فتح شهر هر قله [۲۱]در آسیای صغیر

(۲۰ شوال ۱۹۰ هـ)

با وجود آنکه این فتح در کتب تاریخ چندان مشهور نیست ولی حوادث و زمینه‌های آن در ردیف فتح مهم عموریه حتی مهم تر از آن به شمار می‌رود.

هارون الرشید خلیفه قدرتمند عباسی به سال ۱۸۱ هـ ق با سپاهی بزرگ به آسیای صغیر لشکر کشید و تا قسطنطنیه پایتخت روم پیش رفت. ارینی ملکه وقت روم که توان مقابله با سپاه هارون را نداشت از در صلح در آمد و تعهد کرد که سالانه اموالی به رسم جزیه به دربار عباسی بفرستد، اما در سال ۱۸۷ ق. که نقفور به امپراطوری روم رسید، قرار داد مذکور را نادیده گرفت و در نامه ای از هارون خواست تا اموالی را که قبلا از روم گرفته پس دهد و گرنه، برای جنگ آماده شود. هارون در پاسخ امپراطور چنین نوشت: «به نام خداوند رحمان و رحیم، از هارون به نقفور، سگ روم. ای کافر زاده نامه تو را دیدم پاسخ آن است که خواهی دید، نه آنچه که خواهی شنید»

آنگاه با سپاهی گران آسیای صغیر را در نوردید و تا شهر معروف هر قله پیش رفت. ترس و وحشت در روم افتاد و امپراطور به ناچار شرایط قبلی را برای صلح پذیرفت. ولی وقتی که این سگ روم از دور شدن سپاه هارون الرشید مطمئن شد پیمان شکست و در نیرنگی ناجوانمرادنه، نگهبانان قلعه‌هایی که هارون فتح کرده بود و آن سربازان را برای نگهبانی گماشته بود اسیر کرده وبینی و چشم و گوش آن‌ها را بریده وقتی این اخبار به هارون رسید با وجود اینکه مسافت طولانی رفته بود و هوا هم به شدت سرد بود برگشت. نقفور با شنیدن خبر بازگشت هارون، به سرعت به حضور او رسید و دیه مقتولین و مجروحین را پرداخت و جزیه ای را که تعهد کرده بود، تقدیم داشت!! و اظهار اطاعت و فرمانبردی کرد. و سوگند یاد کرد که دیگر با مسلمانان جنگ نخواهد کرد. به این ترتیب هارون بازگشت.

وقتی که هارون به بغداد بازگشت با خود می‌اندیشید که نغفور به عهد خود وفا نخواهد کرد و بار دیگر به جنگ مسلمانان خواهد آمد. این بار هارون تصمیم گرفت که کار نقفور را یکسره کرده و شهر هرقله را که از بزرگترین و زیباترین شهرهای روم بود تصرف کند. در این شهر بود که امپراطور بیزانس بر تخت می‌نشست. با رسیدن فصل تابستان هارون سپاهی بزرگ به قدر ۱۳۵ هزار جنگجو به جز داوطلبان آماده کرد و به سرعت به سوی هر قله حرکت کرد. و شهر را به محاصره خود درآورد. نقفور در آن زمان مشغول جنگ‌های داخلی بود و نتوانست کاری از پیش ببرد. بعد از یک جنگ تن به تن سرنوشت ساز بین یکی از پهلوانان مسلمان بنام ابن جرزی با فرمانده محافظان قلعه شهر، فرمانده رومی کشته شد و هر قله در ۲۰ شوال سال ۱۹۰ هـ ق فتح شد.

مترجم: ابو یحیی

مصدر: سایت نواراسلام

IslamTape.Com

[۲۱] تاریخ طبری، الكامل في التاريخ، البداية والنهاية، محاضرات في الدوله العباسيه، فتوح البلدان ايام الاسلام.