صهرین عثمان و علی رضی الله عنهما

فضائل عثمان:

عثمان برای نصرت دین اسلام و پیش‌رفت مقاصد و مرام رسول الله از بذل مال و جان خود هرگز دریغ نمی‌داشت.

چون عثمان ثروت داشت، برای رضای خدا و رسول خدا در تجهیز و مهیاکردن لشکر اسلام با طیب خاطر هزینه می‌کرد و مخارجی می‌پرداخت که از دست هرکس برنمی‌آمد. در تجهیز لشکر مشهور به (جیش العسرۀ) که رسول الله در گرماگرم تابستان برای مقابله با لشکر مجهز روم در تبوک واقع در مرز شام فراهم می‌فرمود، عثمان یک هزار شتر [۹]، پنجاه اسب و یک هزار دینار طلا به رسول الله تقدیم کرد.

عبدالله بن سمره صحابی رسول الله می‌گوید: عثمان در آن روز هزار دینار طلا آورد و در دامن حضرت رسول ریخت. رسول الله فرمود: «مَا ضَرَّ عُثْمَانَ مَا فَعَلَ بَعْدَ الْيَومِ. مَا ضَرَّ عُثْمَانَ مَا فَعَلَ بَعْدَ الْيَوْمِ»

یعنی: هر کاری که عثمان پس از امروز بکند، زیانی به او نخواهد زد. یعنی اجر و ثواب این پول نسبتاً زیادی که عثمان در راه خدا انفاق کرده، به حدی زیاد و مؤثر است که اثر هر گناهی را که فرضاً از عثمان سر زند، محو می‌کند و ضرر و زیانی از این بابت به او نخواهد رسانید. حضرت رسول برای تأکید این امر این جمله را دوباره به زبان آورد [۱۰].

بخاری در صفحه ۱۷ جزء پنجم در این باره روایت کرده می‌گوید: قال رسول الله ج:«مَنْ جَهَّزَ جَيْشَ الْعُسْرَةِ فَلَهُ الْجَنَّةُ. فَجَهَّزَهُ عُثْمَانُ»

یعنی: رسول الله فرمود: هرکس (با بذل مالش) لشکر عسره را تجهیز و در آماده‌ساختن آن کمک نماید، ثوابش برای او بهشت خواهد بود. عثمان نیز آن را تجهیز و آماده ساخت [۱۱].

در هیچ‌یک از نخلستان‌های مدینه آبی شیرین‌تر و گواراتر از آب چاه مشهور به (بئر رومه) نبود. مالک این چاه که می‌گویند یک نفر یهودی بود، را با اخذ پول به اهل مدینه آب می‌داد. عثمان این چاه را در حیات رسول الله به مبلغ سی و پنج هزار درهم که در آن زمان پول زیادی بود، از صاحبش خرید و مجاناً در اختیار عموم مردم گذارد که خودش نیز مانند بقیه مردم حق داشته باشد از آن آب بردارد [۱۲].

[۹] صفحه ۱۵۱ جزء ششم دائرة المعارف فرید وجدی می‌گوید: عثمان یک هزار شتر داد؛ ولی در پاروقی صفحه ۹۴ جزء سوم تاریخ الکامل ابن الأثیر آمده که سیصد شتر تقدیم داشته است. [۱۰] بشارتی که رسول الله به عثمان داده منطبق با آیه ۱۱۴ سوره هود است که می‌فرماید: ﴿إِنَّ ٱلۡحَسَنَٰتِ يُذۡهِبۡنَ ٱلسَّيِّ‍َٔاتِۚ﴾یعنی: به راستی که اثرات و ثواب اعمال نیک و اقوال صادقانه که از انسان صادر می‌شود، آثار گناهانِ کارها و گفتارهای بدش را محو می‌کند و از بین می‌برد. [۱۱] جیش العسره در تاریخ اسلام به لشکری گفته شده که رسول الله آن را در گرماگرم تابستان سال نهم هجرت تحت فرماندهی خودش به سرزمین تبوک در مرز شام حرکت داد و با اخذ نتیجه‌ای بسیار مهم به مدینه مراجعت فرمود. [۱۲] پاورقی صفحه ۵۴ ج ۳، الکامل ابن الأثیر و غالب تواریخ دیگر.