منبع دریافت علوم شرعی از دیدگاه شیعه
س ۲۵ – علمای معاصر شیعه در مورد منابع دریافت علم شرعی چه میگویند؟
ج – آنها بر اصول و منابع علمای گذشته خود یعنی کتاب های چهارگانه (الکافی، التهذیب، الاستبصار و من لا یحضره الفقیه) متکی هستند! چنان که گروهی از علمای معاصرشان همچون آغا بزرگ تهرانی [۱۶۵]و محسن امین [۱۶۶]و غیره بر این امر ت تهذیب الاحکام از طرف طبرسی تأکید کردهاند، و شیخ و آیت معاصرشیعه عبدالحسین موسوی در مورد کتاب های چهارگانه شیعه می گوید: «این کتابها متواتر هستند، و مضامین آن به طور قطع صحیح است، و الکافی مقدم ترین و برترین این کتابهاست» [۱۶٧].
بنابراین علمای معاصر شیعه با علمای گذشته ایشان در این مورد تفاوتی ندارند، و همه به یک سرچشمه مراجعه می کنند و مرجع همه یکی است، علاوه براین برخی از منابع اسماعیلیه [۱۶۸]مرجع و منبع علمای معاصر شیعه قرار گرفته است، همچون کتاب دعائم الاسلام اثر قاضی نعمان بن محمّد بن منصور (متوفای ۳۶۳ هـ) که اسماعیلی بوده و بعد از جعفر صادق امامت همه ائمه شیعه را انکار می کرد، و از دیدگاه شیعه او کافر بود چون امامت بیش از یک امام را انکار می کرد [۱۶٩]. اما با وجود این علمای شیعه در کتابهای خود به گفته های او استناد می کنند [۱٧۰].
[۱۶۵] الفهرست طوسی، ص ۱۶۱ . [۱۶۶] اعیان الشیعه، ج ۱ / ۲۸ . [۱۶٧] المراجعات ص ۳۱۱ (مراجعة ش ۱۱۰ ) [۱۶۸] اسماعیلیه کسانی هستند که میگویند امام بعد از جعفر اسماعیل بن جعفر است ، و سپس بعد از او محمد بن اسماعیل بن جعفر را امام میدانند و امامت سایر فرزندان جعفر را انکار کردهاند و قرامطه و حشاشون و فاطمیها و دروز و غیره از اسماعیلیه سرچشمه گرفته و از آن جدا شدهاند، اسماعیلیه فرقههای متعددی دارند و القاب فراوانی دارند که بر حسب مناطق فرق میکند و مذهبشان در ظاهر رفض است و در باطن کفر محض است، آنها صفات خدا را انکار میکنند و نبوت و عبادات را باطل میدانند و منکر قیامت هستند اما این مطالب را فقط برای کسانی اظهار میدارند که به آخرین رتبه در مذهبشان رسیده باشد (ن ک الزینه رازی اسماعیلی ص ۲۸٧ الفهرست بن ندیم، ص ۲۶٧ – ۲۶۸، و ملطی در التبنیه والر ص ۲۱۸) . [۱۶٩] معالم العلما محمد بن علی بن شهر آشوب، ص ۱۳٩ . [۱٧۰] حکومت اسلامی ، ۶٧ .