شگفتیهای خداوند در بدن انسان

طحال

طحال چیست؟ این دستگاه عجیب و این عضو مهم که اگر از کار باز ایستد یا فعالیتش از حد خود بیشتر شود به زندگی انسان پایان می‌دهد. طحال دستگاهی یا عضوی یا غده‌ای یاهر چه دلت می‌خواهد، است که بیشتر از دویست گرم وزن ندارد، به رنگ قرمز پررنگ است و رگهای خونی بسیاری همراه با یک سرخ رگ و سیاه‌رگ طحالی آن را با خون پیوند می‌دهد. در درون آن پرده‌هایی به شکل خانه وجود دارد و عضله‌هایی را در برگرفته است که منقبض می‌شود و خون ذخیره شده در داخل طحال را خالی می‌کند.

این طحال است که همراه با کبد گلبولهای سفید را در دوران جنینی تولید می‌کند. گلبول‌هایی که خود به واقع لشکر مدافع و حمایت‌گر بدن و تأمین‌کننده‌ی سلامتی آن است. در طحال گورستانی برای گلبولهای سرخ مرده که به آن می‌رسند، وجود دارد. در آن جا ماده‌ای بر آن می‌پاشد که گلبولها را به مواد اصلی تشکیل دهنده‌ی آن تجزیه می‌کند؛ لذا آهن آزاد می‌شود و به کارگاه‌های گلبولهای خون یعنی مغز استخوان منتقل می‌شود، هموگلوبین نیز آزاد می‌گردد و به کبد می‌رود تا صفرا تولید کند. بنابراین طحال گورستانی است که گلبولهای سرخ خون در آن به تشکیل‌دهنده‌های اصلی تبدیل می‌شود تا از نوساخته شود. لذا آهن دوباره به گلبولهای سرخ جدیدی تبدیل می‌شود، و هموگلوبین هم از نو سرچشمه‌ی صفرا می‌گردد که در هضم غذا دخالت دارد.

آیا نمی‌توان به این برنامه‌ریزی اقتصادی گفت؟ آیا این توجیهی الهی نیست برای این که اسراف و هدر دادن مواد با کمال بشری سازگار نیست؟

نکته‌ی دیگر این که طحال دستگاهی است برای ساخت گلبولهای قرمز خون، اما بیشتر مانند یک کارخانه زاپاس است. و تنها زمانی که کار ساخت در مغز استخوان تعطیل شود، این مرکز، گلبول سرخ می‌سازد تا همچنان از زندگی انسان محافظت کند.

نیز همین طحال در واقع انباری برای گلبولهای سرخ خون است، که هنگام نیاز آنها را به‌سوی بدن روانه می‌کند. انباری ذخیره‌ای است. انبار و کارخانه‌ای ذخیره‌ای برای گلبولهای سرخ. همچنین کارخانه‌ی گلبولهای سفید و گورستان گلبولهای سرخ مرده، می‌‌باشد.

چون به کار می‌افتد و باعث از بین رفتن گلبولهای سرخ زنده می‌شود، انسان می‌میرد، یا دچار کم‌خونی از نوع ویژه‌ای می‌شود، و چون در کارش سستی بورزد سیستم دفاعی بدن ضعیف می‌شود، همان چیزی که امروزه جهانیان از آن به شدت رنج می‌برند.

گاهی می‌توان این طحال را مانند یک ساندویچ از مغازه‌ی ساندویجی خرید، بدون اینکه بدانیم آن چه می‌خوریم خود دنیایی است مستقل، پیامبر بزرگوار فرمود: «أُحلَّتُ لَكمْ میتتانِ ودمانِ: فأمّا المیتتانِ فالحوتُ والجرادُ، وأما الدمانِ فالكبدُ والطحال» [۷۴]. یعنی خوردن دو چیز مرده و دو نوع خون برای شما حلال است: مرده‌ها ماهی و» ملخ و خون‌ها کبد و طحال است.

* * *

[۷۴] ابن ماجه (۳۳۱۴) و احمد (۵۷۲۳) از ابن عمر روایت کرده‌اند.