هر دردی دوایی دارد که با آن درمان میشود
از جمله دلایل نبوت پیامبر حدیثی است که مسلم در صحیحش از جابر روایت کرده، میگوید پیامبر فرمود: «لِكلِّ داءٍ دواءٌ فإِذا أُصیب دواءُ الدّاءِ برأ بإِذن اللَّهِ عزوجلّ». [۱۰۰]
هر دردی درمانی دارد، که اگر دارو به درستی انتخاب شده باشد، به إذن خدا بیمار شفا مییابد. در این حدیث معنا و مفهومی بسیار مهمی نهفته است. همین فرمودهی «هر دردی درمانی دارد» روحیهی معنوی بیمار و حالت روانیش را که در روند شفا یابیش بسیار کمکش میکند، بالا میبرد همان طور که این حدیث دانشمندان و پژوهشگران را تشویق میکند، که برای یافتن درمانی برای هر دردی که هنوز علاج نشده، بگردند و از تلاش باز نیایستند و نیز این حدیث هشداری است به این که در امر تشخیص برای رسیدن به درمان مناسب بسی دقت به خرج دهند. و این فرمودهاش که «اگر دارو به درستی انتخاب شده باشد» اشاره دارد به ضرورت دقت در تشخیص بیماری و انتخاب درست و خوب داروی مناسب از نظر نوع و کمیت و پرهیز از کوچکترین عارضههای جانبی دارو. اما با درست تشخیص دادن بیماری و انتخاب درست داروی مناسب با کمیت مناسب و نیز در وقت مناسب، درمان، هنوز حتمی نیست، اینها همه شرط لازم درمان است، اما کافی نیست، شرط کافی این است که خداوند به دارو امکان دهد تأثیر بخشی خود در عامل بیماری را یا به صورت شفا، یا کاهش بیماری انجام دهد، و پیامبر برای این که به این نکتهی بسیار ریز هم اشاره کرده باشد، در ادامهی حدیث فرمود: «به إذن خدای عزوجل شفا مییابد».
مورد دیگری که پایبندی به سبب را به مراحل کاملتر میرساند روی آوردن بهسوی خدای بزرگ با دعا و نیایش است؛ چرا که او پدید آورندهی همهی سببهاست، در این باره از پیامبر روایت شده که فرمود: «داوَوا مَرضاكمْ بِالصدقاتِ» [۱۰۱]. یعنی با صدقه بیمارنتان را درمان کنید. و نیز «الصدقه فی السرِّ تطفیء غضب الربّ» [۱۰۲]. صدقه دادن به طور نهانی آتش خشم پروردگار را فرو مینشاند. همچنین: «باكروا بالصدقه فإِنّ البلاءَ لایَتخطّاها» [۱۰۳]. یعنی در صدقه دادن پیشدستی کنید؛ زیرا دیواری حفاظتی میسازد که بلا نمیتواند از آن عبور کند.
[۱۰۰] مسلم (۲۲۰۴). [۱۰۱] بیهقی در السنن (۶۳۸۵) از عبدالله بن مسعود روایت کرده است. [۱۰۲] حاکم در المستدرک (۶۴۱۸) از عبدالله بن جعفر روایت کرده است. [۱۰۳] در سنن بیهقی (۶۷۲۰) و شعب الایمان (۳۳۵۳) از انس روایت شده است.