۳- احکام میت
تعجیل در تدفین مرده به دلیل اجتناب از فساد قسمت‌های مختلف بدن مورد تأکید شارع است. تا جایی که انجام این کار بر خواندن نمازهای یومیه و جمعه ـ در صورت داشتن وقت کافی ـ تقدم دارد.
أصح آن است که کفن و دفن کافر ذمی واجب است و در صورت نداشتن مالی یا خویشاوندی که هزینه‌های این کار را تقبل کند، لازم است این امور با هزینه‌های بیت‌المال صورت پذیرد.
انتقال جسد از شهری به شهر دیگر حتی در صورتی که تغییراتی هم در آن به وجود نیامده باشد حرام است.
با توجه به این مسئله که تمام اعمال تجهیز میت واجب کفایی است، انجام این امور توسط کافر هم صحیح است، در صورتی که جسد مسلمانی در میان اجساد کفار قرار گرفته و شناسایی نشود واجب است تمام اجساد را غسل داد.
نبش قبر به غیر از موارد ضروری حرام است.
***
احکام فوق نشان‌دهنده‌ی تأکید و توجه شارع به جلوگیری از شیوع آلودگی‌های ناشی از فساد جسد است. بعد از مرگ یک رشته فعل و انفعالات شیمیایی در جسد شروع می‌شود که حاصل تغییرات فیزیولوژیکی، فیزیکی، شیمیایی و میکروبی است که در نتیجه‌ی آن‌ها، تغییرات جدی زودرس و دیررسی پدید می‌آید؛ تغییرات زودرس پس از مرگ عبارتند از سردی جسد، سختی جسد، کبودی نعشی، همولیز پس از مرگ و لاغری در اثر تبخیر آب بدن و خشکی پوست و اتولیز سلولی [۱۱۳](تجزیه‌ی خود به خود سلول‌ها)؛ تغییرات دیررس نیز شامل: گندیدگی جسد، مومیای شدن و تغییرات جنازه‌های غرق شده در آب، پس از مدتی شروع می‌شوند [گودرزی، فرامرز؛ ۱۳۷۴؛ ص ۱۰۳].
بدن انسان در حال سلامتی در برابر تمام میکروب‌های روده‌ای مقاومت طبیعی دارد و معمولاً بین قدرت و فعالیت میکروب‌ها و قدرت حیاتی بدن تعادل برقرار است؛ اما اندکی پس از مرگ، میکروب‌های روده‌ای با سرعت زیادی تکثیر یافته و عمل تخمیر تشدید می‌شود که بالاخره منجر به فساد مخاط و جدار روده شده و در نتیجه‌ی سوراخ شدن روده، تمام بدن در معرض فعالیت میکروب‌ها قرار می‌گیرد [صبور اردوبادی، احمد؛ ۱۳۶۶؛ ص ۱۲].
جسد انسان که از ۶۱% آب، ۵/۳۴% مواد آلی و ۵/۴% مواد معدنی تشکیل شده است زمینه‌ی مناسبی برای رشد انواع میکروب‌هاست و در نتیجه‌ی فعل و انفعالات آن‌ها روی مواد آلی، پوسیدگی جسد و ایجاد گازهای متعفن، ۴۸ ساعت پس از مرگ روی می‌دهد.
[۱۱۳] cellular autolsis