تدوین حدیث در قرن سوم هجری
در قرن سوم، کار تدوین حدیث به جوانی خود رسید و در آن تغییرات شگرفی ایجاد گشت. اسانید طویل گشتند، هر حدیثی به چندین طریق روایت شد و به سبب گسترش چشمگیر علم، کتابهای رشتهی حدیث با ترتیب جدید به منصهی ظهور رسیدند. در همین قرن بود که علم ((اسماء الرجال)) با قواعد پیچیده اش، به عنوان علمی منظم و با قاعده، در بازار پر رونق علم اظهار وجود کرده و در مورد آن کتابهای متعددی نوشته شد [۱۶۲]. شش کتاب مشهور از صحیحترین کتابهای حدیثی، که به ((صحاح سته)) یا ((صحاح ششگانه)) معروفیت دارند، نیز از رهآوردههای مایهی افتخار قرن سوم هستند.
[۱۶۲] ن، ک: ((درس ترمذی))، ج: ۱، ص: ۴٧.