نبوّت را جز با دليل برای كسی اثبات نمیكنيم
علمای تفسیر، سیره و تاریخ، نام پیامبران زیادی را ذکر کردهاند، این نامها یا به نقل از بنی اسرائیل میباشد و یا با تکیه بر گفتههایی که صحّت آنها ثابت نشده است؛ هرکدام از آن روایات و گفتهها، مخالف قرآن و سنّت ثابت رسول الله باشد، آن را ردّ میکنیم؛ مانند ادعای کسانی که گفتهاند: «سه نفر فرستادهای که برای تبلیغ دین به شهری فرستاده شدند،- که داستان شان صدر سورهی یاسین ذکر شده– از پیروان عیسی بودند، ونیز میگویند: جرجیس و خالد بن سنان هردو بعد از عیسی÷مبعوث شدند» [۲۳].
ما همه اینها را مردود میدانیم، چون در حدیث صحیح روایت شده که بین عیسی بن مریم و پیامبرمان صپیامبر دیگری نیامده است؛ بنابراین فرستادگان مذکور در سورهی یاسین، یا قبل از عیسی مبعوث شدهاند که ادعای مورد قبول نیز همین است، یا از جانب عیسی روانه شدهاند، که این نیز بعید به نظر میرسد، چون الله متعال خبر داده که خود آن دات متعال آنها را فرستاده و واژهی «رسول» وقتی که بطور مطلق ذکر شود، به اصطلاح معروف برمیگردد، یعنی رسول الله.
روایتی هم که میگوید: خالد بن سنان یکی از پیامبران عرب بوده است و قومش او را از بین بردند، درست نیست، چون مخالف حدیث صحیح رسول الله صاست؛ مبنی بر این که پیامبران عرب، چهار نفر بودند.
امّا روایات بنی اسرائیل پیرامون نام برخی از پیامبران، از قرآن و سنّت دلیلی بر آن یافت نمیشود، پس نه آنها را تصدیق میکنیم و نه تکذیب، زیرا خبرشان احتمال صدق و کذب را دارد.
[۲۳] فتح الباری (۶/۴۸۹)