استعدادها و توانایی‌ها
انبیاء از قدرت عقل و درک، هوش سرشار، زبان روشنگر، حاضر جوابی و فراست و دیگر استعدادها و توانایی‌ها، برخوردار بودند، که لازمه‌ی حمل رسالت آسمانی، تبلیغ آن و تربیت و رهبری کسانی است که پذیرای آن رسالت هستند.
رسول الله صآن‌چه را به وی الهام می‌شد، بدون فراموشی حتی یک کلمه، حفظ می‌کرد:
﴿سَنُقۡرِئُكَ فَلَا تَنسَىٰٓ ٦﴾[الأعلى: ۶].
«ما قرآن را بر تو خواهیم خواند - و به تو خواهیم آموخت و- تو دیگر آن را فراموش نخواهی کرد».
بنابراین پیامبران، دین الله متعال را بر دشمنان عرضه کرده و در مقام استدلال، آن‌ها را ساکت کرده و بی‌پاسخ می‌گذاشتند. ابراهیم خلیل با همین کار، دشمنش را ساکت کرد:
﴿فَبُهِتَ ٱلَّذِي كَفَرَۗ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ ٢٥٨﴾[البقرة: ۲۵۸].
«پس آن مرد کافر، مبهوت شد. و الله متعال مردم ستمکار را هدایت نمی‌کند».
الله متعال در ادامه موضوع مجادله ابراهیم با قومش فرمود:
﴿وَتِلۡكَ حُجَّتُنَآ ءَاتَيۡنَٰهَآ إِبۡرَٰهِيمَ عَلَىٰ قَوۡمِهِۦۚ﴾[الأنعام: ۸۳].
«این‌ها دلائل ما بود که آن‌ها را به ابراهیم عطا کردیم -تا- در برابر قوم خود -به کار گیرد و غروب ستارگان و خورشید و ماه را دلیل بر الوهیت و وحدانیت ما بداند. او با همین دلائلِ کوْنی بر آنان پیروز شد و برتری یافت، و این سنّت ما است که- هرکسی را که بخواهیم، مقامش را بالا می‌بریم».
موسی هم بی‌درنگ پاسخ فرعون را می‌داد تا این که، فرعون بی‌پاسخ ماند و از آن پس، به تهدید و قدرت نمایی روی آورد:
﴿قَالَ فِرۡعَوۡنُ وَمَا رَبُّ ٱلۡعَٰلَمِينَ ٢٣ قَالَ رَبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَآۖ إِن كُنتُم مُّوقِنِينَ ٢٤ قَالَ لِمَنۡ حَوۡلَهُۥٓ أَلَا تَسۡتَمِعُونَ ٢٥ قَالَ رَبُّكُمۡ وَرَبُّ ءَابَآئِكُمُ ٱلۡأَوَّلِينَ ٢٦ قَالَ إِنَّ رَسُولَكُمُ ٱلَّذِيٓ أُرۡسِلَ إِلَيۡكُمۡ لَمَجۡنُونٞ ٢٧ قَالَ رَبُّ ٱلۡمَشۡرِقِ وَٱلۡمَغۡرِبِ وَمَا بَيۡنَهُمَآۖ إِن كُنتُمۡ تَعۡقِلُونَ ٢٨ قَالَ لَئِنِ ٱتَّخَذۡتَ إِلَٰهًا غَيۡرِي لَأَجۡعَلَنَّكَ مِنَ ٱلۡمَسۡجُونِينَ ٢٩﴾[الشعراء: ۲۳-۲۹].
«فرعون گفت: پروردگار جهانیان کیست - که این همه از او صحبت می‌کنی و خویشتن را فرستاده او می‌دانی؟ موسی- گفت: پروردگار آسمان‌ها و زمین و آن‌چه میان آن دو است، اگر شما یقین داشته باشید - و حقیقت را می‌جوئید، حق این است که گفتم. فرعون- به اطرافیان خود گفت: آیا نمی‌شنوید - این مرد چه می‌گوید؟! می‌شنوید که جز یاوه نمی‌گوید؟! موسی پس از اشاره به جهان کبیر، اشاره به جهان صغیر کرد و - گفت: او پروردگار شما و پروردگار نیاکان پیشین شماست- که مردند و چون جاودانه نبودند، الله متعال نبودند. فرعون به خیره‌سری همچنان ادامه داد و- گفت: فرستاده ای که به سوی شما فرستاده شده است، قطعاً دیوانه است! -چرا که سخنان پریشان می‌گوید و کسی جز مرا، خدا می‌داند. موسی باز هم به نشانه‌های الله و معرفت گسترده او در پهنه آفرینش اشاره کرد و- گفت: او پروردگار طلوع و غروب –ستارگان و سیارات جهان- و همه چیزهایی است که در میان آن دو قرار دارد، اگر اندیشه می‌کردید-چنین چیزی را در پرتو خرد، از روی نظام طلوع و غروب ستارگان و برنامه دقیق و اسرارآمیز آن‌ها می‌فهمیدید. فرعون- گفت اگر خدایى غیر از من اختیار کنى قطعا تو را از –جمله- زندانیان خواهم ساخت».