۱۱- «معرفة المفردات من الأسماء والكُنى والألقاب» [شناخت راویانی که دارای اسم، کنیت و لقب مختص به خود هستند - مفرد - و جز آن‌ها دیگر کسی از راویان دارای این اسم، لقب و کنیت نیست]
۱- مراد از «مفردات» [راویان مفرد] چیست؟:
اینکه شخصی از صحابه یا فردی از مجموعِ راویان [صحابه، تابعین، تبع تابعین و غیر آن‌ها] یا یکی از علماء، دارای اسم، یا کنیه، یا لقب مختص به خود باشد که جز او دیگر کسی از میانِ راویان و علماء، دارای این اسم، لقب و کنیه نباشد.
و به طور کلی، «مفردات» هماره اسامی و نام‌هایی عجیب و غریب و نامتعارف و غیرعادی به شمار می‌آیند که تلفظشان سخت و دشوار می‌نماید.
۲- فایده‌ی شناخت «مفردات»:
[شناخت این نوع از راویان، به فرد کمک می‌کند تا] در رابطه با این نام‌های مفرد و غریب، دچار «تصحیف» [خطا کردن در نوشتن و خواندن و تغییر دادن کلمه با کم یا زیادکردن نقطه‌های آن و کلمه‌ای را تغییر دادن و طور دیگر خواندن] و «تحریف» [بعضی حروف کلمه را عوض کردن و تغییر دادن معنی آن، و تغییر و تبدیل دادن و گردانیدن کلام کسی از وضع و طرز و حالت اصلی خود] نشود.
۳- مثال‌هایی برای «مفردات» [راویان مفرد = کسانی که دارای اسم، کنیه و لقب مختص به خود هستند و جز آن‌ها دیگر کسی از راویان دارای این اسم، لقب و کنیه نباشد]:
الف) مثال برای «نام‌های مفرد»:
۱- راویانی از میان صحابه که اسم مختص به خود را دارند: «احمد بن عُجیان» بر وزن سُفیان [عُجْیان] و یا بر وزن «عَلْیان» [عَجْیان]؛ و «سندر» بر وزن «جَعفر».
۲- راویانی از میان غیرصحابه که اسم مختص به خود را دارند: «اوسط بن عمرو» و «ضُرَیب بن نُقَیر بن سُمَیر».
ب) مثال برای «كنیه‌های مفرد»:
۱- راویانی از میان صحابه که کنیه‌ی مختص به خود را دارند: «ابوالحَمراء» برده‌ی آزاد شده‌ی رسول اکرم جکه نامش «هلال بن حارث» است.
۲- راویانی از میان غیرصحابه که کنیه‌ی مختص به خود را دارند: «ابوالعُبَیدین» که نامش «معاویة بن سَبْرَة» است.
ج) مثال برای «لقب‌های مفرد»:
۱- راویانی از میان صحابه که «لقب مختص به خود» را دارند: «سَفِینَة» غلام آزاد شده‌ی رسول اکرم جکه نامش «مِهران» است.
۲- راویانی از میان غیرصحابه که لقب مختص به خود را دارند: «مَنْدَل» که نامش «عمرو بن علی الغزی الکوفی» می‌باشد.
۴- مشهورترین کتاب‌هایی که در زمینه‌ی تدوین و نگارش «مفردات» [راویانی که دارای اسم، کنیه و لقب مختص به خود باشند]، تألیف شده‌اند:
حافظ احمد بن هارون بردیجی، کتابی را با عنوان «الأسماء المفرد» به این موضوع اختصاص داده و در این زمینه، این کتاب را به رشته‌ی تحریر درآورده است.
[ناگفته نماند که] در پایان کتاب‌هایی که در زمینه‌ی «تراجم رُوات» [بیوگرافی و زندگینامه‌ی راویان حدیث]، به رشته‌ی تحریر درآمده‌اند، نیز بسیاری از «راویان مفرد» [که دارای اسم، کنیه و لقب مختص به خود هستند] در آن‌ها ذکر شده است، مانند کتاب «تقریب التهذیب»، تألیف ابن حجر.