سنت در گذرگاههای تاریخ

فهرست کتاب

یک استدلال پوچ

یک استدلال پوچ

برخی از مبتدعین و دشمنان اسلام، تشدد ((عمر)) سرا کوششی جهت نابود ساختن ((سنت)) پیامبر ج، ذخیره مهم اسلام، دانسته‌اند و خدا می‌داند چقدر در این باره داد سخن داده‌اند.

کسی که با شخصیت حضرت ((عمر)) سآشنایی داشته باشد، بخوبی در خواهد یافت که سختگیری و تشدد در کارها، یکی از خصایل ذاتی او به شمار می‌رفت و این خصلت، جزیی لاینفک از طبع او بود. شدت عمل ((عمر)) که بهتر است آن را در حق او ((قاطعیت)) بنامیم، در هر شعبه‌ای از شعبه‌های دینی و دنیوی با وی همراه بود. با این فرق که در امر دین میزانی به مراتب بالاتر می‌یافت و در این مورد جای بحث نیست، چون رسول اکرم صاین خصلت وی را ستوده و وسیله‌ای برای پیشبرد اهداف اسلامی معرفی کرده است. آن حضرت جدر ستایش این موارد اخلاقی ((عمر)) می‌فرماید: ((أشدهم فی أمر الله عمر)) [۵۱]. یعنی در میان امت من، ((عمر)) در اجرای اوامر دینی از همه شدیدتر است.

((حدیث)) یکی از بزرگ‌ترین سرمایه‌های اسلام و دومین مصدر تشریع پس از ((قرآن)) به شمار می‌رفت. پس کاملاً امری منتظره بود که ((عمر)) در حفظ و بقای آن، آنچه در توان دارد، بکار برد.

کسانی که این شیوه‌ی عملکرد ((عمر)) را، مبنی بر دشمنی او با حدیث پیامبر جمی‌دانستند، خود از گروهی بودند که دوست داشتند دست به ((حدیث سازی)) بزنند، اما برخوردهای قاطعانه و رعب آمیز ((عمر))، آنان را از این کار باز می‌داشت و به ناچار علیه او دهان به انتقاد و عیب جویی گشادند.

به نظر ما، برای بی‌اساس دانستن این عقیده کافیست بدانیم که خود حضرت ((عمر فاروق)) از راویان احادیث پیامبر صبوده است و این در حالی بود که مقام خلافت و نفوذ او در اعماق قلوب مسلمین، میزان پذیرش روایات او را در سطح بسیار بالایی کشیده بود. و مسلماً خودش این مطلب را می‌دانست و اگر ادعای مزبور صحت داشته باشد، می‌بایست ((عمر)) لب به حدیث گویی نگشاید و با اینکار رشته‌هایش را پنبه نکند!.

با خدماتی شایانی که ((عمر)) در به اتمام رساندن اهداف ((ابوبکر)) سارائه داده بود، و اقداماتی تازه و مفید که خود در حمایت و حفظ و نگهداری ((سنت)) ابداع کرده بود، کوچک‌ترین دستاویزی برای مطرح ساختن این انتقاد، باقی نمی‌ماند.

[۵۱] سنن ترمذی، به روایت انس بن مالک س.