خاتمه
کسی که در تاریخ و زندگی نامهی پیغمبران تحقیق و تتبع بورزد و در نسبهی شریف و دعوت آنها دقت نماید میتواند نقاط زیر را از زندگی آنها دریافت نماید.
خداوند قصه و داستان همهی پیغمبران را برای ما بازگو نفرموده است بلکه متعرض بحث و ذکر مهمترین آنها به لحاظ تأثیرگذاری در تاریخ بشریت، یعنی پیامبران «اولوا العزم و بقیهی پیغمبرانی که داستان آنها را ذکر کردیم» شده است. ﴿وَلَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا رُسُلٗا مِّن قَبۡلِكَ مِنۡهُم مَّن قَصَصۡنَا عَلَيۡكَ﴾[غافر: ۷۸]. [۷۵۲]
هیچ امتی از امتهای گذشته فاقد پیغمبر نبوده است، زیرا خداوند برای هر امتی پیغمبری مبعوث کرده است. ﴿وَإِن مِّنۡ أُمَّةٍ إِلَّا خَلَا فِيهَا نَذِيرٞ ٢٤﴾[فاطر: ۲۴]. [۷۵۳]﴿وَلَقَدۡ بَعَثۡنَا فِي كُلِّ أُمَّةٖ رَّسُولًا﴾[النحل: ۳۶]. [۷۵۴]
در مدت زمان میان آدم و نوح÷که هزار سال برآورد میشود، قرآن کریم از هیچ پیغمبری جز ادریس سخن به میان نیاورده است و از بقیهی پیغمبران که در این مرحله مبعوث شدهاند، سخنی به میان نیاورده است.
۱) خداوند از میان پیغمبرانی که بعد از نوح مبعوث شدهاند، تنها از پیغمبرانی که از دودمان سام پسر نوح تراوش یافتهاند سخن به میان آورده و از بقیهی پیغمبران ذکری نکرده است.
ابراهیم÷بعد از نوح و از ذریهی او بوده است خداوند متعال در سورهی الصافات بعد از بیان داستان نوح میفرماید: ﴿وَإِنَّ مِن شِيعَتِهِۦ لَإِبۡرَٰهِيمَ ٨٣ إِذۡ جَآءَ رَبَّهُۥ بِقَلۡبٖ سَلِيمٍ ٨٤﴾[الصافات: ۸۳- ۸۴]. [۷۵۵]
خداوند نبوت را در نسل نوح و ابراهیم قرار داده است، زیرا در سورهی حدید میفرماید: ﴿وَلَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا نُوحٗا وَإِبۡرَٰهِيمَ وَجَعَلۡنَا فِي ذُرِّيَّتِهِمَا ٱلنُّبُوَّةَ وَٱلۡكِتَٰبَۖ﴾[الحدید:۲۶]. [۷۵۶]
بیشتر انبیایی که نامشان در قرآن آمده و تعدادشان ۱۸ نفر است، از ذریهی ابراهیم یعنی دو فرزندش (اسماعیل و اسحاق) برآمدهاند، جز لوط که برادرزادهی ابراهیم بوده است. ﴿وَوَهَبۡنَا لَهُۥٓ إِسۡحَٰقَ وَيَعۡقُوبَ وَجَعَلۡنَا فِي ذُرِّيَّتِهِ ٱلنُّبُوَّةَ وَٱلۡكِتَٰبَ﴾[العنکبوت:۲۷]. [۷۵۷]
اسماعیل در مکه بزرگ شد و از میان یکی از قبایل عرب به نام جرهم زن گرفت و از نسل او حضرت محمدصسید اولین و آخرین متولد گردید و نبوت بوسیلهی او خاتمه پیدا کرد.
اسحاق در شام بزرگ شد و دارای دو فرزند شد: اولی به نام «العیص» و دومی به نام «یعقوب»، نامگذاری شدند. نبوت در دودمان عیص در ایوب و فرزندش ذوالکفل ظهور پیدا کرد. اما یعقوب مسمی به اسرائیل، دارای ۱۲ فرزند شد. آنها همان اسباط بنی اسرائیل هستند و یوسف÷یکی از آنهاست. همهی انبیای بنی اسرائیل از نسل یعقوب هستند، چنانکه گذشت.
۲) اسباط مذکور در قرآن اولاد یعقوب بودهاند و نبوت در میان آنها به شکل زیر ظهور پیدا کرد:
۱- سبط لاوی: نبوت در میان آنها در موسی، هارون، الیاس و الیسع ظهور کرد.
۲- سبط یهوذا: نبوت در بین آنها در داود، سلیمان، زکریا، یحیی و عیسی ظهور کرد.
۳- سبط بنیامین: نبوت در آنها در یونس تجلی پیدا کرد. و الله أعلم
نگارش کتاب به عون خدای تعالی اتمام یافت.
وآخر دعوانا أن الحمد لله رب العالمين
وصلى الله على سيدنا محمد وعلى آله وأصحابه وأتباعه أجمعين
ماه رجب ۱۳۹۰ هجری قمری
[۷۵۲] پیش از تو پیغمبرانی را فرستادهایم سرگذشت بعضیها را برای تو بازگو کرده و سرگذشت برخیها را برای تو بازگو نکردهایم. [۷۵۳] هیچ امتی هم نبوده است که بیم دهندهای به میانشان فرستاده نشده باشد. [۷۵۴] ما میان هر ملتی پیغمبری را فرستادیم. [۷۵۵] از جمله دنباله روان نوح ابراهیم بود* وقتی که با قلب سالم رو به پروردگارش آورد. [۷۵۶] ما نوح و ابراهیم را روانه کردهایم و در دودمان آنان نبوت و کتابها را قرار دادیم. [۷۵۷] ما به ابراهیم اسحاق و یعقوب را عطا کردیم، و در دودمان او نبوت قرار دادیم و کتاب را...