و انسان مجبور هم می‌باشد:
در واقع بشر در زندگی هم مخیر است و هم مجبر (مختار و مجبور) در اموری که بشر در آن صاحب اختیار است مختار است مانند: تکان‌دادن دست. دراز‌نمودن پا خوردن گوشت و نخوردن آن، صحبت‌کردن و سکوت‌نمودن، به مسجد رفتن و یا نرفتن به آن، بر اتومبیل سوارشدن و یا پیاده‌رفتن، دویدن و یا شستن. همۀ این‌ها اموری است که هر فردی در آن‌ها صاحب اختیار تام و از تمام معنی حریه و ازادی برخوردار است. ولی چیزهای دیگری مجبور است، مانند: نفس‌کشیدن، به خواب‌رفتن، غذاخوردن، بر زمین زیستن، مردن، زنده‌شدن و غیر این‌ها است، این‌ها از اموری است که انسان در آن‌ها مجبر بوده و خواه نخواه باید آن‌ها را انجام دهد، چون از حدود اختیار و طاقت انسان خارج است. و بنابراین، نیکبخت و یا بدبخت‌شدن هر شخصی به دست خود و منوط به عمل خود او است و خدا عقل به تمام بشر داده تا به وسیلۀ آن خودش سرنوشت خود را بسازد و به همین سبب است که خداوند متعال ثواب و عقاب و بهشت و دوزخ تعیین فرموده تا هرکس به پاداش عمل خودش برساند.