زندگانی خلفای راشدین

فضایل و مناقب حضرت علی

امام احمد بن حنبل/می‌فرماید: در فضایل ایشان روایات کثیری وجود دارد به حدی که دربارة صحابی دیگر با این کثرت روایت نشده است (تاریخ الخلفاء).

علت کثرت روایت این است که عده زیادی از مردم با ایشان مخالف بودند و بعضی در موارد خاصی وی را بر خطا می‌دانستند. زیرا که از فضایل و سوابق ایشان اطلاعی نداشتند مانند حضرت معاویه و غیره. بعضی دیگر گذشته از انکار فضایل، مسلمان‌بودن آنحضرت را نیز منکر بودند، مانند خوارج. پس به سبب این مخالفین، روایات فضایل آنحضرت شهرة عام و خاص شد و بدین ترتیب تکرار و بیان روایات، زیاد شد. با وجود این، جای تأسف است که فرقة روافض اکاذیب و روایات خرافی خود را به قدری افزودند که هنگام بررسی، روایات کمی به پایه صحّت می‌رسد. اکنون چندی از فضایل ایشان را بیان می‌کنیم.

۱- رسول خداجهنگام هجرت او را به جای خود در بستر خوابانید و اماناتی که از مردم نزد آنحضرت بود، به دست او داد تا به صاحبانش برگرداند.

۲- در غزوه بدر شجاعت و شهامت فوق العاده‌ای به خرج داد به طوری که بسیاری از کفار را راهی جهنم ساخت.

۳- در غزوة احد خدمات ارزنده‌ای انجام داد. زمانی که شایعة شهادت رسول خداجانتشار یافت و یاران در میدان جنگ به سراغ ایشان رفتند، سپس معلوم شد که آنحضرت در محلی که خارج از میدان نبرد بود، تشریف دارند، از جمله اصحابی که قبل از دیگران نزد آنحضرتجشتافتند، حضرت علی مرتضیسهم بودند.

۴- در غزوة خیبر هم شجاعت وصف‌ناپذیری از خود نشان دادند. به غیر از غزوه تبوک که رسول اللهجاو را در مدینه گذاشت، در تمام غزوات دیگر همراه آنحضرتجبود.

۵- در سال ۵ هـ وقتی که رسول خداجحضرت ابوبکر صدیق را امیر حج تعیین و به مکه اعزام داشتند، بعد از حرکت او، سوره برائت نازل شد، آنگاه آنحضرتج، علیسرا برای ابلاغ و اعلام آن سوره، مأمور ساختند.

۶- زمانی که آنحضرتجاز این جهان رحلت نمود، کار غسل ایشان به حضرت علی وگذار شد.

۷- بر خلافت حضرت ابوبکر صدیقسآن جناب، در محافل عمومی رضایت قلبی خود را اظهار نموده فرمودند: ابوبکر را رسول خداجامام نماز ما گرداندند پس کسی که رسول خداجاو را امام دین ما قرار داده‌اند، کیست که او را در امور دنیوی امام نداند؟!

۸- در ایّام خلافت عمر فاروق، منصب وزارت به عهدة ایشان بود. و ایشان ارادت و محبت قلبی خود را صریحاً نسبت به حضرت عمر فاروق اظهار می‌نمودند.

۹- در ایّام خلافت خویش اعلامیه‌ای صادر کرد که امروز آن اعلامیه با هشتاد سند در کتب احادیث روایت شده است، متن آن چنین است: بهترین امت بعد از پیامبر اکرمجابوبکرسو سپس عمرسمی‌باشند. و هرکس مرا از ابوبکر و عمر افضل بداند او را با حد مفتری (تهمت‌زننده) مجازات خواهم نمود.

خلاصه، ایشان بسیار سعی کردند که نسبت بدعت رفض به جانب او نباشد و این کوشش‌ها برای این بود که ایشان از فرمایشات پیامبر اکرمجدرک نموده بود که فرقه‌ای به نام روافض بوجود می‌آید و مدعی محبت و پیروی او (حضرت علی) می‌شود و امور بسیاری که خلاف دین است را به او نسبت می‌دهند. همچنانکه که مسیحیان به حضرت عیسی چیزهایی نسبت دادند.

۱۰- وقتی اشرار و یاغیان، حضرت عثمانسرا محاصره کردند، حضرت علی در حمایت و حفظ ایشان بیش از همه کوشید و امام حسن و حسین را به خاطر حفظ جان ایشان بر در خانه آنحضرت گمارد و زمانی که ایشان شهید شدند، صدمات و ضربة روحی سختی را متحمل شده و کلام والایی ایراد فرمودند.