امیرالمؤمنین ذوالنّورین عثمان بن عفّانس

نام مبارک، عثمان و لقبش ذوالنّورین است [۸۷].

نسب ایشان در نیای پنچم، عبدمناف به رسول خداجمی‌رسد. عبدمناف دو فرزند داشت که از نسل یکی، رسول اکرمجو از نسل دیگری حضرت عثمانسمی‌باشند. اروای دختر عمة حضرت رسولجو مادر حضرت عثمان می‌باشد. یعنی دختر ام حکیم بنت عبدالمطلب. ام حکیم آن کسی است که همراه با عبدالله، پدر رسول خداجمتولّد شده است.

از ناحیه مادر و پدر قرابت بسیار نزدیکی با رسول خداجداشتند. شش سال پس از واقعه فیل متولد و به دعوت حضرت ابوبکر پیش از حضرت عمر و حضرت ابو عبیده بن الجراح و حضرت عبدالرحمن بن عوف مشرف به اسلام شدند. قد و قامت ایشان متوسط و رنگش سفید مایل به زرد بود، بر رخسار مبارک علامت آبله وجود داشت. سینه‌اش گشاده و محاسن انبوه داشت بر سر موی می‌گذاشت. و در آخر عمر موی‌های را با خضاب زرد، رنگ می‌کرد و دندان‌ها را با تار رشته طلا بسته بود.

پیش از اسلام هم در میان قریش دارای مقام و منزلت والایی بود. بسیار غیور و سخی بود. داماد رسول خداجبود. دو دختر آنحضرتجیکی پس از دیگری به نکاح ایشان درآمده بودند. اول با رقیه ازدواج کردند، هنگامی که او در غزوة بدر وفات نمود، با ام‌کلثوم ازدواج کردند. او نیز در سال نهم هجری وفات یافت. بعد از فاروق اعظمسبرای خلافت انتخاب شدند. و دوازده روز کمتر از دوازده سال مسند خلافت را رونق بخشیدند و در تاریخ ۱۸ ذی الحجه سال ۳۵ هجری با مظلومیت فوق العاده‌ای به دست یاغیان و شروران شهید شدند و در محل «حش کوکب» مدفون گردیدند. این اولین حادثه‌ای بود که شمشیر مسلمان بر علیه مسلمان بکار برده شد و اولین فتنه‌ای بود که برخاست و بر اثر آن، سلسله برکات نبوت قطع شد و دروازة فتوحات اسلامی مسدود گشت. تیغ مسلمانان که قبلاً در کفار نفوذ داشت و در میان خود ایشان نافذ شد.

[۸۷] این لقب بدین جهت است که دو نور دیدة حضرت رسول اکرمجرقیه و ام کلثوم به عقد ایشان درآمدند. غیر از حضرت عثمان کس دیگری به این شرف نایل نیامده است.