۴- نوشیدنی‌ها
دلیل تحریم نوشیدنی‌های مسکر آیه‌ی:
﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِنَّمَا ٱلۡخَمۡرُ وَٱلۡمَيۡسِرُ وَٱلۡأَنصَابُ وَٱلۡأَزۡلَٰمُ رِجۡسٞ مِّنۡ عَمَلِ ٱلشَّيۡطَٰنِ فَٱجۡتَنِبُوهُ﴾[المائدة: ۹۰].
«ای مؤمنان! می‌خوارگی، قماربازی، بتان، تیرها (و سنگ‌ها و اوراقی که برای بخت آزمایی و غیبگویی به کار می‌رود، همه و همه از لحاظ معنوی) پلیدند و عمل شیطان می‌باشند، از آن اجتناب کنید».
و آیات دیگری در قرآن است.
در احادیث متعددی هم تحریم مسکرات مورد تأکید واقع شده است که می‌توان نمونه‌های زیر را بیان کرد: امام بخاری رحمه‌الله روایت می‌کند پیامبر جفرموده است: «کلّ شراب أسکر فهو حرام»«هر نوشیدنی که مست کننده باشد حرام است»؛ امام مسلم رحمه‌الله نیز از آن حضرت جروایت کرده است: «کلّ مسکرٍ خمرٌ وکلّ خمرٍ حرامّ»«تمام مست کننده‌ها خمر هستند و همه‌ی خمرها حرام هستند».
مصرف مسکرات در تمام شرایع الهی حرام بوده است [الدهلوی؛ ۱۴۱۸؛ ج ۲؛ ص ۳۳۱]؛ مسکرات هر اسمی که داشته باشد و از هر طریقی که وارد بدن شوند حرام هستند و استعمال آن‌ها به عنوان دارو هم جایز نیست زیرا پیامبر جفرموده است: «إنّ الله لم یجعلْ شفاء أمتي في ما حرّم علیها»«خداوند شفای امتم را در آن‌چه که بر ایشان حرام کرده، قرار نداده است»؛ اما تمام نوشیدنی‌های پاک و نازل شده از آسمان یا تهیه شده از گل‌ها و میوه‌ها که دلیل تحریمی نداشته باشند به استناد آیه‌ی:
﴿هُوَ ٱلَّذِي خَلَقَ لَكُم مَّا فِي ٱلۡأَرۡضِ جَمِيعٗا﴾[البقرة: ۲۹].
«خدا آن کسی است که همه‌ی موجودات و پدیده‌های روی زمین را برای شما آفرید».
حلال هستند.
***
مشروبات الکلی از مهم‌ترین بلایای اجتماعی در طول تاریخ بوده و منشاء بسیاری از تباهی‌ها است. آمارهای مربوط به جرایم در ایالات متحده‌ی آمریکا در سال ۱۹۸۱ نشان می‌دهد که ۷۵% حوادث رانندگی، ۶۴% قتل‌های عمد، ۶۰% تجاوزها به کودکان ۳۴% تجاوزات جنسی و ۳۰% خودکشی‌ها ناشی از استعمال مشروبات الکلی بوده است. ضررهای مالی ناشی از مصرف مشروبات الکلی در آن سال ۳۲ میلیارد برآورد شده است [کنعان، احمد محمد؛ ۲۰۰۰؛ ص ۴۳۴]؛ این در حالی است که این رقم در سال ۱۹۹۲ به ۱۴۸ میلیارد دلار رسیده است. مطالعات در سایر کشورها نشان می‌دهد هزینه‌ی مسایل مرتبط با الکل بین ۵/۰% و ۷/۲% از تولید ناخالص داخلی است [سازمان بهداشت جهانی؛ ۱۳۸۰؛ ص ۹]؛ آن سازمان وجود ۴۰۰ میلیون الکلی را در سراسر دنیا تأیید می‌کند که می‌تواند باعث شروع مسایل بهداشتی از قبیل حوادث، صدمات، بیماری‌های قلبی، سرطان، بیماری کبدی و پسیکوز الکلی [۱۷۳]شود [همان منبع؛ ص ۲۰].
ماده‌ی اصلی موجود در مسکرات الکل اتیلیک [۱۷۴]با فرمول شیمیایی است، که بر اثر تخمیر مواد قندی به وجود می‌آید.
مصرف الکل هیچ‌گاه پایه‌ی علمی نداشته است، زیرا انرژی ناشی از سوختن یک گرم الکل که ۷ کالری است و به سرعت رها می‌شود؛ به این دلیل ماده‌ی غذایی نامیده نمی‌شود. الکل قابلیت ترمیم بافت‌ها را ندارد و انرژی حاصل از اکسیداسیون [۱۷۵]آن موجب ذخیره شدن مواد قندی و چربی در بدن شده و در نهایت منجر به اختلالات قلب و عروق می‌گردد [حلم سرشت و دل‌پیشه؛ ۱۳۷۱؛ ص ۲۸۹].
هجوم ناگهانی خون به مغز بر اثر حرارت تولید شده باعث می‌شود که بافت‌های مغزی تحت فشار قرار گرفته و در نتیجه حرکات و گفتار نامتعادل گردد؛ هر اندازه که مقدار الکل در بافت‌های عصبی افزایش یابد، مسمومیت ناشی از الکل بیشتر می‌شود.
الکل بر روی حواس پنج‌گانه تأثیر گذاشته و باعث کاهش دقت و جواب‌گویی تحریکات، خطا در شناسایی نوع تحریک و تعویق در عکس‌العمل نسبت به علایم خطری که از راه گوش، چشم و پوست می‌رسد، می‌شود و این مسئله در رانندگی که سرعت و دقت واکنش عصبی شرط اصلی حفظ جان راننده و عابران است، بسیار قابل توجه است. آمارها حکایت از آن دارد که یک سوم حوادث رانندگی متعلق به کسانی است که در هنگام رانندگی مشروبات الکلی نوشیده‌اند [همان منبع].
هنگامی که الکل وارد بدن می‌شود یک پنجم آن مستقیماً از دیواره‌ی معده وارد جریان خون می‌شود و معمولاً یک ساعت پس از نوشیدن الکل غلظت آن در خون به حداکثر می‌رسد و چون در الکل آب وجود دارد با سرعت بیشتری به تمامی بافت‌ها وارد شده و خود را به تمام سلو‌ل‌ها می‌رساند. تحقیقات نشان داده است که در ۸۰% الکلی‌های مزمن ضایعات بیضه‌ای از جمله خرابی سلول‌های ژرمینال [۱۷۶]وجود دارد [مولوی، محمد علی؛ ۱۳۳۶؛ ص ۴۵].
بچه‌هایی که از مادر الکلیک [۱۷۷]متولد می‌شوند پژمرده‌تر از افراد عادی هستند و ۵۵% آن‌ها نارس به دنیا می‌آیند [صانعی، صفدر؛ ۱۳۴۹؛ ص ۴۱۴].
مدرک قاطعی درباره‌ی ارتباط بین نوشیدن الکل توسط مادر به میزان ۹۰ میلی‌لیتر در روز در دوران حاملگی و ناهنجاری‌های مادرزادی وجود دارد. این نقایص شامل ناهنجاری‌های جمجمه و صورت، تغییر شکل اندام‌ها و نقایص قلبی ـ عروقی می‌باشد. این ناهنجاری‌ها همراه با عقبماندگی عقلی و نارسایی رشد، سندرم الکلی جنین (Fetal Alcohol Syndrome) را می‌سازند [سادلر، توماس؛ ۱۳۷۶؛ ص ۱۳۷ و گتری، ه؛ ۱۳۷۶؛ ص ۴۶].
نقش فعال الکل در بیماری‌های گوارشی با توجه به ارتباط مستقیم الکل با این اعضا بسیار زیاد است و می‌توان به تعدادی از آن‌ها به طور کلی اشاره کرد: خراش غشاهای مخاطی دهان و حلق، آسیب رساندن به پرزهای چشایی، التهاب مری و معده، سرطان‌های مری و معده، التهاب‌های حاد و مزمن لوزالمعده، تشمع کبدی و زخم معده؛ سه ضایعه‌ی پاتولوژیک [۱۷۸]عمده‌ی ناشی از سوءمصرف الکل عبارتند از: کبد چرب، هپاتیت [۱۷۹]کبدی و سیروز [۱۸۰](آندرولی و همکاران؛ ۱۳۷۹؛ ص (۷) ۱۶].
تحقیقات انجام شده حاکی از آن است که علت اصلی عقبماندگی روانی در کشورهای غربی، الکل است (سادلر، توماس؛ ۱۳۷۶؛ ص ۴۵۱] و مصرف الکل شایع‌ترین علت بیمار‌های کبدی در آن کشورهاست [آندرولی و همکاران؛ ۱۳۷۹؛ ص (۷) ۱۶]. تصلب شرایین یا از دست رفتن حالت ارتجاعی رگ‌ها و سخت شدن آن‌ها یکی دیگر از مضرات مصرف الکل است [نجم‌آبادی، محمود؛ ۱۳۴۰؛ ص ۱۴۴].
[۱۷۳] alcoholic psychosis [۱۷۴] ethylic alcohol [۱۷۵] oxidation [۱۷۶] germinal [۱۷۷] alcoholic [۱۷۸] pathologic [۱۷۹] hepatits [۱۸۰] cirrmhosis