مطالعه ای در معارف اسلامی

فهرست کتاب

۱۸- فتنۀ دنيا

۱۸- فتنۀ دنيا

عن أبي سعيد الخدريسقال: قال رسول الله ج: «إن الدنيا حلوة خضرة وإن الله مستخلفكم فيها، فينظر كيف تعملون، فاتقوا الدنيا، واتقوا النساء، فإن أول فتنة بني إسرائيل كانت في النساء» رواه مسلم.

از ابو سعید الخدریسروایت شده که:

آنحضرت جفرمود: «دنیا شرین و سبز است وخداوند شما را در آن خلیفه گردانیده تا ببیند که چگونه عمل می‌کنید پس بترسید از دنیا، وبترسید از زنان، همانا اولین فتنه که در بنی اسرائیل واقع شد در زنان بود».

پیامبر اسلامجدر حدیث مبارک از حال و صفت دنیا که بینندگان ولذت مندان را به شگفت می‌آورد، واز اینکه خداوند دنیا را محل ابتلاء و آزمایش بندگان خود قرار داده خبر داده‌اند. سپس آنحضرت جبه استفاده نمودن از اسباب و وسایل که انسان را از واقع شدن به فتنه دنیا حفاظت می‌نماید امر نموده است این گفتۀ آنحضرت ج: «دنیا شرین وسبز است» همۀ اوصاف دنیا را احتوی می‌کند. طعم و مزه دنیا حلاوت دارد. شهوت ولذت‌های دنیا از نظر حسن و زیبایی ظاهری خود سبز و دلکش جلوه می‌کند. چنانچه خداوندأمی‌فرماید:

﴿زُيِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ ٱلشَّهَوَٰتِ مِنَ ٱلنِّسَآءِ وَٱلۡبَنِينَ وَٱلۡقَنَٰطِيرِ ٱلۡمُقَنطَرَةِ مِنَ ٱلذَّهَبِ وَٱلۡفِضَّةِ وَٱلۡخَيۡلِ ٱلۡمُسَوَّمَةِ وَٱلۡأَنۡعَٰمِ وَٱلۡحَرۡثِۗ ذَٰلِكَ مَتَٰعُ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَاۖ وَٱللَّهُ عِندَهُۥ حُسۡنُ ٱلۡمَ‍َٔابِ١٤[آل عمران: ۱۴].

ترجمه: «برای مردم محبت (چیزهای) مرغوب از (قبیل) زنان، فرزندان، ذخایر توده شده از طلا و نقره و اسپ‌های نشانی شده (اصیل) مواشی و(زمین‌های صالح) زراعت زیبا جلوه داده شده است، این است متاع زندگی دنیا، در حالیکه سر انجام نیک در نزد خداوند است».

و خداوندأمی‌فرماید: ﴿إِنَّا جَعَلۡنَا مَا عَلَى ٱلۡأَرۡضِ زِينَةٗ لَّهَا لِنَبۡلُوَهُمۡ أَيُّهُمۡ أَحۡسَنُ عَمَلٗا٧[الکهف: ۷].

ترجمه: «ما هر آنچه در زمین است آن را برایش زینتی قرار دادیم، تا ایشان (بندگان) را بیآزماییم، که کدام یک شان از حیث عمل نیکوتراند».

این لذت‌های متوع، واین مناظر دلکش و زیبا را، خداوند برای ابتلاء و آزمایش آفریده است، وبندگان خویش را در دنیا خلیفه گردانیده است تا ببیند که چگونه عمل می‌کنند. کسی که از چیزهای حلال این دنیا استفاده کند، واز آن‌ها بصورت صحیح، و پسندیده کار بگیرد، واز آن‌ها جهت قیام نمودن به عبادت خداوند یاری بجوید، این وسائل و اسباب دنیوی برایش توشه و زاد آخرت می‌گردد، آخرتی که به مراتب از دنیا بهتر و باقی ماندگارتر می‌باشد وعلاوه بر آن سعادت دنیا و آخرت را کمایی می‌کند.

وکسی که دنیا را بزرگترین غایه وهدف و مراد خویش قرار دهد، از دنیا بقدری به وی داده می‌شود که در ازل برایش نوشته شده است اما مآلش بعد از مرگ شقاوت و بد بختی است، و از لذت‌ها وشهوات دنیا بجز مدت کمی بهره نمی‌گیرد، چه لذتی زود گذری وچه حزنی طویل المدتی.

در تمام لذت‌های دنیوی انسان مورد امتحان و آزمایش قرار می‌گیرد اما بزرگترین وسخت‌ترین این فتنه‌ها زن است. فتنه زن‌ها زیاد بزرگ و واقع شدن در آن خطر بسیار عظیم وضرر بسیار بزرگی دارد. زیرا زن‌ها زیادتر وسیلۀ شکار شیطان‌اند. وشیطان توسط شان مرد‌ها را بدام خویش می‌آورد، ازینرو بسیاری از مردهای پاک دامن شکار زن‌ها گردیده و اسیر شهوات شده ودر گرو گناه مانده‌اند، که خلاص شان بسیار دشوار گردیده است. در حقیقت این گناه خودش بوده زیرا از فتنۀ زن‌ها حذر نه نموده واگر از فتنۀ شان بر حذر می‌گردید، واز مواقع اتهام دوری می‌جست، و در معرض فتنه خود را قرار نمی‌داد و به خداوند التجاء می‌نمود واز وی یاری و مدد می‌خواست، بدون شک ازین مصیبت نجات می‌یافت و ازین بلیه خلاص حاصل می‌کرد. از همین جهت آنحضرت جدرین حدیث مبارک بخصوص این امر تحذیر نمودند، و مارا از عواقب بد این فتنه که امت‌های گذشته بدان مبتلا شده‌اند بر حذر ساخته‌اند. واین عبرتی است برای پند پذیران و موعظه‌ای است برای پرهیزگاران. والله اعلم.