اخلاق اسلامی

تشکر و سپاس گزاری از مردم:

انسان مسلمان نیکی‌ها را قدر نهاده و حقو حقوق مردم را به خوبی می‌‌داند و از آنان بخاطر خدمات و نیکی‌هایشان سپاس‌گزاری می‌‌نماید. رسول خدا جمی‌‌فرماید: «لاَ يَشْكُرُ اللَّهَ مَنْ لاَ يَشْكُرُ النَّاسَ». [ابوداود و ترمذی] یعنی: «سپاس خداوند را نمی‌‌گزارد آنکه سپاس مردم نمی‌‌گزارد». و همچنین می‌‌فرماید: «إِنَّ أَشْكَرَ النَّاسِ لِلَّهِﻷ أَشْكَرُهُمْ لِلنَّاسِ». [احمد] یعنی: «همان شکرگزارترین کسان در برابر خداوند، شکرگزارترین آنان در برابر مردم است». کسی که بیش از هرکس لازم است از او سپاسگزار باشی معلم است، در برابر تمام نیکی‌هایی که در مورد تو روا داشته است.

شاعر گفته است:

قُم للمُـعَلِّم وفِّـه التبـجـيـلا
كــاد العلـم أن يكـون رســولا

یعنی:

بکوش تا معلمت را بزرگ داری
که او را تا پیامبری نیست راهی!

رسول مکرم خدا جتأکید داشتند که در برابر آنکه نیکی در حق ما می‌‌نماید، او را سپاس گفته و حتماً از او تشکر کنیم. در این مواقع چنین می‌‌گوییم: «جزاك الله خيرًا». یعنی: «خداوند پاداش خیرت دهد». پیامبر جفرموده است: «مَنْ صُنِعَ إِلَيْهِ مَعْرُوفٌ فَقَالَ لِفَاعِلِهِ جَزَاكَ اللَّهُ خَيْرًا فَقَدْ أَبْلَغَ فِى الثَّنَاءِ». [ترمذی و نسائی] یعنی:‌ «کسیکه بوی نیکی شود و برای انجام دهنده‌ی آن بگوید، «جزاک الله خيراً» هر آئینه در دعاء مبالغه کرده است».