صهرین عثمان و علی رضی الله عنهما

یکی از مفاخر عظیم عثمان:

در پیرامون این ماجرای تاریخی لازم می‌دانم به این امر عظیم که برای عثمان افتخار مهمی آفرید، توجه و برای خوانندگان گرامی آن را ذکر نمایم و آن این است که، چون عثمان برای انجام مأموریتی که رسول الله به او سپرده بود به مکه رفته بود، و در هنگام بیعت الرضوان [۷]در بین مسلمین نبود، تا مانند آن‌ها برای جنگ با مشرکین دست بیعت به رسول الله بدهد، حضرت رسول دست راست مبارک خود را در دست شریف دیگرش گرفت و فرمود: این است بیعت عثمان.

چه افتخاری برتر و چه فضیلتی بهتر و چه مزیتی مهم‌تر از اینکه رسول رب العالمین دست راست مبارکش را به عنوان دست عثمان در دست مبارک دیگر خود بگیرد و از طرف عثمان با خود بیعت فرماید؟

بخاری در این باره روایت کرده می‌گوید: مردی از اهل مصر در حضور عبدالله بن عمربگفت: عثمان به افتخار بیعت الرضوان نرسید.

عبدالله جواب داد: اگر کسی نزد قریش عزیزتر و محبوب‌تر از عثمان بود، رسول الله عثمان را به مکه نمی‌فرستاد. ولی هیچ احدی جز او چنین نبود. لهذا رسول الله او را فرستاد. بیعت الرضوان نیز پس از رفتن عثمان در غیاب او واقع شد. رسول الله دست راست خود را به مردم نشان داد و فرمود: این دست عثمان است و سپس این دستش را در دست دیگرش گذاشت و فرمود: این است بیعت عثمان [۸]. شرف الدین بوصیری در قصیده همزیه‌اش که در مدح رسول الله سروده است به این ماجرا نیز اشاره کرده می‌گوید:

وأبى أن يطوف بالبيت إذ لم
يدن منه إلى النبي فناء
فجزته عنها ببيعة رضوان
يد من نبيه بيضاء
أدب عنده تضاعفت الأعمال
بالترك حبذا الأدباء

یعنی: آنگاه که قریش اجازه دادند تا عثمان تنها طواف کند، او امتناع ورزید و روا ندید طواف کند. زیرا رسول الله آنجا نبود تا طواف کند. پاداش این ادب چنین شد که رسول الله دست نورانیش را به جای دست عثمان به مردم نشان داد و به عنوان بیت الرضوان با خود بیعت فرمود. این ادب عظیمی بود که عثمان نسبت به رسول الله از خود نشان داد و ثوابش مضاعف و زیاد شد، به به چه نیکند ادب‌داران.

چنان‌که می‌بینیم، عثمان در این قضیه از دو جهت حائز افتخار گردید: یکی اینکه مأموریت خطرناکی را از جانب رسول الله پذیرفت و آن را انجام داد. دوم اینکه رسول الله با دست شریف خود به جای دست عثمان در بیعت الرضوان با خود بیعت فرمود.

[۷] بیعت حدیبیه نزد مسلمین به (بیعت الرضوان) نیز مشهور است، این عنوان بدین جهت است که قرآن می‌فرماید: ﴿لَّقَدۡ رَضِيَ ٱللَّهُ عَنِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ إِذۡ يُبَايِعُونَكَ تَحۡتَ ٱلشَّجَرَةِ﴾. [۸] صفحه ۱۸ و ۱۹ جزء پنجم بخاری.