صفحاتی از تاریخ اسلام - جلد دوم

فهرست کتاب

تأسیس حکومت فاطمیان در مصر

تأسیس حکومت فاطمیان در مصر

(۴ ربیع الاخر ۲۹۷ هـ ق – ۲۴/۱۲/۹۰۹ م)

فرقه شیعی اسماعیلی باطنی فعال ترین فرقه شیعی برای انتشار دعوت خود بود .اسماعیلیان تلاش می‌کردند با افزودن بر پیروان خود به تدریج یک خلافت علوی بوجود آورده و از طریق آن مذهب شیعی اسماعیلی باطنی خود را در جهان اسلام نشر دهند. در نیمه قرن سوم هجری امام اسماعیلیه، چهار داعی داشت. دو نفر در مغرب آفریقا به نامهای حلوانی و ابوسفیان و دونفر در یمن به نامهای ابن حوشب و ابو عبدالله شیعی. این ابوعبدالله مهمترین داعیان اسماعیلی به شمار می‌رفت. وی موسس حقیقی دولت فاطمی محسوب می‌شود. چنانکه ابومسلم خراسانی موسس حقیقی دولت عباسیان به شمار می‌رود. جالب است که هر دوی آن‌ها یک سرنوشت پیدا کردند هم ابومسلم و هم ابوعبدالله به دست سرور خودشان به قتل رسیدند!!

بعد از وفات داعیان مغرب یعنی ابوسفیان و حلوانی، امام مهدی امام اسماعیلیان از ابوعبدالله خواست که به مغرب برود و مرحله جدید دعوت اسماعیلیان را آغاز کند. مرحله جدید آن بود که آشکارا مردم را به اسماعیلیه دعوت دهند و پیروان خود را برای شورش بسیج و مسلح نمایند. متعاقب آن ابوعبدالله هم به مکه رفت و در موسم حج با حجاجی از قبیله بربر کتافه دیدار کرد و با تظاهر به زهدا و تقوا خود را به آن‌ها نزدیک کرد. آن بربرها هم او را گرامی داشته و طرفدارش شدند و همراه گروه خود کردند. و در سفر بازگشت او را با خود به مغرب بردند. او در سال ۲۸۸ هـ وارد مغرب شد و تا سال ۲۹۱ قبایل بربر را به سوی اسماعیلیان دعوت داده و آن‌ها را برای بیعت با امام مهدی و نصرت اهل بیت فراخواند. وقتی که پیروان وی زیاد شدند مرحله بسیج و تجهیز سپاه خود را آغاز کرد و از سال ۲۹۱ هـ جنگ را آغاز کرد. تا سال ۲۹۷ هـ شهرهای زیادی را در مغرب و شمال آفریقا به تصرف خود درآورد. حکومتهای زیادی از قبیل بنی مدرار در سجلماسه و بنی رستم در تاهرت و بنی اغلب در تونس را برانداخت. پس از آن مهدی از محل اقامت خود در سلمیه شام به مغرب آمد و به ابوعبدالله ملحق شد. وی در ۴ ربیع الاخر ۲۹۷ هـ به همراه ابوعبدالله وارد شهررقاده تونس شد و از منبر جامع آن سقوط سلسله بنی اغلب و قیام دولت خلافت فاطمی را اعلام کرد. وی از همان روز خود را امیرالمومنین عبیدالله مهدی نامید [۵].

مترجم: ابو یحیی

مصدر: سایت نواراسلام

IslamTape.Com

[۵] الكامل في التاريخ، البداية والنهاية، المنتظم في التاريخ، تاريخ مصر الإسلامية ج ۱، النجوم الزاهرة، اتعاظ الحنفاء، السلوك مقريزي.