أعراف (جایی که بین جنت و دوزخ است):
دانشمندان اسلام میگویند: کسانی که اعمال شایستهشان به حدی نباشد که وارد جنت نتوان شوند و گناهانشان زیاد نباشد که وارد دوزخ گردند، خداوند متعال ایشان را در زمینی که میان بهشت و دوزخ قرار دارد تا مدت معینی نگه میدارد، و حق تعالی در این باره فرموده است:
﴿وَعَلَى ٱلۡأَعۡرَافِ رِجَالٞ يَعۡرِفُونَ كُلَّۢا بِسِيمَىٰهُمۡۚ وَنَادَوۡاْ أَصۡحَٰبَ ٱلۡجَنَّةِ أَن سَلَٰمٌ عَلَيۡكُمۡۚ لَمۡ يَدۡخُلُوهَا وَهُمۡ يَطۡمَعُونَ ٤٦ ۞وَإِذَا صُرِفَتۡ أَبۡصَٰرُهُمۡ تِلۡقَآءَ أَصۡحَٰبِ ٱلنَّارِ قَالُواْ رَبَّنَا لَا تَجۡعَلۡنَا مَعَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلظَّٰلِمِينَ ٤٧﴾[الأعراف: ۴۶-۴۷].
«و بر زمین اعراف مردانی هستند که به سیما و قیافهشان شناخته میشوند و اهل بهشت را صدا میزنند سلام بر شما و آن مردان وارد بهشت نگردیده ولی طمع دخول آن را دارند و همان اهل الأعراف هرگاه روهای خود را به طرف دوزخیان برگردانند و دوزخیان را غلطیده در آتش ببینند یک صدا میگویند: خدایا ما را با گروه ستمگران قرار مده». و اهل اعراف دوستان و رفقای خویش را که بعضی از آنها اغنیاء و اهل ثروت و جاه بودهاند در آتشهای دوزخ مشاهده کرده میگویند:
﴿مَآ أَغۡنَىٰ عَنكُمۡ جَمۡعُكُمۡ وَمَا كُنتُمۡ تَسۡتَكۡبِرُونَ ٤٨﴾[الأعراف: ۴۸].
یعنی: «دفاع و جلویگری نکرد آنچه در دنیا شما آنها را جمعآوری کرده بودید و آنچه شما به آن تکبر و افتخار مینمودید». در آن روز میبینند کسانی که در دنیا ثروتمند و توانگر بودهاند با کسانی که نان شب را در خانه نداشتند برابراند. در آن روز غنی و فقیر و مرد و زن و شاه گدا و بزرگ و کوچک و همه و همه با هم مساوی و برابراند و کوچکترین برتری و تبعیضی میان آنها نمیباشد در آن روز مال و ثروت و جاه و مقام و پدر و مادر و پسر و دختر و برادر و خواهر و دوست و رفیق و همسایه کوچکترین نفعی نمیتوانند به شخصی رسانند و هیچکدام از اینها به درد انسانی نمیخورند نه میتواند ذرهای از ثواب به او بدهند و یا این که ذرهای از گناهانش کاهش نمایند، فقط تنها چیزی که در آن روز به درد انسان میخورد و میتواند او را از دوزخ نجات داده و او را به بهشت خدا برساند اعمال صالح و کردرا شایسته است و بس. زیرا که مال و اولاد و زن و جاه و لشکر و رفیق و همسایه و پدر و مادر و برادر و خواهر و پسر و دختر و پول و گنجینه و غیره و غیره برای زیبایی و خوشگذرانی، و نعیم این دنیا هستند و به مجردی که شخصی روح خود را تسلیم عزراییل ÷کند دیگر هیچکدام از اینها قادر به کوچکترین نفعرسانیدن به آن شخص نمیباشند و لحظهای که او را از خانۀ خود بلند کرده و بیرون میبرند تمام اینها را ترک کرده و قادر به استفاده و یاریخواستن از اینها نخواهد بود، ولی اعمال صالح صاحب خود را از لحظۀ مردن تا قبر تا حساب و بالاخره تا ورود به بهشت یاری نموده و او را رها نمیکند و انسان در همه کار و در همۀ زحمات و مشقات تنها است، هنگام تولد و هنگام مردن و موقع زندهشدن و موقع حساب و در قبر و در همۀ زحما تنها و بییار و رفیق است و فقط اعمال صالح تا صاحب خود را به بهشت نرساند او را تنها نمیگذارد.