیاب.
کلمات (آوی - رکن) در آیه ۸۰ سوره هود ﴿قَالَ لَوۡ أَنَّ لِي بِكُمۡ قُوَّةً أَوۡ ءَاوِيٓ إِلَىٰ رُكۡنٖ شَدِيدٖ٨٠﴾ [هود: ۸۰] به چه معناست؟
آوی: پناه می‌‌برم.
رکن: تکیه گاه.
جملات (أسر بأهلک – بقطع من اللیل) در آیه ۸۱ سوره هود ﴿قَالُواْ يَٰلُوطُ إِنَّا رُسُلُ رَبِّكَ لَن يَصِلُوٓاْ إِلَيۡكَۖ فَأَسۡرِ بِأَهۡلِكَ بِقِطۡعٖ مِّنَ ٱلَّيۡلِ﴾ [هود: ۸۱] به چه معناست؟
اسر باهلک: اهل و عیال خود را در شب بکوچان.
بقطع من اللیل: در بخشی از شب.
کلمات (عالیها – سافلها – سجیل - منضود) در آیه ۸۲ سوره هود ﴿فَلَمَّا جَآءَ أَمۡرُنَا جَعَلۡنَا عَٰلِيَهَا سَافِلَهَا وَأَمۡطَرۡنَا عَلَيۡهَا حِجَارَةٗ مِّن سِجِّيلٖ مَّنضُودٖ٨٢﴾ [هود: ۸۲] به چه معناست؟
عالیها: فوقانی آن، سطح آن.
سافلها: تحتانی آن، پایین آن.
سجیل: سنگ گل.
منضود: متتابع و منتظم، پیاپی.
کلمه (مسومة) در آیه ۸۳ سوره هود ﴿مُّسَوَّمَةً عِندَ رَبِّكَۖ وَمَا هِيَ مِنَ ٱلظَّٰلِمِينَ بِبَعِيدٖ٨٣﴾ [هود: ۸۳] به چه معناست؟
مسومة: نشاندار.
کلمه (المکیال) در آیه ۸۴ سوره هود ﴿۞وَإِلَىٰ مَدۡيَنَ أَخَاهُمۡ شُعَيۡبٗاۚ قَالَ يَٰقَوۡمِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ مَا لَكُم مِّنۡ إِلَٰهٍ غَيۡرُهُۥۖ وَلَا تَنقُصُواْ ٱلۡمِكۡيَالَ وَٱلۡمِيزَانَۖ إِنِّيٓ أَرَىٰكُم بِخَيۡرٖ وَإِنِّيٓ أَخَافُ عَلَيۡكُمۡ عَذَابَ يَوۡمٖ مُّحِيطٖ٨٤﴾ [هود: ۸۴] به چه معناست؟
المکیال: کیل و پیمانه.
کلمه (لا تبخسوا) در آیه ۸۵ سوره هود ﴿وَيَٰقَوۡمِ أَوۡفُواْ ٱلۡمِكۡيَالَ وَٱلۡمِيزَانَ بِٱلۡقِسۡطِۖ وَلَا تَبۡخَسُواْ ٱلنَّاسَ أَشۡيَآءَهُمۡ وَلَا تَعۡثَوۡاْ فِي ٱلۡأَرۡضِ مُفۡسِدِينَ٨٥﴾ [هود: ۸۵] به چه معناست؟
لا تبخسوا: نکاهید، کم ندهید.
کلمه (بقیة الله) در آیه ۸۶ سوره هود ﴿بَقِيَّتُ ٱللَّهِ خَيۡرٞ لَّكُمۡ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَۚ وَمَآ أَنَا۠ عَلَيۡكُم بِحَفِيظٖ٨٦﴾ [هود: ۸۶] به چه معناست؟
بقیة الله: منظور سودی است که پس از به تمام و کمال پرداختن پیمانه و ترازو برای مومن می‌‌ماند.
کلمه (الحلیم) در آیه ۸۷ سوره هود ﴿...إِنَّكَ لَأَنتَ ٱلۡحَلِيمُ ٱلرَّشِيدُ٨٧﴾ [هود: ۸۷] به چه معناست؟
الحلیم: شکیبا.
کلمه (ودود) در آیه ۹۰ سوره هود ﴿وَٱسۡتَغۡفِرُواْ رَبَّكُمۡ ثُمَّ تُوبُوٓاْ إِلَيۡهِۚ إِنَّ رَبِّي رَحِيمٞ وَدُودٞ٩٠﴾ [هود: ۹۰] به چه معناست؟
ودود: بسیار با محبت، بسیار دوستدار.
کلمه (رهط) در آیه ۹۱ سوره هود ﴿قَالُواْ يَٰشُعَيۡبُ مَا نَفۡقَهُ كَثِيرٗا مِّمَّا تَقُولُ وَإِنَّا لَنَرَىٰكَ فِينَا ضَعِيفٗاۖ وَلَوۡلَا رَهۡطُكَ لَرَجَمۡنَٰكَۖ وَمَآ أَنتَ عَلَيۡنَا بِعَزِيزٖ٩١﴾ [هود: ۹۱] به چه معناست؟
رهط: عشیره و قبیله، جماعتی که از ده نفر کم‌تر باشند.
کلمه (ظهریا) در آیه ۹۲ سوره هود ﴿قَالَ يَٰقَوۡمِ أَرَهۡطِيٓ أَعَزُّ عَلَيۡكُم مِّنَ ٱللَّهِ وَٱتَّخَذۡتُمُوهُ وَرَآءَكُمۡ ظِهۡرِيًّاۖ إِنَّ رَبِّي بِمَا تَعۡمَلُونَ مُحِيطٞ٩٢﴾ [هود: ۹۲] به چه معناست؟
ظهریا: پشت سر انداخته شده.
کلمه (رقیب) در آیه ۹۳ سوره هود ﴿وَيَٰقَوۡمِ ٱعۡمَلُواْ عَلَىٰ مَكَانَتِكُمۡ إِنِّي عَٰمِلٞۖ سَوۡفَ تَعۡلَمُونَ مَن يَأۡتِيهِ عَذَابٞ يُخۡزِيهِ وَمَنۡ هُوَ كَٰذِبٞۖ وَٱرۡتَقِبُوٓاْ إِنِّي مَعَكُمۡ رَقِيبٞ٩٣﴾ [هود: ۹۳] به چه معناست؟
رقیب: چشم براه، منتظر.
کلمه (جاثمین) در آیه ۹۴ سوره هود ﴿وَلَمَّا جَآءَ أَمۡرُنَا نَجَّيۡنَا شُعَيۡبٗا وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مَعَهُۥ بِرَحۡمَةٖ مِّنَّا وَأَخَذَتِ ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ ٱلصَّيۡحَةُ فَأَصۡبَحُواْ فِي دِيَٰرِهِمۡ جَٰثِمِينَ٩٤﴾ [هود:۹۴] به چه معناست؟
جاثمین: در جای خود خشکیده و بر رخساره فرو افتاده.
کلمه (یقدم – أوردهم – الورد - المورود) در آیه ۹۸ سوره هود ﴿يَقۡدُمُ قَوۡمَهُۥ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ فَأَوۡرَدَهُمُ ٱلنَّارَۖ وَبِئۡسَ ٱلۡوِرۡدُ ٱلۡمَوۡرُودُ٩٨﴾ [هود: ۹۸] به چه معناست؟
یقدم: پیش می‌‌افتاد، پیشاپیش حرکت می‌‌کند.
أوردهم: آنان را وارد کرد.
الورد: آبشخور، ورود، مکان ورود.
المورود: جاییکه بدان وارد می‌‌شوند.
کلمات (الرفد – المرفود) در آیه ۹۹ سوره هود ﴿وَأُتۡبِعُواْ فِي هَٰذِهِۦ لَعۡنَةٗ وَيَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِۚ بِئۡسَ ٱلرِّفۡدُ ٱلۡمَرۡفُودُ٩٩﴾ [هود: ۹۹] به چه معناست؟
الرفد: عطاء و ارمغان.
المرفود: عطاء شده.
کلمات (قائم - حصید) در آیه ۱۰۰ سوره هود ﴿ذَٰلِكَ مِنۡ أَنۢبَآءِ ٱلۡقُرَىٰ نَقُصُّهُۥ عَلَيۡكَۖ مِنۡهَا قَآئِمٞ وَحَصِيدٞ١٠٠﴾ [هود: ۱۰۰] به چه معناست؟
قائم: برجا، ماندگار.
حصید: درو شده، مراد تباه ویران شده است.
کلمه (تتبیب) در آیه ۱۰۱ سوره هود ﴿وَمَا ظَلَمۡنَٰهُمۡ وَلَٰكِن ظَلَمُوٓاْ أَنفُسَهُمۡۖ فَمَآ أَغۡنَتۡ عَنۡهُمۡ ءَالِهَتُهُمُ ٱلَّتِي يَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ مِن شَيۡءٖ لَّمَّا جَآءَ أَمۡرُ رَبِّكَۖ وَمَا زَادُوهُمۡ غَيۡرَ تَتۡبِيبٖ١٠١﴾ [هود: ۱۰۱] به چه معناست؟
هلاک ساختن، زیان مندکردن.
کلمات (یوم مجموع – یوم مشهود) در آیه ۱۰۳ سوره هود ﴿إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لِّمَنۡ خَافَ عَذَابَ ٱلۡأٓخِرَةِۚ ذَٰلِكَ يَوۡمٞ مَّجۡمُوعٞ لَّهُ ٱلنَّاسُ وَذَٰلِكَ يَوۡمٞ مَّشۡهُودٞ١٠٣﴾ [هود: ۱۰۳] به چه معناست؟
یوم مجموع: روز گردهمایی.
یوم مشهود: روز دیدنی.
کلمه (معدود) در آیه ۱۰۴ سوره هود ﴿وَمَا نُؤَخِّرُهُۥٓ إِلَّا لِأَجَلٖ مَّعۡدُودٖ١٠٤﴾ [هود: ۱۰۴] به چه معناست؟
معدود: کم، اندک.
کلمات (زفیر - شهیق) در آیه ۱۰۶ سوره هود ﴿فَأَمَّا ٱلَّذِينَ شَقُواْ فَفِي ٱلنَّارِ لَهُمۡ فِيهَا زَفِيرٞ وَشَهِيقٌ١٠٦﴾ [هود: ۱۰۶] به چه معناست؟
زفیر: صدای ناشی از بازدم و نفس باز پس دادن شدید و طولانی.
شهیق: صدای دم و نفس باز پس بردن شدید و طولانی.
کلمه (غیر مجذوذ) در آیه ۱۰۸ سوره هود ﴿وَأَمَّا ٱلَّذِينَ سُعِدُواْ فَفِي ٱلۡجَنَّةِ خَٰلِدِينَ فِيهَا مَا دَامَتِ ٱلسَّمَٰوَٰتُ وَٱلۡأَرۡضُ إِلَّا مَا شَآءَ رَبُّكَۖ عَطَآءً غَيۡرَ مَجۡذُوذٖ١٠٨﴾ [هود: ۱۰۸] به چه معناست؟
غیر مجذوذ: غیر مقطوع، ناگسستنی، همیشگی و پیاپی.
کلمات (مریه – غیر منقوص) در آیه ۱۰۹ سوره هود ﴿فَلَا تَكُ فِي مِرۡيَةٖ مِّمَّا يَعۡبُدُ هَٰٓؤُلَآءِۚ مَا يَعۡبُدُونَ إِلَّا كَمَا يَعۡبُدُ ءَابَآؤُهُم مِّن قَبۡلُۚ وَإِنَّا لَمُوَفُّوهُمۡ نَصِيبَهُمۡ غَيۡرَ مَنقُوصٖ١٠٩﴾ [هود: ۱۰۹] به چه معناست؟
مریة: شک و تردید.
غیر منقوص: بی‌کم و کاست.
کلمه (لا ترکنوا) در آیه ۱۱۳ سوره هود ﴿وَلَا تَرۡكَنُوٓاْ إِلَى ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ فَتَمَسَّكُمُ ٱلنَّارُ وَمَا لَكُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ مِنۡ أَوۡلِيَآءَ ثُمَّ لَا تُنصَرُونَ١١٣﴾ [هود: ۱۱۳] به چه معناست؟
لا ترکنوا: تکیه نکنید، معتمد و مستند خود مدانید و مسازید.
کلمات (طرفی النهار - زلفا) در آیه ۱۱۴ سوره هود ﴿وَأَقِمِ ٱلصَّلَوٰةَ طَرَفَيِ ٱلنَّهَارِ وَزُلَفٗا مِّنَ ٱلَّيۡلِۚ إِنَّ ٱلۡحَسَنَٰتِ يُذۡهِبۡنَ ٱلسَّئَِّاتِۚ ذَٰلِكَ ذِكۡرَىٰ لِلذَّٰكِرِينَ١١٤﴾ [هود: ۱۱۴] به چه معناست؟
طرفی النهار: دو طرف روز، منظور اول وآخر روز است که هنگام برپا داشتن نماز صبح و عصر است.
زلفا: جمع زلفۀ، نزدیکی‌ها و اوائل شب که وقت نماز مغرب و عشاء است.
کلمه (اولوا بقیة) در آیه ۱۱۶ سوره هود ﴿فَلَوۡلَا كَانَ مِنَ ٱلۡقُرُونِ مِن قَبۡلِكُمۡ أُوْلُواْ بَقِيَّةٖ يَنۡهَوۡنَ عَنِ ٱلۡفَسَادِ فِي ٱلۡأَرۡضِ...﴾ [هود: ۱۱۶] به چه معناست؟
اولوا بقیة: صاحبان فضل، خیر خواهان.
بقیة: عقل و فضل، خیر و نیکی.