بیعتگرفتن معاویه برای یزید
در سال پنجاه و شش هجری معاویه از مردم برای یزید بیعت گرفت که بعد از او زمام حکومت را به دست بگیرد، و معاویه با این کار از روش کسانی که پیش از او بودند فراتر رفت، چون که پیامبرصجانشینی برای خود تعیین نکرد یا اینکه ابوبکر را تعیین کرد، سپس ابوبکر آمد و عمر را تعیین کرد، و سپس عمر آمد و شش نفر را بعد از خودش تعیین کرد و پسر عمویش سعید بن زید و پسرش عبدالله را از این شش نفر بیرون کرد و گفت که حق انتخاب شدن برای خلافت را ندارند، سپس عثمان آمد و کسی را به عنوان جانشین خود تعیین نکرد، سپس علی آمد و کسی را تعیین نکرد و حسن بن نفع معاویه از خلافت دست کشید.
بنابراین به معاویه گفتند یا قضیه خلافت را بگذارد و کسی را تعیین نکن چنان که پیامبرصکسی را تعیین نکرد، و یا همانند ابوبکر الصدیق کسی را که از خانوادهات نباشد به عنوان جانشین خود تعیین کن، و یا به شیوۀ عمر شش نفر را که از خانوادهات نباشند برای خلافت نامزد کن تا از میان خود یکی را برگزینند، و یا اینکه بگذار مسلمانها خودشان کسی را انتخاب کنند، اما معاویه نپذیرفت و یزید را بعد از خودش خلیفه قرار داد.
و شاید به خاطر آن او از شیوهای که بهتر و افضل بود عدول کرد چون فکر میکرد که اگر بعد از خود خلافت را به شورایی محول کند بیم آن میرود که فتنه و شرّی به پا شود، و به نظرش چنین میآمد که اطاعت و قدرت و امنیت با انتخاب پسرش یزید بهتر تامین میشود [۲۰۱].
[۲۰۱] مقدمه بن خلدون فصل فی ولایه العهد ۱۶۶.