اجتهاد، نص، واقع، مصلحت

فهرست کتاب

نسخ: Abrogation

نسخ: Abrogation

در لُغت به معنای إزاله و نقل، آمده است و شرعاً به این معناست که یک دلیل شرعی بعد از دلیل شرعی دیگری وارد شود و حکمی مخالف با آن را اقتضاء کُند. بنابراین نسخ، نسبت به علم و آگاهی ما، نوعی تبدیل و نسبت به علم خداوند متعال، نوعی بیان مدّت برای حکم الهی است. همچنین نسخ به معنای زایل کردنِ چیزی به واسطة شیء دیگری است که بعد از آن می‌آید. نظیر نسخ سایه به واسطة خورشید و نسخ خورشید بوسیلة سایه. بنابراین گاهی اوقات از نسخ، إزاله و در پاره‌ای موارد، إثبات و گاهی نیز هر دو أمر، فهمیده می‌شود.

أُصولی‌ها می‌گویند: نسخ، عبارتست از کنار زدن حکم شرعی بوسیلة یک خطاب و گُفته شده نسخ، به منزلة بیان انتهاء مدّت حِکم شرعی است.