۹) فضل و بزرگیِ ذکر خداوندِ متعال:
* خداوندِ متعال میفرماید:
﴿إِنَّ ٱلۡمُسۡلِمِينَ وَٱلۡمُسۡلِمَٰتِ وَٱلۡمُؤۡمِنِينَ وَٱلۡمُؤۡمِنَٰتِ وَٱلۡقَٰنِتِينَ وَٱلۡقَٰنِتَٰتِ وَٱلصَّٰدِقِينَ وَٱلصَّٰدِقَٰتِ وَٱلصَّٰبِرِينَ وَٱلصَّٰبِرَٰتِ وَٱلۡخَٰشِعِينَ وَٱلۡخَٰشِعَٰتِ وَٱلۡمُتَصَدِّقِينَ وَٱلۡمُتَصَدِّقَٰتِ وَٱلصَّٰٓئِمِينَ وَٱلصَّٰٓئِمَٰتِ وَٱلۡحَٰفِظِينَ فُرُوجَهُمۡ وَٱلۡحَٰفِظَٰتِ وَٱلذَّٰكِرِينَ ٱللَّهَ كَثِيرٗا وَٱلذَّٰكِرَٰتِ أَعَدَّ ٱللَّهُ لَهُم مَّغۡفِرَةٗ وَأَجۡرًا عَظِيمٗا ٣٥﴾[الأحزاب: ۳۵].
«بیگمان مردان و زنانِ مسلمان و مردان و زنانِ مؤمن و مردان و زنانِ متواضع و پرهیزگار و مردان و زنانِ راستگو و مردان و زنانِ شکیبا و مردان و زنانِ فروتن و مردان و زنانِ صدقه دهنده و مردان و زنانِ روزهدار و مردان و زنانِ پاکدامن و مردان و زنانی که خدا را بسیار یاد میکنند، خدا برایِ همهیِ آنان، آمرزش و پاداشی بزرگ آماده کرده است».
* پیامبر صفرموده است:
«کلمتانِ خفیفتانِ علی اللّسانِ، ثقیلتان فی المیزانِ. حبیبتانِ إلی الرّحمنِ: سبحانَ اللهِ وبحمدهِ، سبحانَ اللهِ العظیمِ».
دو جمله هست که بر زبان، ساده و سَبُک ولی در ترازویِ (اعمال) سنگین و پیشِ خداوندِ بخشنده، محبوب و دوستداشتنی میباشد: «سُبْحانَ اللهِ وبِحَمْدِهِ، سُبْحَان اللهِ الْعَظِیمِ» [۴].
* پیامبر صفرمود:
«لأنْ أقولَ: سحبانَ اللهِ والحمدُللهِ ولا إلهَ إلا اللهُ واللهُ أکبرُ، أحبُّ إلیَّ مما طلعتْ علیهِ الشّمسُ».(به روایت از مسلم).
«این که بگویم: پاک و منزّه است خدا و هر حمد و سپاس و ستایشِ نیکویی مخصوص اوست و هیچ معبود به حقّی غیر از الله أوجود ندارد و خدا از هر چیزی بزرگتر است، برایم از هر چه که خورشید بر آن طلوع کرده (یعنی از همه چیز) محبوبتر و خوشایندتر است».
* پیامبر صفرمود:
«مَن قال: لا إلهَ إلا اللهُ وحدهُ لا شریك لهُ، لهُ الملك ولهَ الحمدُ وهوَ علی کلِّ شیئٍ قدیرٌ، فی کلِّ یومٍ مائة مرّةٍ کانتْ لهُ عدلَ عشرَ رقابٍ وکتبتْ لهَ مائةُ حسنةٍ ومُحیتْ عنهُ مائةُ سیّئةٍ وکانتْ لهُ حرزاً منَ الشّیطانِ یومهُ ذلك حتّی یمسیَ ولمْ یأتِ أحدٌ بأفضلَ ممّا جاءَ بهِ إلا أحدٌ عملَ أکثرَ منْ ذلك».(مُتَّفقٌ علیه).
«هر کس در روز صد بار بگوید: هیچ معبود به حقّی غیر از الله أنیست و یکتاست و شریکی ندارد، پادشاهی و هر ستایشِ نیکویی از آن اوست و او بر هر کاری تواناست، به اندازهیِ آزاد کردن ده برده ثواب دارد و صد نیکی برایش نوشته میشود و صد گناه از او پاک میشود و این عمل وسیلهای میشود برایِ محافظتِ او از شیطان در آن روز تا زمانی که به شب میرسد و هیچ کس عملی بهتر از او انجام نداده است مگر کسی که این کار را بیشتر انجام داده باشد».
* پیامبر صفرمود:
«أحبُّ الکلامِ إلی اللهِ أربعٌ: «سبحانَ اللهِ والحمدُ للهِ ولا إلا اللهُ واللهُ أکبرُ» لا یضرّك بأیّهنّ بدأتَ».(به روایت از مسلم).
«دوست داشتنیترین کلام نزدِ خداوند، چهار چیز است: پاک و منزّه است خدا، و هر ستایش نیکویی مخصوص اوست، و هیچ معبودِ به حقّی غیر او نیست، و خدا بزرگتر است از آن که با چیزِ دیگری مقایسه گردد و (هر وقت خواستی آنها را بگویی) با هر کدام که شروع کنی فرق نمیکند».
* و پیامبر صفرمود:
«الطهورُ شطرُ الإیمانِ والحمدُللهِ تملأُ المیزانَ وسبحانَ اللهِ والحمدُللهِ تملآنِ – أو تملأُ – مابینَ السّماواتِ والأرضِ».(به روایت از مسلم).
«پاکی نصفِ ایمان است و «الحمدلله»(کفّهیِ حسنات) ترازوی (اعمال) را پر میکند و «سبحان اللهِ والحمدُللهِ»بینِ آسمان زمین را پر میکنند – یا پر میکند».
* پیامبر صفرمود:
«ما عملَ بنُ آدمَ عملاً أنجی لهُ منْ عذاب اللهِ منْ ذکرِ اللهِ».(طبرانی آن را با سندِ حسن تخریج کرده و علاّمه ابن باز – /– در «تحفةُ الاختیار»به آن احتجاج کرده است).
«انسان هیچ عملی نجات دهندهتر از ذکرِ خدا برای رهایی از عذاب او انجام نداده است».
* پیامبر صفرمود:
«مثلُ الّذی یذکرُ ربّهُ والّذی لا یذکرهُ مثلُ الحیِّ والمیّتِ».(به روایت از بخاری).
«مثالِ کسی که ذکرِ پروردگارش را به جای میآورد و کسی که ذکرِ او را انجام نمیدهد همانند انسان زنده و مرده است».
* پیامبر صفرمود:
«أفضلُ الذّکرِ: لا إله إلاَّ اللهُ».(به روایت از ترمذی و آلبانی آن را «حسن» دانسته است).
«بزرگترین ذکر «لا إلهَ إلاَّ الله»میباشد».
* در روایات آمده است که مردی گفت: «یا رسول الله صدستوراتِ اسلام برایِ من خیلی زیاد است، مرا از عملی آگاه کن که به آن چنگ زنم و آن را (پیوسته) بعد از انجامِ واجبات، انجام دهم. پس پیامبر صبه او فرمود:
«لا یزالُ لسانك رطبا منْ ذکرِ الله».(به روایت از ترمذی و آلبانی آن را صحیح دانسته است).
«پیوسته زبانت از ذکرِ خداوند، خیس باشد (و پیوسته مشغول ذکرِ خدا باش).
* پیامبر صفرمود:
«أیعجزُ أحدکم أن یکسبِ کلَّ یومٍ ألفَ حسنةٍ؟»
«آیا یکی از شما هست که نتواند هر روز هزار نیکی کسب نماید؟».
پس یکی از حاضرین در محضرِ او پرسید: «چگونه هریک از ما میتواند هزار نیکی کسب نماید؟» ایشان فرمودند:
«یسبّحُ مائةَ تسبیحةٍ، فیکتبُ له ألف حسنةٍ أو یحطُّ عنهُ ألفَ خطیئةٍ».(به روایت از مسلم).
«صد بار (سبحان الله) بگوید و در نتیجهیِ آن هزار نیکی برای او نوشته میشود یا هزار گناهِ او پاک میگردد».
[۴] یعنی: خداوند، پاک و منزّه است و من مشغول سپاس و ستایش او هستم و دیگری یعنی: پاک و منزّه است خداوند بزرگ. (مترجم).