غزوه بدر

(۱۷ رمضان سال دوم هجرت -۱۵ مارس ۶۲۴ م.)

در سال دوم هجری برای حمایت از دولت نوپای اسلامی مدینه در برابر تلاشهای مشرکین قریش برای براندازی آن، به مسلمانان اجازه جهاد داده شد. رسول خدا جسیاست حکیمانه ای در جنگ برضد مشرکین قریش در پیش گرفت. پیامبر خدا می‌خواست بنیه اقتصادی قریش را با حمله به کاروانهای تجاری آن‌ها که به شام می‌رفتند، تضعیف کند. این سریه‌های جنگی در ماه رمضان سال اول هجرت آغاز شد.

جاسوسان و نیروهای اطلاعاتی پیامبر جبه ایشان خبر دادند که کاروان تجاری بزرگی به ریاست ابوسفیان بن حرب به سوی شام در حرکت است. مسلمانان آماده شدند و این کاروان را تعقیب کردند ولی کاروان قبل از رسیدن مسلمانان از محل رفته بود. در بازگشت از شام پیامبر بار دیگر مسلمانان را برای حمله به کاروان تشویق کرد. بیش از سیصد نفر که اکثرا از انصار مدینه بودند برای جنگ آماده شدند. این عده فقط دو اسب داشتند و هر سه نفر به نوبت بر یک شتر سوار می‌شدند و هرگز گمان نمی‌کردند که با یک سپاه بزرگ در بدر روبرو خواهند شد.

اخبار خروج مسلمانان از مدینه به ابوسفیان رسید. از این رو وی دو اقدام زیرکانه را به موازات هم انجام داد. نخست مسیر قافله را تغییر داد. سپس به قریش در مکه این موضوع را اطلاع داد. مشرکان به سرعت خود را برای جنگ با مسلمانان آماده کردند. متعاقب آن یک هزار جنگجو به فرماندهی ابوجهل و بزرگان قریش برای جنگ از مکه خارج شدند. تمام طوایف قریش به جز بنی عدی در این سپاه سهیم بودند.

ابلیس هم در شمائل سراقه بن مالک سردار قبیله بنی کنانه بر آن‌ها ظاهر شد و ایشان را بر جنگ با مسلمانان تشویق و تحریک کرد و به آن‌ها گفت: «انی جار لکم» (انفال : ۴۸) «من یارو فریادرس شما خواهم بود.»

خبر به مسلمانان رسید و ناگهان خود را در برابر سپاه بزرگی دیدند که توقع آن را نداشتند. از یک طرف قافله هم از آنجا گذشته بود. لذا پیامبر صلی الله علیه و سلم با مهاجرین و انصار برای جنگ با قریش،‌رایزنی کرد. رأی ایشان، رسول الله را شادمان نمود. به زودی مکان جنگ و استقرار مسلمانان مشخص شده و پیشاپیش، پیامبر به مسلمانان مژده ظفر و پیروزی داد. و برای اینکه مسلمانان را به یاری خداوند مطمئن کند، کشته شدن سران مشرکین را به آن‌ها وعده داد. مسلمانان برای پیامبر یک سایه بان برپا کردند که ایشان در گرماگرم جنگ از آنجا سیرجنگ را نظاره کرده و دستورات لازم را صادر می‌فرمود. شب قبل از جنگ را حضرت رسول جدر نماز و دعا و استغفار به صبح رساند و در آن شب باران سبکی بر مسلمانان بارید که این باران برای مشرکان بسیار شدید بود. بعلاوه در آن شب در صفوف مشرکان تفرقه افتاد و تعدادی از جمله حکیم بن حزام و عتبه بن ربیعه کوشش کردند که مردم را از جنگ منصرف کنند. ولی ابوجهل این تلاشها را به شکست کشاند و مشرکان را برای جنگ برانگیخت و سرانجام برای جنگ هم رأی شدند. روز جمعه ۱۷ رمضان سال ۲ هجری که یوم الفرقان (روز جدایی حق از باطل) است، روزی ماندگار در تاریخ امت اسلامی، این رویارویی، اولین پیکار بزرگ بین لشکر خدای رحمان به فرماندهی حضرت رسول جبه شمول جبرئیل و میکائیل علیهما السلام در رأس لشکری از فرشتگان مطهر با لشکر شیطان به فرماندهی ابوجهل به شمول ابلیس –علیه اللعنه- می‌باشد. در این روز سرنوشت ساز، نخست سه نفر از شجاعان و شهسواران مشرکین به اسامی عقبه بن ربیعه و پسرش ولید و برادرش شیبه به میدان آمده و هماورد طلبیدند. به دستور رسول خدا، سه نفر از مهاجرین به نامهای حمزه و علی و عبیده بن حارثشبه سوی آن‌ها شتافته و هر سه آن مشرکان را به هلاکت رساندند. متعاقب آن جنگ عمومی شدیدی آغاز شد. در آن روز حماسه‌هایی از مسلمانان به ظهور رسید که شرح آن‌ها مثنوی هفتاد من کاغذ خواهد شد. حماسه‌های عمیر بن حمام، معاذ و معوذ پسران عفراء، عوف بن حارث ابوعبیده جراح، عمربن خطاب، مصعب بن عمیر، گوشه ای از آن حماسه هاست .این جنگ با پیروزی درخشان مومنان به پایان رسید. خداوند شرح این جنگ و ایثار مجاهدان بدر را در قرآن عظیم الشان خود در سوره انفال ذکر کرد که تا روز قیامت خوانده شود و همه ازآن آگاه شوند. خداوند در کتاب خود آن روز را یوم الفرقان نامیده است .با پیروزی در این جنگ، پایه‌های حکومت نوپای اسلامی در مدینه منوره مستحکم شد.

مترجم: ابو یحیی

مصدر: سایت نواراسلام

IslamTape.Com