۱۴۱) فضل و بزرگیِ فروتنی و نکوهش غرور:
* خداوند در مدحِ بندگان متواضعش می‌فرماید:
﴿تِلۡكَ ٱلدَّارُ ٱلۡأٓخِرَةُ نَجۡعَلُهَا لِلَّذِينَ لَا يُرِيدُونَ عُلُوّٗا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَا فَسَادٗاۚ وَٱلۡعَٰقِبَةُ لِلۡمُتَّقِينَ ٨٣﴾[القصص: ۸۳].
«ما آن سرایِ آخرت را تنها بهره‌یِ کسی می‌گردانیم که در زمین خواهانِ تکبّر و استکبار نیستند و فساد و تباهی نمی‌جویند (و دلشان از آلودگی‌هایِ مقام‌طلبی و شهرت‌طلبی و تباهکاری، پاک و پالوده است و عاقبتِ (کار) از آنِ پرهیزگاران است».
و باز خداوند سبحان در وصفِ آنان، که دوستشان دارد و آنان هم او را دوست دارند می‌فرماید:
﴿يُحِبُّهُمۡ وَيُحِبُّونَهُۥٓ أَذِلَّةٍ عَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ﴾[المائدة: ۵۴].
«... خداوند آنان را دوست دارد و آنان نیز او را دوست دارند آنان در مقابلِ مؤمنین نرم و متواضعند...». و ﴿أَذِلَّةٍ عَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ﴾یعنی: در برابرِ آنان متواضعند و با آن مهربان هستند.
* پیامبر صفرمود:
«... مَا تواضعَ أحدٌ للهِ إلاَّ رفعهُ اللهُ».(به روایت از مسلم).
«... هیچ کس به خاطر خدا تواضع نکرده مگر این که خداوند (درجه‌ی) او را بالا برده است».
* پیامبر صفرمود:
«لا یدخلُ الجنّةَ منْ کانَ فِی قلبهِ مثقالُ ذرّةٍ منْ کبرٍ ...».(به روایت از مسلم).
«کسی که به اندازه‌یِ ذرّه‌ای، کبر و غرور در قلبش باشد واردِ بهشت نمی‌شود».
پیامبر صمعنایِ کبر و غرور را در حدیثِ زیر شرح داده و گفته است:
«الکبرُ بَطرُ الحقّ وغَمطُ النّاسِ».
«غرور، نپذیرفتنِ حقّ و تحقیر و خوار شمردنِ مردم است».
و «بَطرُ الحق»یعنی: رد کردن و قبول نکردن حقّ از گوینده‌یِ آن و «غمطُ الناس»یعنی: حقیر شمردنِ مردم. پناه می‌بریم به خداوند از شرِّ دوزخ.
* پیامبر صفرمود:
«... ألاَ أخبرُکمْ بأهلِ النّارِ: کلُّ عتلٍّ جوَّاظٍ مستکبرٍ».(متّفقٌ علیه).
«... آیا باخبرتان نکنم از دوزخیان؟ (فرمود:) هر انسانِ بسیار ستمگرِ سنگ دلِ تناورِ پرخورِ خرامنده‌یِ با غرور و متکبّر».
* پیامبر صفرمود:
«بینمَا رجلٌ یتبخترُ یمشی فی بردیهِ قدْ أعجبتهُ نفسهُ فخسفَ اللهُ بهِ الأرضَ وهوَ یتجلجلُ فیهَا إلی یومِ القیامةِ».(به روایت از مسلم).
«(این گونه واقع شده است که) شخصی متکبّرانه و خودپسندانه در لباس‌هایش (که آن را آراسته و تمیز کرده است) راه می‌رود و محوِ (جمال و عظمتِ) خویش گشته است و خدا (به دلیلِ این حالت) او را به زمین فرو برده است و او تا روزِ قیامت (هم‌چنان) در آن فرو می‌رود».
* پیامبر صفرمود:
«اِحتجّتِ النّارُ والجنّةُ فقالتْ هذهِ: یدخلنِی الجبّارونَ والمتکبّرونَ وَقالَتْ هذهِ: یدخلنِی الضّعفاءُ والمساکینُ فقالَ اللهُ ﻷ لهذهِ: أنتِ عذابِی أعذّبُ بك منْ أشاءُ – وَرُبَّمَا قال: أصیبُ بك منْ أشاءُ – وَقالَ لهذهِ: أنتِ رحمتِی أرحمُ بك منْ أشاءُ وَلکلِّ واحدةٍ منْ کما ملؤُها».(به روایت از مسلم).
«دوزخ و بهشت با همدیگر به مباحثه پرداختند؛ این یکی گفت: ستمگران واردِ من می‌شوند، و دیگری گفت: ضعیفان و مستمندان وارد من می‌شوند. خداوند به این یکی گفت: تو عذابِ من هستی و هرکس را که بخواهم با تو عذاب می‌دهم – و شاید گفت: هر کس را بخواهم به وسیله‌یِ تو دچارِ مصیبت و بلا می‌کنم، - و به دیگری گفت: تو رحمتِ من هستی و هر کس را که بخواهم به وسیله‌یِ تو می‌بخشایم و رحمت می‌کنم و هریک از شما به وسیله‌یِ افرادِ خاصِّ خود، پر خواهید شد».