تعادل در تمام مخلوقاتی که خداوند آفریده است
خداوند می‌فرماید:
﴿وَٱلۡأَرۡضَ مَدَدۡنَٰهَا وَأَلۡقَيۡنَا فِيهَا رَوَٰسِيَ وَأَنۢبَتۡنَا فِيهَا مِن كُلِّ شَيۡءٖ مَّوۡزُونٖ١٩﴾[الحجر: ۱۹].
«ما زمین را گسترانیده‌ایم، و در زمین کوه‌های استوار و پابرجایی را پدید آورده‌ایم، و همه چیز را بگونۀ سنجیده و هماهنگ و در اندازه‌های متناسب و مشخص در آن ایجاد کرده‌ایم».
از نشانههای بیانگر عظمت خداوند اینکه هر چیزی را آفریده و آنرا متناسب و مشخص قرار داده است، تا چیزی بر چیز دیگر طغیان ننماید، شگفت‌انگیزترین واقعه‌ای که در قاره استرالیا واقع گردید، اینکه نوعی کاکتوس همچون سیم خاردار کاشته شد، اما این گیاه در ادامه رشد خود تمام مساحت بریتانیا را پوشاند، و به گیاه وبائی [آفت] مبدل گردید، و برای اهالی شهرها و روستاها مزاحمت به بار آورد، و مزرعه‌های آنان را نابود ساخت، و مانع از کشت زمین‌هایشان گردید، تا اینکه دانشمندان به حشره‌ای که جز بر کاکتوس ادامه زندگی نمی‌داد دست یافتند، این حشره توانست مرزی را برای گسترش کاکتوس قرار دهد، گویی که هر آنچه خداوند بیافریده است دارای طبیعت رشد بی‌حد و مرز است، خداوند برای وی حدی آفریده تا از رشد [بی حد و مرز] آن ممانعت نماید، و این یعنی توازن و تعادل [در آفرینش الهی]. و نظام طبیعت بر مبنای قاعده توازن قرار می‌گیرند، خدای سبحان، غده مخاطی را قرار داده است تا غدّه تیروئید را تحریک و حساس نماید، لیکن هورمون غدّۀ تیروئید هورمون مخاطی خاص به غده تیروئید را سست می‌نماید، و با این عمل میان غدۀ مخاطی و غدۀ تیروئید تعادل و توازن برقرارمی‌گردد.
خداوند، در جسم [انسان] برای تنظیم مایعات، تنظیم قند، و نیز جهت تنظیم املاح در بدن دستگاههای مختلف را با معیار و موزون آفریده است و نسبت املاح، قند، آب و هرمونات در [کالبد] ثابت است، و ویتامین‌هایی نیز وجود دارند که انسان بدون نداشتن آنها با بیماری‌های فراوانی دچار می‌گردد، که دانشمندان آن را به بیماری‌های سوءتغذیه نام‌گذاری کرده‌اند، و برخی دریانوردان در طول مسافرت طولانی خود [در دریا] بدون سبب می‌مردند و بعداً معلوم شد که تغذیه آنان با کمبود ویتامین‌ها روبرو گردیده است. و این تعادل و توازنی که خداوند در طبیعت ایجاد نموده، جلب توجه نموده و [انسان‌ها] را به شگفتی و حیرت فرا می‌خواند، به عنوان مثال؛ چنانچه ماهی‌های بزرگ، ماهی‌های کوچک را نمی‌خوردند بر آبهای دریا طغیان نموده، و دریا به جای دریای آب به دریایی از ماهی بدل می‌گشت و همچنین خداوند تنفس حشرات را به جای شش از طریق لوله‌ها [نایژه] قرار داده است، چون اگر تنفس آنان از طریق غیر نایژه‌ها می‌بود. بیش از حجم فعلی رشد می‌نمودند، چنانچه دارای دو شش می‌بودند، حجم آنان بزرگ‌تر می‌گشت، و سبب هلاکت انسان می‌شدند، حشرات، گیاهان، حیوانات، ماهی‌ها و جسم بشری هرکدام دارای حدود و معیار و موازین خاص خود می‌باشند، و چنانچه در آفرینش آسمانها و زمین دقت نمایید شگفت‌انگیزترین شگفتی‌ها را می‌بینید. خداوند می‌فرماید:
﴿وَٱلۡأَرۡضَ مَدَدۡنَٰهَا وَأَلۡقَيۡنَا فِيهَا رَوَٰسِيَ وَأَنۢبَتۡنَا فِيهَا مِن كُلِّ شَيۡءٖ مَّوۡزُونٖ١٩﴾[الحجر: ۱۹] [۱۸].
«گیاه موزون است، کمیت و ارزش غذایی، حجم، رشد و تکثیر آن از روی معیار و میزان است، و چنانچه این معیار و میزان نمی‌بود خداوند با این رشدااحد و مرز انسانرا نابود می‌ساخت، و جریان این نوع کاکتوس جز دلیلی آشکار بر اینکه خداوند هر چیز را با معیار و اندازه آفریده است نیست».
این آیات و نشانه‌هایی را که از طریق شنیدن و دیدن و یا خواندن با آن برخورد می‌نمائید، بدون اینکه در حقیقت آنها دقت نموده و بر عظمت خالق آن تأمل نمائید، سطحی و گذرا از آن نگذرید، و خداوند در توصیف کسانی که در آیات و نشانههای الهی تأمل می‌نمایند، می‌فرماید:
﴿إِنَّ فِي خَلۡقِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَٱخۡتِلَٰفِ ٱلَّيۡلِ وَٱلنَّهَارِ لَأٓيَٰتٖ لِّأُوْلِي ٱلۡأَلۡبَٰبِ١٩٠ ٱلَّذِينَ يَذۡكُرُونَ ٱللَّهَ قِيَٰمٗا وَقُعُودٗا وَعَلَىٰ جُنُوبِهِمۡ وَيَتَفَكَّرُونَ فِي خَلۡقِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ رَبَّنَا مَا خَلَقۡتَ هَٰذَا بَٰطِلٗا سُبۡحَٰنَكَ فَقِنَا عَذَابَ ٱلنَّارِ١٩١﴾[آل عمران: ۱۹۰-۱۹۱].
«مسلّماً در آفرینش آسمانها و زمین و آمد و رفت شب و روز، نشانه‌ها و دلائلی بر خردمندان است. کسانی که خدا را ایستاده و نشسته و بر پهلویشان افتاده یاد می‌کنند، دربارۀ آفرینش آسمانها و زمین می‌اندیشند، پروردگارا! این را [کائنات] بیهوده و عبث نیافریده‌ای، تو منزه و پاکی پس ما را از عذاب آتش محفوظ دار ...».
[۱۸] ترجمه آیه فوق در صفحات قبل ذکر گردید.